دومین اقتصاد برتر جهان کمکم در حال گرفتن کل دنیا است. قدرت تازه مشتریان چینی اکنون در شکلهای مختلف درحال نشان دادن خود است.
اگر نگاهی به دور و برتان بیندازید میبینید که چینیها در همه جا هستند. از فروشگاهی مجلل در لندن گرفته تا رقمهای نجومی که در باشگاههای فوتبال خرج میشود، از اپلیکیشنهای پرداخت آنلاین گرفته تا روبات و خودروی برقی، همگی نشانی از چین را با خود همره دارند. جولیا وانگ و جیمز پومروی، نویسندگان گزارش اخیر بانک HSBC ضمن اشاره به ردپای چین در همه عرصههای اقتصاد جهان در این گزارش چنین آوردهاند: «تهدید مشترک برای همه جهان این است که همه راهها در هر کجای جهان بهنحوی بهتدریج به چین میرسد.»
بله! سرمایهگذاران ممکن است از اینکه چین در چالشهای بیشمار پیشروی خود کند عمل میکند یا پیشبینیها چندان باب طبعشان نیست، عصبی و وحشتزده شوند، اما واقعیت این است که اقتصاد این کشور لحظه به لحظه سهم بیشتری از رشد جهانی در اقتصاد را به خود اختصاص میدهد و تولیدکنندگان خوشبین بیشتری در چین حالا کیف پولشان را در دست گرفته و در حال چشمکزدن به بازارهای جهانی هستند.
براساس گزارش بانک HSBC، چین در سال 2015 موفق شد به اندازه کل اقتصاد ترکیه به تولید ناخالص ملی جهانی بیفزاید و این کشور مسئولیت 12 درصد کل تولید ناخالص ملی جهانی را به دوش دارد.
این روایت وانگ و پومروی از چین، اقتصاد و مردمش است: «یک روز آفتابی وسط هفته در باغوحش Taronga سیدنی اساسا خلوت و بیرمق است، اما قطعا بخش بزرگی از همان معدود بازدیدکنندهها از چین هستند. این امر بهخوبی نشاندهنده افزایش سریع تعداد گردشگران (و البته دانشجویان) چینی در استرالیا و افزایش تعداد پروازها بین دو کشور است. این امر بهنوبهخود به استرالیا کمک میکند تا مسیر اقتصاد وابسته به کالای خود را تغییر داده و به سمت چین برود.
شرکتهای بزرگ هواپیمایی ایرباس و بوئینگ سفارش ساخت 35هواپیمای پهنپیکر را از شرکت هواپیماییChina Eastern Airlines دریافت کردهاند چون این شرکت مسیرهای تازهای برای مسافتهای طولانی ایجاد کرده است.»
بزرگترین اثرگذاری چین در اقتصاد جهانی سلطه این کشور در بخش سرمایهگذاری است. چین 30 درصد کل تقاضای سرمایهگذاری دنیا را در اختیار دارد. همانطور که اقتصاد این کشور از تولید بهسمت اقتصاد مصرفی میرود، سرمایهگذاریهایش نیز از کالاهای همیشه آشنا به سوی خردهفروشی، املاک و خدمات مالی میرود.
آمار مصرفکنندگان پولدار چینی روبهافزایش است و HSBC پیشبینی میکند که بیش از دوسوم جمعیت چین در دسته طبقه متوسط شهرنشین قرار میگیرند. این دسته تا 2025 بین 12 تا 50 دلار در روز درآمد خواهند داشت. این یعنی تغییرات زیادی در درآمد و ذائقه جمعیت چین پدید خواهد آمد. به نوشته نویسندگان این گزارش، یکی از نشانههای برجسته پولدار شدن چینیها افزایش سرسامآور ارقام نجومی است که باشگاههای فوتبال این کشور برای جذب بهترین بازیکنان سراسر اروپا میپردازند.
براساس گزارش HSBC، سرمایهگذاران چینی در تیمهای فوتبال سایر نقاط جهان نیز سرمایهگذاری میکنند. آنها اکنون صاحب 13 درصد باشگاه منچسترسیتی (انگلیس)، 20 درصد باشگاه اتلتیکو مادرید (اسپانیا) و 60 درصد باشگاه اسلاویا پراگ (جمهوری چک) هستند.
ماجرا البته به همین جا ختم نمیشود. طبق این گزارش، سهم تماشاگران چینی فیلمها در دنیا اخیرا به 10 درصد در بسیاری از فیلمها رسیده است، حال آنکه این میزان در سال 2007 تنها 2 درصد بود. این روند برای فیلمهای ساخت آمریکا حتی بیشتر از این هم هست. سینماهایی که در چین فیلم آمریکایی نمایش میدهند تا سال 2015 سالانه رقم خیرهکننده 49 درصد افزایش داشته است.
وانگ وپومروی میگویند انتظار دارند گردشگران بیشتری از چین پول خود را خرج گشتوگذار کنند و به جاهایی مثل آفریقا، آمریکای لاتین و خاورمیانه بروند. جمعیت بالای چین بهتنهایی میتواند بر اقتصادهای محلی تاثیر زیاد بگذارد. برای مثال، شیلی از قشر متوسط چین نفع زیادی میبرد. صادرات به چین اکنون حدود 25درصد صادرات شیلی را شامل میشود که در مقایسه با تنها 5 درصد صادرات سال2000 حالا 5 برابر شده است.
براساس گزارش HSBC کره جنوبی یکی دیگر از کشورهایی است که از مصرفکنندگان چینی به نفع اقتصاد خود سود میبرد و بسته به مسیر رشد اقتصادی در این کشور تولید ناخالص ملی خود را بین 2/0 تا1/8 افزایش میدهد.
همزمان، پژوهشگران به ضررهای اقتصاد چین برای جهان نیز اشاره میکنند. بازار چین میتواند برای سیاستمداران در کنترل معاملات تجاری مشکل ایجاد کند.
و نکته آخر اینکه هرچند چین کند و آهسته پیش میرود، اما تاثیرش بر اقتصاد جهانی همچنان در حال گستردهتر شدن است.