آیا نرخ بیکاری کشور کاهش یافته است؟

مرکز آمار پریروز نرخ بیکاری کشور را برای جمعیت 10 ساله و بیشتر 9.5‌درصد اعلام کرده؛ این نرخ در میان جمعیت 15 سال و بالاتر هم تغییر محسوسی ندارد، اما آمار جوانان بیکار دربازه سنی 15 تا 24 سال ناگهان صعود کرده و به 22.9 می‌رسد که جمعیتی بیش از 700 هزار نفر را در برمی‌گیرد. صعود نرخ بیکاری تا رده سنی 15 تا 24 سال ادامه دارد و پس از آن با شیبی ملایم در رده سنی 15 تا 29 نرخ بیکاری به 20.2 می‌رسد، اما تعداد بیکاران این رده سنی نزدیک به یک میلیون و 500 هزار نفر را شامل می‌شود. افزایش تعداد بیکاران به‌رغم کاهش‌ درصد نرخ بیکاری نشان می‌دهد که جمعیت بیکار بین 24 تا 29 سال با رشد ناگهانی افزایش می‌یابد.

این مرکز در گزارش آورده است که بررسی نرخ بیکاری جمعیت 10 ساله و بیشتر نشان می‌دهد که 9.5‌درصد از جمعیت فعال کشور بیکارند. جمعیت فعال اقتصادی به تمامی افراد بالای 10 سالی گفته می‌شود که در تولید خدمات مشارکت داشته (شاغل) یا از قابلیت مشارکت برخوردار بوده‌اند (بیکار).

براساس نتایج استخراج شده از سوی مرکز آمار نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. همچنین بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری کل نشان می‌دهد که این شاخص نسبت به فصل مشابه در سال قبل (تابستان 1392) 0.9‌درصد و نسبت به فصل گذشته (بهار 1393) 1.2‌درصد کاهش داشته است.

همچنین نرخ بیکاری جمعیت 15 ساله و بیشتر نشان می‌دهد که 9.5‌درصد از جمعیت فعال، بیکار بوده‌اند. براساس این نتایج، نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است.

بخش خدمات با 47.4‌درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده و در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با 33.6 و کشاورزی با 19‌درصد قرار دارند.

نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله کل کشور نسبت به فصل مشابه در سال گذشته یک‌درصد و نسبت به فصل قبل 1.9‌درصد کاهش داشته است. بیکاری جوانان بین 15 تا 29 ساله نسبت به فصل مشابه سال قبل 0.9‌درصد و نسبت به فصل قبل دو ‌درصد کاهش داشته است.

کار بیشتر از استاندارد

بررسی‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که بیش از 40‌درصد شاغلان کشور به طور معمول در هفته بیش از 49 ساعت کار می‌کنند. این شاخص نشان می‌دهد که سهم زیادی از شاغلان کشور بیش از استاندارد تعیین شده کار می‌کنند. براساس قوانین حاکم بر کشور هر فرد شاغل باید در هفته 44 ساعت کار کند، البته در برخی مشاغل که به مشاغل سخت و زیان‌آور مشهورند، این ساعت کاهش می‌یابد.

بیشترین آمار بیکاری

نرخ بیکاری در استان خراسان  شمالی 16.2‌درصد است که که نسبت به میانگین کشوری 9.5‌درصد بسیار بیشتر است. پس از آن با کمی اختلاف استان کهگیلویه و بویراحمد با 16‌درصد قرار گرفته است. استان‌های بوشهر و چهارمحال و بختیاری با 14‌درصد به‌صورت مشترک سومین نرخ بیکاری کشور را دارند و اصفهان با 13.6‌درصد پس از این چهار استان قرار گرفته است.

تهران در صدر

کمترین نرخ بیکاری به استان تهران با 5.1‌درصد است و پس از آن استان مرکزی با 6.2 استان کرمان با 6.3 و همدان با 6.7‌درصد قرار دارند.

