ردپای رانت‌خواری در واردات هواپیمای شخصی

واردات هواپیمای کوچک و شخصی با کاهش 10 درصدی تعرفه و بدون مجوز آزاد شد. خبری که رییس هواپیمایی کشوری با اعلام آن هفتمین نمایشگاه بین‌المللی دوسالانه صنایع هوایی و هوانوردی ایران را کلید زد. اگرچه در کنار اعلام این خبر توسط معاون وزیر راه، پرچم تولیدات داخلی با نمایشی از توانمندی‌های صنایع هوایی کشور، شرکت‌های دانش‌بنیان و سازندگان و طراحان قطعات هوایی بالا رفت، اما رییس اتحادیه صنایع هوایی و فضایی ایران معتقد است از این خبر بوی خوبی استشمام نمی‌شود. سیدجواد ابن‌الرضا به «فرصت امروز» می‌گوید: سه شرکت تولید‌کننده هواپیمای شخصی و کوچک در کشور در حال فعالیت هستند که کاهش تعرفه واردات این نوع هواپیماها آنها را در تولید با رکود مواجه خواهد کرد، درحالی‌که تعرفه آن باید حداقل 40 درصد باشد.

مــدیـرعـامـل شرکت هواپیماسازی سبا که بیش از 10سال در زمینه طراحی، تامین قطعات و ساخت هواپیماهای سبک فعالیت می‌کند، با بیان اینکه امکان رقابت با واردات خارجی برای شرکت‌های داخلی وجود ندارد، توضیح می‌دهد: موتور هواپیما تنها در پنج شرکت در دنیا تولید می‌شود و آنها به‌تمامی شرکت‌هایی که تولید‌کننده هواپیما هستند 25 درصد تخفیف می‌دهند، حتی در فروش قطعات هم این تخفیف به شرکت‌ها داده می‌شود، اما این تخفیف به دلیل وجود تحریم‌ها شامل ما ایرانی‌ها نمی‌شود و ما موتور و تمامی قطعات را با قیمت کامل خریداری می‌کنیم. به گفته این متخصص صنایع هوایی، این تخفیف شامل بسیاری از کشورها می‌شود و آنها هواپیماهای کوچک را با قیمت پایین‌تری مونتاژ و تولید می‌کنند.

ابن‌الرضا ادامه می‌دهد: ما براساس استاندارد ایکائو و تمامی تاییدیه‌ها و استانداردهای بین‌المللی هواپیما کار می‌کنیم و استاندارد داخلی برای این صنعت وجود ندارد، بنابراین استاندارد تولید داخلی و وارداتی تفاوتی با هم ندارد. ما تمامی خدمات و پشتیبانی را پس از فروش به مشتریانمان ارائه می‌دهیم، ما دائما با مشتری‌ها همراه هستیم.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان سبا هزینه‌های این نوع شرکت‌ها را بسیار بالاتر از تولید عنوان می‌کند و می‌افزاید: ما با تمامی مشکلاتی که در این سال‌ها در صنعت هواپیمایی بوده کار کردیم و هزینه‌های بالایی متحمل شدیم و جایی که دولت می‌تواند از تولید‌کننده حمایت کند، مالیات گمرکی در واردات است که متاسفانه با کاهش آن به نظر می‌رسد توجهی به تولید داخلی ندارند.

رییس اتحادیه صنایع هوایی و فضایی ایران می‌گوید: در هر زمانی که چنین اتفاقاتی افتاده، پای یک رانت دولتی در میان است. کسانی که در سطح کلان از این کار سود می‌برند واردکنندگانی هستند که می‌توانند لابی‌گری کنند و تعرفه‌ها را کاهش دهند. این نوع واردکننده‌‌ها قدرتشان بیشتر از تولیدکنندگان است.

به گفته وی، تولید در ایران به این علت که هواپیما صنعتی دست‌ساز است با هزینه کارگری پایین‌تری انجام می‌شود اما نمی‌تواند با تخفیف ویژه‌ای که به خرید موتور و قطعات داده می‌شود، برابری کند.

ابن‌الرضا ادامه می‌دهد: زمانی که رانت دولتی‌ها کمر تولیدات خودرو را شکست مسئله تا آنجا پیش رفت که مقام معظم رهبری وارد ماجرا شدند تا تولید داخلی را نجات دهند. نمونه دیگر اینکه ما در زمینه یخچال که تولید داخلی داریم همچنان تعرفه بالاست، چطور تعرفه هواپیماهای کوچک و سبک را که در داخل با استانداردهای جهانی تولید می‌شود، پایین می‌آورند، غیر‌از این است که در این حوزه هم رانت‌خواری در حال اتفاق افتادن است تا کمر تولید داخلی را بشکند.

رییس اتحادیه صنایع هوایی و فضایی ایران می‌افزاید: ما با واردات هواپیمای سبک و شخصی مخالف نیستیم، به هر حال خارجی یا داخلی مشتری‌های خودش را دارد.

این در حالی است که جهانگیریان، معاون وزیر راه و شهرسازی در افتتاح این نمایشگاه با تاکید بر افزایش سرمایه‌گذاری در صنعت حمل‌و‌نقل از شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی خبر داده است. رییس سازمان هواپیمایی کشوری همچنین گفته است طرح‌های چندین شرکت داخلی و خارجی برای انجام سرمایه‌گذاری در این حوزه در سازمان هواپیمایی کشوری در حال بررسی است.

به گزارش «فرصت امروز» هم‌اکنون سه شرکت صنایع هوایی سبا، هوا فضای درنا و پرآور پارس در بخش خصوصی و در زمینه تامین قطعات، طراحی ساخت، مونتاژ، تعمیرات و نگهداری در ایران فعالیت دارند.

هفتمین نمایشگاه بین‌المللی دو سالانه صنایع هوایی و هوانوردی ایران با حضور معاون علمی فناوری رییس‌جمهور و باهدف ارائه توانمندی‌های صنایع هوایی داخلی و خدمات هوایی کشور روز سه‌شنبه در مرکز همایش‌هایی بین‌المللی کیش آغاز به کار کرد.

بیش از 100 شرکت داخلی و خارجی از کشورهای امارات، چین، روسیه، آلمان، ایتالیا، سوئد، فرانسه، اوکراین و جمهوری چک آخرین تولیدات و دستاوردهای صنعت هوایی را در این نمایشگاه به نمایش می‌گذارند. در بخش داخلی شرکت‌های سازمان صنایع هوایی، شرکت فرودگاه‌های کشور، کیش‌ایر، هواپیمایی کشوری، تابان، ساها، صنایع هلی‌کوپترسازی، سازمان جغرافیایی، صاایران، پاسکو، فارس‌کو، اویکو و نویدتک حضور دارند و برخی شرکت‌های هوایی نیز به ارائه نشریات و مجلات تخصصی، ماکت‌ها و مدل‌ها در این حوزه می‌پردازند.