عزیز میلیون دلاری

تولد هر فرزند، نه‌تنها اتفاق بزرگی  در زندگی خانواده‌ها که تداوم نسل انسان است. این تداوم نسل اما بدون هزینه نیست. از مرحله تولد تا ورود فرزندان به جامعه به‌عنوان نیروهای کار و افراد بزرگسال، هزینه پرورش و بزرگ‌کردن آنها با خانواده است، هزینه‌ای که نه‌تنها کم نیست که گاهی ترس بزرگی برای خانواده‌هایی است که نگران شرایط اقتصادی خود هستند. هزینه پرورش و بزرگ‌کردن فرزندان، در سراسر دنیا متفاوت است، با این حال شاخص‌های مشابهی در راه تعیین آن محاسبه می‌شوند.

انگلیس که سالانه آمار مرتبی در این باره اعلام می‌کند، ‌در تازه‌ترین گزارش هزینه بزرگ‌کردن فرزند تا 21 سالگی 230 هزار پوند محاسبه شده است، مبلغی که برای خریدن یک خانه معمولی در این کشور کفایت می‌کند.برای محاسبه این هزینه، شاخص‌های متفاوتی مانند تغذیه، پوشاک، تعطیلات، مسکن و حتی مهدهای‌کودک و پرستاران کودک هم بررسی شده‌اند. در ایران آمار مشخصی درباره هزینه بزرگ‌کردن بچه وجود ندارد.رقم‌هایی که تاکنون در ایران ارائه شده تخمینی است و به درستی هزینه واقعی بزرگ‌کردن بچه را نشان نمی‌دهد.

یکی از ماخذ آماری که می‌توان با استناد به آن درک درستی از این هزینه‌ها داشت، آمارهای کیفیت زندگی متعلق به مرکز آمار ایران است.از آمارهای کلی مرکز آمار درباره کیفیت زندگی در ایران، ‌می‌توان از چند مورد در مورد هزینه‌های زندگی روزمره استفاده کرد. یکی از آنها متوسط انواع هزینه‌های غیرخوراکی سالانه یک خانوار شهری است.میانگین این هزینه در همه دهک‌های خانوارهای شهری در ایران در سال گذشته 194 هزار و 438 ریال بوده است. در این آمار، متوسط تعداد افراد  (بعد) خانوار 3.73 نفر است.

این یعنی هر خانوار نمونه در این آمار، تقریبا چهار نفره است. پس در سال 1393 هزینه خوراکی یک فرزند در یک خانواده یک چهارم رقم کلی یعنی 52 هزار و 550.8 ریال بوده است. اگر بخواهیم فقط هزینه خوراکی یک فرزند را در 20 سال محاسبه کنیم، باید نرخ تورم را هم محاسبه کنیم.  شاخص دیگری که با استناد به آمارهای هزینه خانوار ارائه شده توسط مرکز آمار می‌توان به روش بالا محاسبه کرد، متوسط انواع هزینه‌های خوراکی و دخانی  (در یک خانوار شهری) است.

میانگین این هزینه برای بعد خانوار در سال گذشته 58 هزار و 126 ریال بوده است. این یعنی 15 هزار و 583 ریال برای هر فرزند.چیزی که اینجا محاسبه شده، فقط بخش کوچکی از هزینه‌های داشتن فرزند در یک خانواده است. شاخص‌های مهم دیگری مانند تحصیلات، مسکن، هزینه‌های بهداشتی و مراقبتی روی هم رفته بزرگ‌کردن فرزند را به یک مسئله مهم اقتصادی تبدیل می‌کند. شاید آمار مشخصی در این زمینه وجود نداشته باشد اما هزینه‌های سنگین پرورش فرزندان بدون آمار هم در تمام سطوح جامعه به خوبی احساس می‌شوند.