رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی گفت: به منظور جلب مشارکت بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در توسعه ظرفیت تولید برق کشور، ایده خلق اوراق بهاداری با عنوان گواهی ظرفیت بهعنوان جایگزین هزینه عمومی برقراری انشعاب در وزارت نیرو شکل گرفت.
به گزارش سنا، محمد حسین عسگری گفت: در شرایط موجود صنعت برق کشور، اتصال به شبکه سراسری برق و استفاده از خدمات تامین برق برای مصرفکنندگان مستلزم پرداخت هزینههای برقراری انشعاب، هزینه احداث شبکه اختصاصی و در نهایت هزینه صورتحسابهای ماهانه (شامل بهای دیماند و انرژی) برق مصرفی مصرفکنندگان است.
وی اظـهـار کـرد: هزینه برقراری انشعاب یک بار توسط هر متقاضی هنگام درخواست اتصال به شبکه سراسری برق کشور پرداخت میشود. احداث شبکه اختصاصی نیز عمدتا توسط خود مصرفکننده انجام میپذیرد، به این ترتیب که متقاضی باید راسا نسبت به ایجاد شبکه انتقال نیروی خود از شبکه سراسری تا محل مصرف خود اقدام کند. رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی گفت: هزینه دیماند و انرژی بهصورت ماهانه از طریق صورتحسابهای صادره توسط شرکتهای توزیع نیروی برق یا برق منطقهای توسط مصرفکنندگان پرداخت می شود.
عسگری افزود: هزینههای برقراری حق انشعاب را میتوان به دو مولفه هزینههای عمومی و هزینههای نیرورسانی تقسیم کرد. هزینههای عمومی اغلب صرف سرمایهگذاری جدید برای توسعه ظرفیت تولید برق در کشور میشود و هزینه نیرورسانی نیز صرف سرمایهگذاری برای توسعه بخش انتقال و توزیع نیروی برق در کشور میشود.
عسگری گفت: پرداختهای صورتحساب ماهانه نیز اغلب صرف تامین هزینههای بهرهبرداری و تعمیر و نگهداری بخشهای تولید، انتقال و توزیع نیروی برق میشود. ادامه شرایط فعلی برای تامین هزینههای برق در کشور نگرانیهایی را در ارتباط با حصول اطمینان از تامین ظرفیت تولید برق در کشور در بلندمدت ایجاد کرده است.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی در ادامه گفت: برای برطرف کردن مشکل فوق و به منظور جلب مشارکت بخش خصوصی برای سرمایهگذاری جهت توسعه ظرفیت تولید برق در کشور، ایده خلق اوراق بهادار با عنوان گواهی ظرفیت بهعنوان جایگزین هزینه عمومی برقراری انشعاب در وزارت نیرو شکل گرفت و در پیشنویس پیشنهادی دستورالعمل بند (و) ماده (133) قانون برنامه پنجساله پنجم به شورای اقتصاد گنجانده و در نهایت تصویب شد.
وی اعلام کرد: مطابق دستورالعمل مذکور، اوراق گواهی ظرفیت سندی قابل مبادله است که با اجازه وزارت نیرو مبتنی بر ایجاد ظرفیت نیروگاهی قابل اتکای جدید یا کاهش قدرت قراردادی مشترکین موجود صادر میشود؛ واحد گواهی ظرفیت کیلووات است که معرف تعهد تدارک یک کیلووات ظرفیت مطمئن نیروگاهی بهمدت نامحدود است.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی افزود: با توجه به این تعریف و طراحیهای انجام شده نیروگاههای جدیدالاحداث و در دست احداث میتوانند پس از تایید وزارت نیرو، با انتشار اوراق گواهی ظرفیت پیش از وارد شدن به مدار به تامین مالی اقدام کنند و متقاضیان اتصال به شبکه نیز قادر خواهند بود، به سهولت و سرعت از طریق سیستم عرضه و تقاضا در بورس انرژی به طور شفاف نسبت به تهیه اوراق گواهی ظرفیت و ارائه آن به شرکتهای برق منطقهای یا توزیع نیروی برق بهعنوان پیش نیاز اتصال به شبکه سراسری برق کشور اقدام کنند.
عسگری گفت: به این ترتیب، وزارت نیرو به جای دغدغه توسعه ظرفیت تولید جدید و احداث نیروگاههای جدید، شرایط ورود بخش خصوصی را به عرصه تولید تسهیل میکند. مصرفکنندگان ضمن سرعت بخشیدن به درخواست اتصال به شبکه خود بهصورت شفاف و بیواسطه از طریق بورس نسبت به تامین مالی احداث نیروگاههای جدید اقدام میکنند.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی تصریح کرد: با توجه به توضیحات ارائه شده، اوراق گواهی ظرفیت یک اوراق کاملا مشخص و تعریف شده در صنعت برق کشور محسوب میشود و جایگاه عرضه این کالا نیز دقیقا در دستورالعمل بند (و) ماده 133 قانون برنامه پنجم بورس انرژی عنوان شده است. وی افزود: در حال حاضر، با همکاری و هماهنگی وزارت نیرو و سازمان بورس اوراق بهادار، در حال اوراق بهادارسازی گواهی ظرفیت هستیم و پس از هماهنگیهای لازم بین ارکان بازار سرمایه و زیرمجموعههای وزارت نیرو بهزودی شاهد تشکیل بازار اوراق گواهی ظرفیت در بورس انرژی خواهیم بود.
عسگری گفت: برای حمایت از سرمایهگذاری در احداث نیروگاه و حصول اطمینان از تناسب افزایش ظرفیت تولید برق با رشد مصرف در کشور، متقاضیان برقراری انشعاب یا افزایش قدرت درخواستی از شبکه موظف به ارائه گواهی ظرفیت به شرکت مالک شبکه برق (شرکت برق منطقهای یا شرکت توزیع نیروی برق) هستند که میزان گواهی ظرفیت موردنیاز با توجه به سطح ولتاژ و مصرف براساس مقررات وزارت نیرو تعیین میشود.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی گفت: بنابراین، با توجه به رشد سریع مصرف برق در کشور و ورود صنایع و مصارف جدید در کشور نیاز به تامین مالی بخش خصوصی برای احداث نیروگاههای جدید تقاضای مناسبی را برای این اوراق میتوان متصور شد.ضمن اینکه تمام دارندگان حق انشعاب و متصل به شبکه موجود نیز در صورت کاهش دیماند مصرفی میتوانند در این بازار بهعنوان عرضهکننده عمل کنند.
عسگری در مورد فعالان این بازار گفت: فعالان بازار این اوراق فقط به مصرفکنندگان و تولیدکنندگان واقعی برق محدود نیستند و سرمایهگذاران عادی نیز قادر خواهند بود از نوسانات قیمت احتمالی این اوراق منتفع شوند و به سیال بودن بازار این اوراق یاری رسانند.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی در پایان پیشبینی کرد: کشف درست قیمت این اوراق (ارزش این اوراق برای متقاضیان اتصال به شبکه) و رقابت عرضه و تقاضای این اوراق ضمن ارسال سیگنال اقتصادی به سرمایهگذاران بخش خصوصی چشمانداز مناسبی را در برابر تصمیمگیران دولتی و سیاستگذاران توسعه شبکه سراسری برق کشور قرار میدهد.