تولید به مثابه بخش مهمی از اقتصاد هر کشور تلقی میشود. تولیداتی که به طور مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر اقتصاد هر کشور قرار دارند و حتی اقتصاد کشورها را تحت تاثیر خود قرار میدهند. اما رابطه تولیدکنندهها با دولتها چگونه است؟ دولتها به چه شکل تولیدکنندهها را تحت حمایت خود قرار میدهند؟ و از هر پرسشی مهمتر اینکه اصلا دولتها وظیفهای در قبال تولیدکنندهها دارند یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسشها مثالهای متعددی وجود دارد. اما آنچه مسلم است لزوم توجه به تولیدکنندهها در هر کشور و با هر وضعیت اقتصادی است.
اتحادیه اروپا
کشورهای اتحادیه اروپا قوانین معینی در زمینه حمایت از تولیدکنندهها دارند. اگرچه هر کشور بنا بر وضعیت اقتصادی خود قوانین متفاوتی دارد، اما قانون 108 کمیسیون حمایت از تولیدکننده اتحادیه اروپا، نشان از توجه این کشورها به نقش تولیدکنندهها دارد. بهطورکلی هر تولیدکنندهای که تمایل به بهرهگیری از حمایتهای دولتی در اتحادیه اروپا دارد، ابتدا فرم ارزیابی کمکهای دولتی را دریافت کرده و پس از تکمیل آن، مورد مشاوره کارشناسان اقتصادی قرار میگیرد تا مشخص شود آیا نیاز به حمایت دولتی دارد یا خیر یا کدامیک از روشهای حمایتی برای وی مناسبتر خواهد بود. سقف این کمکها تا 200هزار یورو در نظر گرفته شده است.
اما کمکهای اتحادیه اروپا به تولیدکنندهها به مباحث مالی و اعطای وام محدود نمیشود. گاهی تولیدکنندهها برای تامین مواد اولیه نیاز به مجوز وارداتی دارند یا پس از تولید برای صادرات محصولات دچار مشکل میشوند. در این بخش هم دولتهای اتحادیه اروپا قوانین حمایتی برای تامین مواد اولیه و کمک به صادرات محصولات تولیدی تعیین کردهاند.
کرهجنوبی
حمایت از تولیدکنندهها در کشور کرهجنوبی معمولا براساس برنامههای زیربنایی هوشمندانهای انجام میشود که دوسرسود است، یعنی هم به نفع دولت است و هم به نفع تولیدکننده. در سالهای اخیر باتوجه به رشد اقتصاد چین، بسیاری از سرمایهگذاران و تولیدکنندگان کره به سرمایهگذاری در چین تمایل پیدا کردهاند، اما این امر سبب خروج سرمایه از کره شد و به ضرر اقتصاد این کشور بود. اخیرا دولت کره طرحی سخاوتمندانه به تولیدکنندههای کرهای که خارج از کره فعال هستند پیشنهاد کرده که اتفاقا با استقبال روبهرو شده است. براساس این طرح، تولیدکنندههایی که به وطن برگردند، نهتنها از حمایتهای مالی دولت برخوردار میشوند، بلکه شامل طرحهای کاهش مالیات و کمک به تولیدکننده برای خرید زمین و محل مناسب برای تاسیس کارخانه و کارگاه و قطعات مورد نیاز نیز میشوند .
ایالات متحده آمریکا
از قرن 19 میلادی، آمریکا به شکل جدی وارد چالش تولید و صنعت در دنیا شد. چالشی که بسیاری از کشورهای در حال توسعه یا توسعهیافته در آن شرکت داشتند. در این میان ایالات متحده با سرمایهگذاری در بخشهای مختلف تولید، از صنعت خودروسازی گرفته تا پتروشیمی، تلاش کرد سهم بزرگی از تولید در دنیا را به نام خود کند.
احداث تعداد زیادی کارخانه و کارگاه کوچک و بزرگ در طول سالها، در سراسر آمریکا و صادرات وسیع این کشور به دیگر نقاط دنیا، نشان میدهد آمریکا در زمینه حمایت از تولیدکنندهها تقریبا موفق بوده است. اما حمایتهای دولت آمریکا نهتنها شامل حمایتهای مالی فدرال از تولیدکنندهها میشود، بلکه کمی فراتر است. باراک اوباما، ریاست جمهوری آمریکا اخیرا در سخنانی عنوان کرد: دانش کارآفرینان و تسلط آنها برای خلق تولیداتی متفاوت، نکات زیربنایی بخش تولید کشور محسوب میشود.
شاید گزافه نباشد اگر این سخن باراک اوباما را صحیح بدانیم، اگر نیمنگاهی به بخش آموزش عالی در آمریکا بیندازیم خواهیم دید، موسسات و دانشگاههای تحقیقاتی کارنگی، بوئینگ، ایبیام و کالجهای محلی متعددی در سراسر آمریکا وجود دارند. به عبارتی دیگر، وجود این مراکز نشان از سرمایهگذاری زیرساختی دولت آمریکا برای تربیت تولیدگرانی خلاق و نوگرا دارد. اهدای جوایز متعدد به تولیدگران خلاق و حمایت از آنها برای تولید انبوه محصولشان، از دیگر اقدامات دولت آمریکاست .
استرالیا
«استرالیا کشوری است با سابقه تولید درخشان و آینده تولید درخشانتر»، خواندن این عبارت شاید به نظر اغراق بیاید ولی آمارها نشان میدهد، حقیقت دارد. استرالیا کشوری است که به مهارتها احترام زیادی میگذارد. از مهارت یک کارگر گرفته تا یک پزشک متخصص. شاید به همین دلیل باشد که سیل مهاجران غیرقانونی و قانونی هر روز به سمت استرالیا حرکت میکند، تا شاید راهی برای سکونت در این کشور پیدا کنند. یکی از اصول زیربنایی برای موفقیت این کشور در بخش تولید، حفظ حقوق کارگران است. کارگران در استرالیا نهتنها تحت حمایت خدمات دولت هستند، بلکه صندوق حمایت از کارگران نیز در طرحهای تولید این کشور نقش مهمی ایفا میکند. مبالغ واریزی به این صندوق از سوی دولت و تولیدکنندگان بهطور مشترک تامین میشود و همین مسئله به کارگران انگیزه بیشتری برای مفید بودن میدهد.
اما بر طبق آنچه دولت استرالیا اعلام کرده است این دولت طرحهای معینی برای رشد بخشهای مختلف تولید در کشورش دارد که از میان آنها میتوان به روشهای تشویقی برای گسترش سرمایهگذاری و تولید در استرالیا، طرحهایی برای کمک به گسترش کسبوکارهای کوچک، طرحهایی برای کمک به تولیدکنندگان بینالمللی و اعطای جوایز مالیاتی و گمرکی به تولید و صادرکنندگان برتر اشاره کرد.