افزایش فزاینده جمعیت جهانی و رشد تصاعدی هندسی آن نیازهای غذایی بشر را بیش از پیش گوشزد میکند. با توجه به این نرخ رشد، دولتها باید برای برطرف کردن نیازهای غذایی جمعیت روبه افزایش کشورهای خود و تولید و تامین موادغذایی بیشتر تلاش کنند. اقتصاد هر کشوری بر پایه سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات بنا نهاده میشود. پیشرفت و توسعه هر یک از این بخشها و کارکردهای درست آنها منجر به گسترش و رشد اقتصادی و در پی آن توسعه اجتماعی و سیاسی کشورها میشود. از میان سه بخش یاد شده، کشاورزی همواره اصلیترین و مهمترین رکن در تامین امنیت غذایی و بهویژه سلامت جوامع به شمار میرود و سایر فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی و حتی سیاسی کشورها را تحت تاثیر خود قرار میدهد.
گرچه به باور بسیاری از کارشناسان اقتصادی، مزیت اقتصاد ایران در بخش کشاورزی بیشتر است اما با مراجعه به آمار و ارقام در این زمینه، بخش خدمات در پله نخست ایستاده است و جایگاه بالاتری در سهم تولید ناخالص ملی کشور دارد. این بخش بیشترین میزان صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده و بخش کشاورزی پس از آن با سهم 20درصدی در جایگاه دوم ایستاده است. با توجه به نقش مهم بخش کشاورزی در تامین غذا، امنیت غذایی و امنیت ملی کشور و همچنین کاهش رشد اقتصادی کشور در سالهای اخیر، به نظر میرسد باید به این بخش توجه بیشتری شود. در برنامههای توسعه پنج ساله کشور از برنامه نخست تا چهارم، به توسعه کشاورزی بهعنوان قطب اقتصادی و یکی از فعالیتهایی که در توسعه پایدار نقش اساسی دارد، نگریسته شده است. در برنامه پنج ساله ششم نیز اهمیت زیادی به این بخش مهم داده شد.
این سیاستها که با اقتصاد مقاومتی نیز همخوانی دارد، اگر در اجرا دچار مشکل نشود، میتواند به توسعه و پیشرفت بخش کشاورزی کمک کند و کشاورزی معیشتی ما را به سمت کشاورزی اقتصادی حرکت دهد. استفاده از تکنولوژیها و فناوریهای نوین، به افزایش تولید محصولات در واحد سطح شده و از نظر کیفی نیز تاثیر بسزایی در تولید دارد. بهرهبرداری از سیستمهای نوین آبیاری، افزایش ضریب مکانیزاسیون و استفاده از تجربیات کشورهای پیشرفته که در کشاورزی نیز توسعهیافته هستند، راهکارهای مناسبی مقابل کشاورزی نیمه سنتی و غیراقتصادی ما میگذارد.
* کارشناس مدیریت کشاورزی