توزیع پول اشتغال نمی‌آورد

علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی چهار روز قبل درباره اشتغال گفته بود: «با توزیع پول اشتغال در کشور ایجاد نمی‌شود، زمانی برای آزمون و خطا نداریم و باید برای هر ریالی که در حوزه اشتغال سرمایه‌گذاری می‌کنیم، برنامه‌ریزی منسجمی داشته باشیم.»

او معتقد است که ذهنیت افراد باید نسبت به شغل تغییر کند و توضیح داده است: لازم است ذهنیت خود را به شغل تغییر دهیم و به دنبال این نباشیم که فقط شغل را در استخدام یک کارفرما بدانیم. متاسفانه بسیاری از افراد شغل را فقط در استخدام‌بودن یک کارفرما می‌دانند در صورتی که می‌توان با ایجاد واحدهای خرد، کار را در خانه یا کارگاه‌های کوچک یا متوسط راه‌اندازی کرد. سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های اقتصادی خرد و متوسط می‌تواند علاوه بر درآمد بالایی که این استان به خود تخصیص می‌دهد، بازار خوبی برای فروش کالاهای تولیدی باشد.

گزارش به نمایندگان

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی 10 روز پیش نیز در مجلس حاضر شد تا درباره وضعیت بیکاری به نمایندگان گزارش بدهد. البته این جلسه غیر‌علنی بود و اطلاعاتی نیز درباره آن منتشر نشد و فقط بهروز نعمتی، سخنگوی هیات رییسه گفته بود که «ربیعی در این نشست گزارشی را درباره وضعیت بیکاری و صندوق‌های بازنشستگی در کشور ارائه کرد.»

مهم‌ترین دغدغه

اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهور نیز پیش از این در جلسه شورای عالی اشتغال به تاکید گفته بود: «مردم در بخش اشتغال مطالبه‌ای جدی از دولت دارند و انتظار دارند دولت در سال جاری گام‌هایی موثر در ایجاد فرصت‌های شغلی بردارد و دولت نیز مصمم است منابع مالی و بسترهای لازم را برای اشتغالزایی فراهم کند. برخی دستگاه‌ها در موضوع اشتغالزایی نقشی اساسی دارند و باید نسبت به سایر دستگاه‌ها تمرکز بیشتری را بر موضوع اشتغال معطوف سازند. وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی و راه‌و‌شهرسازی که سهم عمده‌ای در ایجاد فرصت‌های شغلی دارند باید با برنامه‌ریزی و تجهیز منابع مالی زمینه‌های اشتغالزایی را فراهم کنند.»

رییس‌جمهورنیز در فروردین امسال در چهارمین جلسه شورای عالی اشتغال برطرف شدن ریشه‌ای مشکل اشتغال را در گرو رونق واقعی در عرصه اقتصاد عنوان کرده و گفته بود: «معضل اشتغال که با توجه به منفی شدن نرخ رشد اقتصادی در سال‌های اخیر تشدید نیز شده است، در صورت مهار نشدن تبدیل به یک معضل اجتماعی و اخلاقی خواهد شد که تبعات فراوان و سنگینی برای جامعه خواهد داشت. البته همچنان‌که با معضل تورم شدید مقابله شد و نرخ تورم بیش از 11‌درصد کاهش یافت، باید از طریق ایجاد رونق در کسب‌و‌کار و افزایش سرمایه‌گذاری با این معضل نیز به‌صورت جدی مقابله شود.»

تشکیل شورای عالی اشتغال در سال 77 از سوی نمایندگان مجلس تصویب شد، هدف از تشکیل این شورا بررسی عرضه و تقاضای بازار کار و چگونگی ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا و همچنین ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌هایی که‌ تصمیمات آنها موثر بر عرضه و تقاضای بازار کار و اشتغال و بیکاری است و نظارت و پیگیری بر چگونگی تحقق اهداف کمی و کیفی اشتغال در‌برنامه‌های مصوب اعلام شده است.