خط لوله‌های جنوبی حریف خط لوله‌های شمال اروپا نخواهند شد

انعقاد قرارداد مربوط به خط لوله نورد استریم 2، میان گازپروم روسیه و شرکای اروپایی این شرکت به مرحله نهایی خود نزدیک می‌شود. غول انرژی روسیه در حاشیه نشست اقتصادی که در شهرولادی وستوک روسیه برگزار شد با برخی شرکت‌های بزرگ انرژی اروپایی در رابطه با احداث فاز دوم خط لوله نورد استریم به توافق رسید.

قابلیت انتقال 55 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در سال به بازارهای اروپایی در شرایطی که اوکراین به دلیل وقوع جنگ داخلی از وضعیت باثباتی برخوردار نیست از جمله دلایل اهمیت این پروژه به شمار می‌رود. حجم قابل توجه گاز طبیعی که از طریق خط لوله نورد استریم 1 و نورد استریم2 به بازارهای گاز اتحادیه اروپا وارد می‌شود، این حجم از گاز طبیعی که سالانه وارد بازارهای گاز اروپا می‌شود آلمان را به مرکز انرژی در اتحادیه اروپا بدل خواهد کرد که این موضوع در نهایت و در دهه‌های آینده سود سرشاری را نصیب آلمان خواهد کرد.

برخلاف تصور وجود جنگ سرد میان روسیه و اکثر کشورهای عضو اتحادیه اروپا به دلیل حمایت مسکو از شبه‌نظامیان جدایی‌طلب شرق اوکراین، همکاری و حمایت بسیاری از شرکت‌های بزرگ انرژی در آلمان، فرانسه، اتریش، بریتانیا و در نهایت روسیه کاملا در تضاد با چنین تصوری است. گفتنی است همکاری‌های روسیه و شرکت‌های انرژی اروپایی در پروژه نورد استریم 2، موجب ارتقای جایگاه دیپلماتیک مسکو در برابر کیف خواهد شد چراکه در صورت تحقق این پروژه اوکراین از دریافت حداقل 2 میلیارد یورو در سال به‌عنوان حق عبور گاز روسیه از خاک این کشور به اتحادیه اروپا محروم خواهد شد. لازم به ذکر است که عبور خط لوله انتقال گاز روسیه از خاک اوکراین کیف را در وضعیت بسیار مناسبی در برابر کشورهای غرب اروپا و روسیه قرار می‌داد که احداث فاز دوم خط لوله نورد استریم این امتیاز را نیز از کیف سلب خواهد کرد.

علاوه بر این کارشناسان و متخصصان انرژی معتقدند تحقق خط لوله نورد استریم 2 سبب کاهش اهمیت پروژه ترکیش استریم خواهد شد. از آنجا که مصرف‌کنندگان عمده گاز در شمال، مرکز و غرب اروپا قرار دارند و میزان تقریبا مشخصی از گاز طبیعی در آینده و از طریق خط لوله‌های نورد استریم 1 و 2 به این مناطق صادر خواهد شد، پروژه ترکیش استریم که با حجم انتقال 63 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در سال یک پروژه غیر‌ضروری و حتی غیر‌منطقی به نظر می‌رسد.

در همین راستا ممکن است ترکیه در آینده ناچار شود تا گاز روسیه را به جای واردات مستقیم آن از این کشور، از طریق همسایه غربی خود یونان وارد کند. در صورت وقوع چنین امری ممکن است ترکیه ظرفیت خط لوله Blue Stream را از 16 میلیارد مترمکعب در سال به 19 میلیارد افزایش دهد. گفتنی است ترکیه در سال‌های آینده به بیش از 33 میلیارد مترمکعب از گاز روسیه نیاز خواهد داشت.

آمریکا برای سال‌های متمادی تلاش کرد تا گاز روسیه به منطقه بالکان وارد نشود. با این وجود و از آنجا که گازی برای تامین انرژی مورد نیاز بازارهای منطقه بالکان وجود ندارد، سناریوی احتمالی تامین گاز مورد نیاز بازار جنوب شرق اروپا از شمال این قاره باشد چراکه در این صورت بسیاری از مناطق و مجموعه‌های صنعتی در آلمان و سایر کشورهای مرکزی اتحادیه اروپا خواهد شد. اگرچه این موضوع موجب کم‌رنگ شدن نقش روسیه در بازار انرژی اتحادیه اروپا نشده، اما سبب پررنگ‌تر شدن نقش آلمان و فرانسه در این بازار خواهد شد.

لازم به ذکر است که تلاش‌های بی‌وقفه آمریکا جهت تاثیرگذاری بر پروژه‌های انرژی اروپا و تلاش واشنگتن برای کمرنگ ‌‌کردن نقش مسکو در این پروژه‌ها و نیاز اروپا به گاز روسیه در نهایت منجر به تضعیف جایگاه دیپلماتیک آمریکا در این منطقه از جهان خواهد شد چراکه در حال حاضر و به‌رغم تلاش‌های صورت گرفته همچنان جایگزین قابل توجهی برای گاز روسیه در اروپا وجود ندارد.

منبع: مجله گازی اتحادیه اروپا