موانع پیش‌ روی خط لوله نورد استریم 2

در پی توافق شرکت گازپروم و برخی از شرکت‌های عمده انرژی غربی به منظور انتقال گاز روسیه به آلمان از طریق احداث خط لوله نورد استریم 2، نظرات متفاوتی از سوی فعالان حوزه انرژی در رابطه با چگونگی احداث و بهره‌برداری از این پروژه مطرح شده و به دفعات به ابعاد مختلف آن ازجمله اهمیت سیاسی احداث این خط لوله پرداخته شده است. در این رابطه پروفسور آلن رایلی از کارشناسان و تحلیلگران حوزه انرژی در سخنرانی خود در کنفرانس مؤسسه شورای آتلانتیک در استانبول ترکیه در رابطه با پروژه چندملیتی نورد استریم 2 که قرار است با همکاری شرکت گازپروم روسیه، OMV اتریش، shell، E. on و چند شرکت غربی دیگر ساخته شود، اعلام کرد که این پروژه تهدیدی مستقیم برای اوکراین، کشورهای اروپای شرقی، اروپای غربی و همچنین سیاست‌های اتحادیه اروپا در حوزه انرژی به شمار می‌رود.

علاوه بر این، به عقیده پروفسور رایلی فرآیند توسعه بیشتر پروژه نورد استریم ممکن است با قوانین و مقررات سومین بسته انرژی و قوانین صنعتی اتحادیه اروپا مطابقت نداشته باشد. رایلی در این باره توضیح داد: «چنانچه فرآیند ساخت و توسعه خط لوله نورد استریم 2 در سال 2019 به بهره‌برداری رسیده و از تمامی ظرفیت 55 میلیارد مترمکعبی این خط لوله استفاده شود، در آن صورت درآمدهای اوکراین از محل انتقال گاز روسیه به مرکز و غرب اروپا به کمترین میزان ممکن رسیده و تخمین زده می‌شود که این کشور سالانه 2 میلیارد دلار از درآمد خود از محل انتقال گاز روسیه به اروپای غربی را از دست خواهد داد.»

رایلی ادامه داد: «علاوه‌بر اثرات نامناسب پروژه نورداستریم 2 بر کشورهای مرکزی و شرق اروپا، اگر گاز روسیه از طریق این خط لوله به مرکز اروپا رفته و سپس از آنجا به شرق این قاره انتقال یابد، این موضوع نمی‌تواند گزینه مناسب و اطمینان‌بخشی برای کشورهای شرق اروپا و خصوصا اوکراین باشد. در صورت تحقق این امر، اوکراین و سایر کشورهای اروپای شرقی شدیدا به حسن نیت آلمان و روسیه در زمینه تأمین گاز کافی جهت ورود به مرکز اروپا و انتقال آن به شرق قاره سبز وابسته خواهند شد.»

پروفسور رایلی معتقد است چنانچه اجازه استفاده از ظرفیت کامل خط لوله نورد استریم 2 صادر شده و سالانه 55 میلیارد مترمکعب گاز از طریق این خط لوله صادر شود، در آن صورت تعادل و تنوع موجود در بازار گاز غرب اروپا برهم خواهد خورد و سیاست‌های اتحادیه اروپا مبنی بر افزایش امنیت تأمین انرژی از طریق تنوع‌بخشی به منابع تأمین گاز و کاهش وابستگی به گاز روسیه را تحت تاثر خود قرار خواهد داد.  

در میان تمامی موانع موجود بر سر راه احداث و بهره‌برداری از خط لوله نورداستریم 2، پروفسور رایلی به بحث تأمین منابع مالی مورد نیاز این پروژه اشاره داشته و معتقد است هزینه‌های توسعه نورداستریم 2رقمی در حدود 10میلیارد دلار خواهد بود که تأمین این حجم از منابع مالی از جمله چالش‌های اصلی شرکت گازپروم خواهد بود.

این کارشناس بازارهای انرژی در این رابطه می‌گوید: «حتی با وجود شرکایی نظیر شرکت شل، کاهش شدید قیمت نفت خام در بازارهای جهانی و همچنین محدودیت‌های مالی موجود برای گازپروم که به دلیل حضور این شرکت در پروژه‌های متعدد در منطقه سیبری و همچنین تلاش‌های بی‌وقفه مسکو جهت تحقق هرچه سریع‌تر پروژه ترکیش‌استریم، ایجاد شده است، تأمین این حجم از منابع مالی جهت احداث خط لوله نورداستریم 2 را بسیار دشوار کرده است. همچنین در این‌ میان نباید تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا و متحدانش بر روسیه به دلیل مواضع این کشور در بحران جنگ داخلی اوکراین را فراموش کنیم، چراکه این تحریم‌ها مانع بسیار بزرگ دیگری بر سر راه روسیه و شرکت گازپروم جهت آغاز عملیات ساخت خط لوله نورداستریم 2 و تأمین منابع مالی مورد نیاز آن هستند.

منبع: مجله گاز طبیعی اروپا