از اجرای طرح زنجیره تولید مرغ در کشور حدود یک سال میگذرد و براساس پیشبینیهای ارائهدهندگان این طرح (معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی)، قرار بود تامین نهاده، تولید، فروش و صادرات مرغ سروسامان گیرد و تولیدکنندگان تنها دغدغهشان بر کیفیت محصول (مرغ) باشد. اکنون پس از گذشت تقریبا یک سال از اجرای این طرح، آمارهای بانک مرکزی در حالی از کاهش قیمت مرغ در کشور خبر میدهند که مرغداران از وضعیت نابسامان بازار مرغ و قیمت آن گلایه دارند، سردخانه کشتارگاهها از مرغ انباشته شده و بیش از 145 هزار تن مرغ نزدیک به انقضای مصرف روی دست شرکت پشتیبانی امور دام مانده و بازار نیز کشش بیشتری برای مصرف مرغ ندارد. همچنین خبری از صادرات و مشوقهای 50میلیاردتومانی صادرات مرغ هم نیست.
مرغهای تاریخگذشته با نظر کارشناسان قابل مصرف هستند
در این بحبوحه شرکت پشتیبانی امور دام که مرغ را به قیمت کیلوگرمی 7000 تومان از مرغدار خریداری کرده بود با سر آمدن تاریخ انقضای مصرف آن، مرغ یخزده را به بهای پایینتر یعنی 5500 تومان به دلالان و متقاضیان بهصورت مدتدار (ششماهه) میفروشد و آنها نیز بهصورت نقدی و به قیمت 4000هزار تومان روانه بازار مصرف میکنند. در این میان البته زمزمههایی نیز شنیده میشود مبنیبر اینکه بخشی از این مرغها که تاریخمصرفشان گذشته دوباره بستهبندی شده و تاریخ جدید میخورند و به فروش میرسند! این موضوع در مورد گوشتهای یخزده وارداتی نیز انجام میشود و توجیه سازمان دامپزشکی در بازاررسانی دوباره این محصولات، انجام آزمایشها و قابل مصرف بودن آنهاست.
در این زمینه مهدی خلج، رییس سازمان دامپزشکی، به «فرصت امروز» گفته است: محصولات گوشتی تا روز آخر عمر ماندگاریشان قابل استفاده هستند و پس از انقضای تاریخ مصرف نیز با نظر کارشناسان و متخصصان این سازمان و انجام آزمایشهای لازم، به بازار عرضه میشوند. وی تاکید میکند: سازمان دامپزشکی اجازه نمیدهد حتی یک محموله تاریخمصرفگذشته وارد بازار شود مگر اینکه آزمایشهای لازم روی آن انجام شود و مورد تایید کارشناسان ما باشد.
بازار مرغ با عرضه زیاد روبهروست
خبرهایی از توزیع مرغهای تاریخگذشته در استان مازندران شنیده شده است. در این زمینه دلاور حیدرپور، رییس سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران به «فرصت امروز» میگوید: مرغهایی که سازمان پشتیبانی امور دام به بازار عرضه کرده، هنوز تاریخ مصرفشان به سر نیامده و یک ماه به پایان مدت مصرفشان مانده است.
وی با اشاره به ذخیره 145 هزار تنی مرغ در انبارهای شرکت پشتیبانی امور دام وزارت جهاد کشاورزی، میگوید: بازار مرغ به دلیل عرضه زیاد با مشکل مواجه شده است و در نشستهایی که اخیرا داشتهایم قرار شد شرکت پشتیبانی امور دام طبق تعهداتی که دارد، همچنان به خرید مرغ ادامه دهد و اتحادیه سراسری مرغداران نیز با کمک سازمانهای مربوطه، جوجهریزیها را مدیریت کند تا بازار مرغ با عرضه زیاد مواجه نشود. یکی دیگر از راههای ساماندهی بازار مرغ، ارائه سبد کالا و قرار دادن مرغ در این سبد برای خانوارهاست که امیدواریم محقق شود. حیدرپور درباره مشوق 50 میلیارد تومانی صادرات مرغ نیز میگوید: قرار شده با کمک استاندار مازندران یارانه صادراتی مرغ را نیز پیگیری کنیم. مبلغ 50 میلیارد تومان مشوق صادرات مرغ گویا تصویب شده اما هنوز به وزارت جهاد کشاورزی پرداخت نشده است.
کنترل جوجهریزی وظیفه سازمان دامپزشکی
رحمان یزدانمهر، مدیرعامل تعاونی مرغداران ساری و پیشکسوت مرغداری کشور، در زمینه نابسامانی بازار مرغ میگوید: برای حل این مشکل، مرغداران در قالب تشکلهای مرغ و جوجه یکروزه با کمک و هماهنگی همدیگر میتوانند بازار مرغ را سروسامان دهند. اگر جوجهریزی مدیریت شود و مرغداران با نظارت سازمان دامپزشکی جوجهریزی کنند، همچنین سازمان دامپزشکی نیز بر جوجهریزی مدیریت مناسبی انجام دهد، بازار مرغ سروسامان مییابد. وی سازمان دامپزشکی را مسئول کنترل و نظارت بر جوجهریزی میداند و میافزاید: اتحادیه سراسری مرغداران در این زمینه وظیفهای ندارد. سازمان دامپزشکی که موظف به این کار است باید مرغداران را متقاعد و جوجهریزیها را براساس نیاز بازار به مرغ کنترل کند. اگر مدیریتها در این زمینه به درستی اعمال شود، میتوان به آسانی بازار مرغ را ساماندهی کرد.
ادامه مجوزهای بیرویه ساخت مرغداری
مدیرعامل تعاونی مرغداران سـاری، هـمـچنین دادن مجوزهای زیاد برای ساخت و احداث مرغداری بیش از نیاز را یکی دیگر از عوامل نابسامانی در بازار مرغ عنوان و اظهار میکند: با این همه سرریز تولید مرغ، همچنان ارائه مجوز ساخت مرغداری نیز ادامه دارد. اجازه ساخت مرغداری باید از دو، سه سال پیش قطع میشد و دولت تسهیلاتی که برای ساخت مرغداری میداد را باید برای تجهیز، نوسازی و بهروزرسانی واحدهای قدیمی پرداخت میکرد. ما هم دل مان میخواهد سرریز تولید در کشور وجود داشته باشد اما برای فروش مازاد محصول نیز باید تمهیداتی اندیشید.
این پیشکسوت صنعت مرغداری کشور، میگوید: برای مازاد تولید مرغ نیاز به بازارهای صادراتی داریم. دولت در این زمینه مجوز صادرات به تشکلهای مربوط داده است و مشوقهای صادراتی نیز قرار بود بدهد اما تاکنون چیزی به دست مرغداران نرسیده است. گرچه تشکلها اجازه صادرات مرغ را دارند اما توان آنها برای بازاریابی در سطح منطقه و بینالمللی کافی نیست و دولت باید در این زمینه به تشکلها کمک کند.