شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، روز گذشته گزارش تعداد عیوب مشاهده شده توسط مشتریان را منتشر کرد. در این گزارش برای نخستین بار خودروهای تولید داخل براساس استانداردهای بین المللی و در مقایسه با برندهای صاحبنامی نظیر بنز و تویوتا سنجیده شده اند تا در قعر جدول قرار گیرند و ثابت شود مشتری کوچک ترین ارزشی برای خودروسازان داخلی ندارد.
براساس گزارش شرکت بازرسی کیفیت، به طور میانگین هر خوردوی صفر کیلومتر که در سال 94 به مشتریان ایرانی تحویل داده شده و سه ماه از مالکیت آنها گذشته، دارای سه، چهار ایراد بوده است. البته وقتی به نمودار نگاهی بیندازیم متوجه می شویم که خودروهای تولید داخل حتی در مقابل چینی ها حرفی برای گفتن ندارند و ایران خودرو و سایپا و محصولات تولید شده در این شرکت ها نظیر محصولات پژو، در انتهای جدول نشسته و به امید صدرنشین شدن برای خودروسازان بالای جدول دست تکان می دهند. در این بین فقط محصولات شرکت رنو هستند که به دلیل نظارت های شرکت مادر، اوضاع بسیار بهتری نسبت به سایر محصولات تولید داخل در این جدول دارند.
طبق این گزارش، تعداد ایرادات در هر 100 خودرو، برای رنو 272، ایران خودرو عدد 378، پژو 448 و سایپا 561 را نشان می دهد. یعنی به طور میانگین محصولات تولید شده در ایران خودرو چهار ایراد و محصولات تولید شده در سایپا پنج ایراد دارند.
آن چیزی که وضعیت خودروسازان داخلی را خنده دارتر می کند، پنج ایراد اولی هستند که خودروهای صفر کیلومتر دارا بودند یعنی؛ تنظیم نبودن درهای خودرو، صدای اضافه خودرو، صدای غیرمعمول موتور، مصرف سوخت بالا و شتاب کم.
انتشار چنین گزارشی، مانند آب سردی بر سر مشتریان ایرانی است، زیرا ثابت می کند که مشتری کوچک ترین اهمیتی برای خودروسازان ایرانی ندارد. اما کدام حلقه در زنجیره خودروسازی مفقود شده که کارنامه عملکردشان نشان از رفوزه شدن آنها در موضوع کیفیت دارد؟
فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو در این زمینه به «فرصت امروز» می گوید: «این گزارش نشان می دهد مثلا در خودروسازی سایپا به طور متوسط هر خودرو پنج عیب دارد. البته عیوب خنده دار هستند و نشان دهنده این است که برای صنایع خودروسازی ایران مشتری هیچ اهمیتی ندارد. درباره خودروهای وارداتی مشکلاتی نظیر مصرف سوخت بالا، شتاب پایین یا مواردی از این دست، ایراداتی هستند که اگر مشتری خودرویش را عوض کند، ممکن است براساس عادت با آن مواجه شود و نمی توان آن را ایراد اصلی خودرو دانست. اما دلیل اصلی ضعف خودروسازان داخلی و رتبه نامناسب آنها، نبود رقابت در بازار است.»
او می افزاید: «دو خودروساز بزرگ داخلی ایران، فقط با یکدیگر احساس رقابت می کنند و بنابراین اکنون ایران خودرو می تواند مدعی باشد که از سایپا بهتر است و سایپا هم تلاش کند به کیفیت 206 برسد. این جدول نشان می دهد که نبود رقابت چه فاجعه ای بر سر خودروسازی ما آورده است. در این جدول برندهای چینی وجود دارند که نسبت به برندهای ژاپنی و کره ای نمره بهتری دارند و نشان می دهد خودروهای چینی کیفیت بهتری نسبت به خودروهای داخلی دارند و حتی خودروهای ژاپنی تولید داخل نیز تحت تأثیر مونتاژ داخلی با کاهش کیفیت مواجه شده اند.»
حسن کریمی سنجری، کارشناس صنعت خودرو نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» در این زمینه اظهار می کند: «شرکت بازرسی کیفیت در این گزارش یک استاندارد جهانی را ملاک بررسی قرار داده که نشان می دهد خودروسازی داخلی حرفی برای گفتن ندارد. وقتی می گوییم که ما حتی در مسیر توسعه قرار نگرفتیم و اشتباها فاحشی داریم، نمی توانیم در بحث کیفیت جایگاهی داشته باشیم و صنعت خودروی ما یک مسیر غلط را در پیش گرفته و همچنان در آن مسیر در حال حرکت است و حتی اراده ای برای تغییر نمی بینیم.»
او با اشاره به عوامل بی کیفیت بودن خودروهای داخلی، تصریح می کند: «مدیریت دولتی بزرگ ترین عامل است، زیرا مدیریت زیرساخت ها و صنعت در مدیریت دولتی وجود ندارد. بخشی از کیفیت که در صنعت خودروی ما مغفول مانده تکنولوژی ساخت یا سرمایه گذاری روی تجهیزات و خطوط تولید را شامل می شود که مربوط به مدرنیزه کردن خطوط تولید و مونتاژ می شود. دلیل دیگر نبود آموزش نیروی انسانی در جهت بهره وری آنها است، نیروی انسانی شاغل در خودروسازی ما مستعد یادگیری است، اما باید زمینه رشد نیز فراهم شود.»
این کارشناس صنعت خودرو می افزاید: «دلیل دیگر هم منتقل نشدن کامل دانش فنی است. دانش فنی مونتاژ به صورت کامل منتقل نمی شود و این گونه است که مشاهده می کنیم یک خودرو که در کشور مادر دارای کیفیت بالایی است، در مونتاژ داخلی درصدی از کیفیت خود را از دست می دهد.»
نمره پایین خودروسازان داخلی که توسط مشتریان به آنها داده شده، حاصل یک زنجیره ناقص است. نبود رقابت، مدیریت دولتی، نبود تکنولوژی و نیروی انسانی آموزش ندیده و در نهایت نبود یک نظارت قوی موجب شده که کم کاری خودروسازی ها به ضرر مشتریان تمام شود.
ارتباط با نویسنده : dadashloo@gmail.com