بورس، چشم به راه اصلاح شاخص‌ها / رشد کوچک در کوتاه مدت

در بررسی روند شاخص کل از دید تکنیکالی می توان گفت شاخص کل، یک موج 5، بدهکار است و احتمال زیادی وجود دارد که به زودی شاهد این موج و اصلاح شاخص باشیم. اگرچه موج 5، موج بزرگی نیست و ممکن است تنها سقف های قبلی لمس شود و رشد زیادی نداشته باشیم اما انتظار یک رشد محدود و کوچک وجود دارد. حال برخی محرک ها مانند کاهش نرخ سود بانکی، معافیت مالیاتی و بحث تجدید ارزیابی دارایی ها نیز وجود دارد که می تواند معرف این رشد در کوتاه مدت باشد. چنانچه اخیرا نیز نرخ سود سپرده بانکی از 18 درصد به 15 درصد کاهش یافت. اما این عامل به تنهایی نمی تواند باعث شود سرمایه گذاران از بازار پول به سمت بازار سرمایه حرکت کنند.

حرکت سرمایه گذاران به سمت بازار سرمایه به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال بازارهای رقیب همچون بازار ارز و مسکن نیز قدرت رشد دارند. لذا سرمایه گذاران منتظرند ببینند کدام یک از این بازارها مورد عنایت دولت قرار می گیرد و با رشد همراه خواهد شد. بنابراین ورود سرمایه گذاران به بازار سرمایه نیاز به محرکی دارد تا سرمایه ها را به سمت این بازار هدایت کند.

از سوی دیگر ورود سرمایه گذاران خارجی نیز نقش مهمی در تامین نقدینگی این بازار دارد اما با اقدامات انجام شده هنوز موانعی وجود دارد که ریسک سرمایه گذاران خارجی را افزایش می دهد. مهم ترین مانعی که در حال حاضر پیش روی سرمایه گذاران خارجی وجود دارد مشکلات بانکی و نقل و انتقال پول است که همچنان باقی است و رفع نشده و متخصصان این صنعت معتقدند که ممکن است این موانع تا بعد از انتخابات یعنی حداقل یک سال دیگر هم رفع نشود. از سوی دیگر نقص قوانین باعث می شود شفافیت لازم در بازار وجود نداشته باشد.

به طور کلی عدم شفافیت شرکت ها ریسک را برای سرمایه گذاران افزایش می دهد. همچنین سازمان بورس، ابزار کنترلی برای ناظران ندارد اما سازمان در حیطه کارگزاران، ابزارهای کنترلی بسیار قوی دارد. به همین دلیل سطح تخلفات در میان کارگزاران کاهش یافته اما در حیطه ناشران، از آن جا که ابزار خاصی برای نظارت وجود ندارد، صورت های مالی غیر قابل اتکایی منتشر می شود و برخوردی با آنها نمی شود. این مسئله باعث شده تا اعتماد مردم به بازار کاهش یابد. همچنین بحث نرخ برابری ریال به دلار نیز حل نشده و باید برای حل این موضوع چاره ای اندیشیده شود.

راهکار دیگر برای رونق بازار سرمایه که دولت هم روی آن متمرکز شده و احتمالا هم نتیجه بدهد، استفاده از اوراق بدهی است که می تواند نقدینگی را وارد بازار سرمایه کند. تقویت بازار بدهی می تواند رونق ایجاد کند اما این یک شمشیر دولبه است. یعنی نمی توان صرفا بازار بدهی را تقویت و انتظار ایجاد کرد درحالی که بازاری یکطرفه داشته باشیم. بنابراین باید همسو با این کار، ابعاد دیگر رشد بازار هم سنجیده شود.

یکی دیگر از عواملی که تاثیر زیادی در رونق بازار سرمایه کشور دارد، حجم معاملات است که باعث افزایش گردش پول می شود و یکی از مکانیزم های فعالیت بازار است و اعتماد بیشتری را نسبت به بازار سرمایه ایجاد می کند.

کمبودهای دیگری که حجم معاملات می تواند بر آن تاثیر گذار باشد این است که معاملات دو طرفه انجام شود. چیزی شبیه به معاملات آتی سکه. به این ترتیب می توانیم هم در بازارهای منفی و هم مثبت حجم قابل قبولی داشته باشیم. بازارهای دو طرفه به طور رسمی در کشور ما وجود ندارد در حالی که این موضوع کمک زیادی به افزایش حجم معاملات و رونق بازار می کند. مشکلی که در حال حاضر در مورد حجم معاملات وجود دارد، این است که حجم معاملات واقعی نیست. بنابراین نمی توان به واقعی بودن خریدار و فروشنده نیز اطمینان کامل داشت. این موضوع اعتمادها را از بازار سلب می کند و حجم معاملات را به عنوان پارامتری که می توان روی آن حساب کرد، کاهش می دهد.

یکی از اقدامات دولت در راستای بهبود و توسعه بازار سرمایه عضویت در فدراسیون جهانی بورس است. عضویت در WFE می تواند در کوتاه مدت تاثیرگذار باشد زیرا در کوتاه مدت دستورالعمل ها و قوانینی داریم که باید آنها را استانداردسازی کنیم. بنابراین تا حدی باید آنها را اصلاح و سپس در ارتباط با بورس های دیگر و سرمایه گذاران ارتباط برقرار کرد.

مدیر معاملات کارگزاری آثل