نخستین مرکز جادهای تست خودروی ایران سرانجام پس از 13 سال توقف، به گفته مسئولان وزارت صنعت، پاییز امسال به بهرهبرداری خواهد رسید.
قصه راهاندازی مرکز تست جادهای خودرو، آنقدر کهنه شده که از روی نامش نیز مانند زمینش باید خاکبرداری کرد. حدود 13 سال پیش، وزارت صنعت وقت با هدف جلوگیری از صرف هزینههای بالا برای تست جادهای خودروها در خارج از کشور و انجام آزمایشهای بینالمللی، دستور تأسیس آن را داد، اما مانند بسیاری از پروژههای دیگر میراث دولت هشتم، در دو دولت بعد خود به هیچ نتیجه ویژهای نرسید.
علت تأخیر در اجرای این پروژه هم به ناهماهنگی مسئولان دولت قبل بر میگردد، از یک سو تأمین مالی نشدن پروژه از سوی وزارتخانه و دردسرهای زمین اجارهای از سوی دیگر. ابتدا قرار بود مرکز تست جادهای خودرو در منطقه کردان کلید بخورد، اما به یکباره جهت برگشت و پروژه به جاده قم و در زمین اجارهای که مالک آن فرمانداری ری بود انتقال یافت. فرمانداری ری از همان ابتدا به بهانه کشاورزی بودن این زمینها مخالفت خود را اعلام کرد.
اما پس از اینکه صاحبان پروژه که متشکل از خودروسازان، تایر سازان و شرکت بازرسی کیفیت ایران بودند، به اثبات رساندند که تا 300 سال پیش در این زمینها کشاورزی صورت نمیگرفته، مجوز ساخت داده شد. اینبار اجاره سنگین زمین در به نتیجه رساندن مرکز تست جادهای، مانع شد؛ هزینههای بالایی که خودروسازان برای تأمین آن با مشکل مواجه شده بودند.
همه این قصهها تا روی کار آمدن دولت یازدهم ادامه داشت تا اینکه ابتدای سال 93، محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت با انتقاد از تأخیر در اجرای این پروژه که قرار بود به نخستین مرکز تست جادهای خودرو در خاورمیانه تبدیل شود، از مجریان این طرح درخواست کرد تا عملیات اجرایی آن را آغاز کنند.
با آنکه یک دهه از زمان آغاز عملیات اجرایی این مرکز میگذرد، اما همچنان مجددا هر مسئولی مجددا وعده افتتاح آن میدهد.
امیرحسین قناتی، مدیرکل دفتر صنایع خودروی نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت در این زمینه به «فرصت امروز» میگوید: «مرکز تست جادهای خودرو در حال ساخت است، فاز اول این پروژه رو به اتمام است و تا پاییز امسال به بهرهبرداری خواهد رسید.»البته پیش از این اشکان گلپایگانی، مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، گفته بود که تکمیل این پروژه نیاز به ۳۰۰ میلیارد تومان سرمایه دارد و تا پایان سال ۹۵ این پروژه به بهرهبرداری خواهد رسید، اما حالا اینگونه که مدیرکل دفتر نیرو محرکه وزارت صنعت میگوید تا پایان سال جاری فقط باید منتظر بهرهبرداری از یک فاز این پروژه بود.
حالا با توجه به اینکه در حال حاضر آزمون جادهای خودروها در ایران اجرا نمیشود، خودروهای تولید داخل بدون چنین آزمونی و فقط پس از قبولی در شاخصهای پنجاهودوگانه استاندارد، تأییدیه خود را از سازمان ملی استاندارد دریافت میکنند. همچنین شنیده میشد که خودروسازان معتقدند به دلیل انگشتشمار بودن خودروهایی که طراحی داخلی میشوند، ساخت چنین مرکزی توجیه اقتصادی ندارند. اما حالا که شرکای خارجی خودروسازان برای تولید به ایران بار سفر بسته اند، باز هم میتوان گفت چنین طرحی توجیه اقتصادی ندارد؟
محمدرضا نجفیمنش، کارشناس صنعت خودرو و عضو انجمن قطعهسازان در پاسخ به این پرسش به «فرصت امروز» میگوید: «هر کدام از خودروسازان بزرگ دنیا به صورت جداگانه یک مرکز تست جادهای دارند، بنابراین خودروسازی بدون دارا بودن مراکز تست و آزمون عملا کار ناقصی است. از یک دهه پیش این نیاز در صنعت خودروی ایران احساس شد و شرکتی با مشارکت خودروسازان و تایر سازان تشکیل شد و همچنان این مرکز در دست احداث است که امیدواریم بخشی از آن در سال جاری به بهرهبرداری برسد.»
او میافزاید: «با توجه به حضور شرکای خارجی، ما بهشدت نیازمند تکمیل این پروژه هستیم و وزیر محترم صنعت نیز با جدیت پیگیر این طرح هستند.»
ایران خودرو، سایپا، گروه بهمن، آرتاویل تایر، سازمان بازرسی کیفیت و استاندارد با همکاری طراحان آلمانی در حال ایجاد این مرکز آزمون جادهای در قم هستند.
شرکت طراحی آلمانی اوونمایر پیش از این طراحی مرکز آزمون جادهای خودرو را برای خودروسازانی مانند مرسدس بنز و پورشه بر عهده داشته است. البته ناگفته نماند مرکزی که قرار است پاییز به بهرهبرداری برسد مدیرعامل ندارد.
ارتباط با نویسنده : dadashloo@gmail.com