داستان رفاقت من و هویج به سالهای نه چندان دور بازمیگردد؛ زمانی که مادربزرگ با همان شیوه سنتی مربای هویج میپخت و صبحانه ما را شیرین میکرد. همان زمانی که خانمهای خانهدار حوصله مربا درست کردن داشتند و کسی مربای شرکتی نمیخرید. مادربزرگم پیر شد و دیگر توان پخت مربا نداشت، این شد که برای تجدید خاطره به سراغ سوپرمارکت محل رفتم و مربایی با درب فلزی خریدم. مربایی که هر روز برای باز کردن در آن زورآزمایی میکنم و هر روز همان پیشنهادهای تکراری را میشنوم که اگر زیرآب جوش بگیری باز میشود، اگر چاقو به زیر درش بیندازی باز میشود و... ولی مربای شرکتی با بستهبندی منحصربهفرد ایرانی قرار نیست به همین راحتیها باز شود.
یک محصول نه چندان پرطرفدار
تا چند سال گذشته مصرف هویج؛ این سبزی پرخاصیت برای اکثر ما ایرانیها به همان شکل مربایی آن ختم میشد، اما به تدریج خانمهای علاقهمند به سبک آشپزی مدرن برای تزیین غذای خود از هویج آب پز کنار غذا و سالاد استفاده کردند. همین مسئله باعث شد برخی شرکتها تصمیم بگیرند که از این سبزی خوشمزه بهعنوان طعمدهنده در محصولات مختلف خود استفاده کنند. درحال حاضر محصولات هویجی مختلفی در بازار موجود است، اما آنچه از سوی «فرصت امروز» رویت شده و مورد علاقه برخی از مشتریان قرار گرفته، بستنی هویجی میهن و شیرهویج پگاه بوده است.
بازار بستنی هویجیهای تابستان
نزدیک به دوسالی است که بستنی هویجی وارد بازار دسرهای ایرانی شده است. میهن محصول هویجی دیگری نیز به نام سالار با روکش هویجی دارد، ولی با توجه به کم بودن تقاضا، این محصول در حال حاضر در بازار موجود نیست. بستنی هویجی با برند هایپیرال به بازار ارائه شده است. شکل این بستنی پیچ پیچی است، شکل و شمایلی که قبل از میهن، دایتی محصولات مشابه آن را به بازار ارائه میداد.
بستنی دایتی اسپیرال نام داشت. البته با وجود شباهت بیاندازه نامها، این دو محصول از لحاظ طعم به کلی باهم متفاوتاند. به هرحال بااینکه طعم چندانی از هویج را دراین بستنی حس نمیکنید، ولی به گفته تعدادی از مصرفکنندگان، این بستنی از آن دسته محصولاتی است که به خاطر شباهت زیاد با نمونه سنتی آن، به دفعات در سبد بستنیهای خانواده جای خواهدگرفت.
بستنی جدید با طعمی قدیمی
فرهاد پورمحمد، مدیرتبلیغات شرکت لبنی میهن درباره این بستنی به «فرصت امروز» میگوید: هویج بستنی تابستان دو سال گذشته به جمع بستنیهای میهن اضافه شد. همیشه ترکیب بستنی و آب هویج را در کافهها و بستنیفروشیهای سنتی امتحان کردهایم؛ طعمی که طرفداران زیادی دارد و هنوز شکل سنتی خود را حفظ کرده است. میهن خواست این طعم قدیمی را برای مصرفکنندگان جدید و قدیم خود بهصورت بستهبندی ارائه کند. این شد که به سراغ تهیه این بستنی رفتیم.
درکشور تولیدکنندگان بستنی دو راه برای نوآوری دارند، یکی راه سخت و دشوار و دیگری آسان. راه سخت این است که بستنی با شکل و شمایل تازهای توسط شرکت به بازار ارائه شود. مانند بستنی فالودهای که برای نخستین بار توسط میهن تولید شد و طرفداران زیادی نیز پیدا کرد. این محصول به سرعت در بازار تمام شد و درخواست شد که دوباره تولید شود. در نتیجه به جایگاهی که مورد نظرمان بود، رسید.
برای شیوه دشوار، باید دستگاههای جدیدی را از خارج از کشور وارد کنیم؛ دستگاههایی که فقط محصولات خاصی را که برایشان تعریف شده تولید میکنند. ارائه محصول با طعم تازه مخصوصا برای نخستین بار شیوه دشوار تولید بستنی است، اما شیوه سادهتر این است که شما بستنیها را بومی کنید. شاید آن دستگاه وارداتی بستنیای را تولید کنند که با ذائقه مصرفکننده شما جور نباشد، بنابراین شرکت تولیدکننده باید این طعم را بومی کند.
برای مثال درخارج از ایران یک بستنی با شمایل هویج بستنی اما با طعم انبه تولید میشد که استقبال چندانی از آن نشده بود. ما این طعم را هویجی کردیم که استقبال زیادی از طرف بازار داشت. دومینو نیز به فاصله کمی از میهن این محصول را به بازار عرضه کرد. طبق بررسی ما سایر شرکتهای تولیدکننده بستنی از این طعم به بازار ارائه نکردهاند.»
پورمحمد درباره بستنی سالار با روکش هویج میافزاید: «همیشه تولید محصولات در شرکت به یک اندازه نیست و محصولات براساس تقاضای بازار تولید یا حتی بهصورت موقت جمع میشود. حتی در برخی موارد شرکتها براساس نیاز بازار، محصولی را ارائه نمیکنند و دست نگه میدارند تا تقاضا به اندازهای برسد که شرکت اقدام به تولید آن محصول کند. بر همین اساس این بستنی در حال حاضر در بازار موجود نیست.»
طعمی تازه در شیر
یکی دیگر از محصولات هویجی بازار که با استقبال قابل توجهی از سوی مصرفکنندگان مواجه شده، شیر هویج پگاه است. چند روز پیش سری به یکی از فروشگاههای پگاه زدم. فروشگاه خلوت بود و فروشندهای به استقبالم آمد و شروع کرد درباره محصولات تازه پگاه برایم صحبت کردن. فروشنده همراه با من در فروشگاه قدم میزد.
به سمت هر قفسه که میرفتم و میخواستم محصول شناخته شدهای را که قبلا مصرف کرده بودم بردارم، فروشنده محصول جدیدی در همان راستا معرفی میکرد. تا اینکه در قفسه شیر، شیر هویج را پیشنهاد کرد و با توجه به توصیفهای فروشنده محصول را خریدم. موقع مصرف طعمی از هویج درآن نیافتم، ولی شیرینی دلنشینی داشت و مرا به یاد آب هویج بستنی دوران کودکیام میانداخت. بسیاری از دوستان و آشنایانم هم از این محصول متفاوت رضایت داشتند.
بد نیست تولیدکنندگان موادغذایی توجه داشته باشند که تداوم تولید این محصولات خوش طعم میتواند مصرف این میوهها و سبزیجات مقوی، اما کم طرفدار را در میان خانوادههای ایرانی رواج بدهد. فقط کافی است شرکتهای تولیدکننده محصولات غذایی مهربانانه نیم نگاهی به این میوهها و سبزیجات داشته باشند و با کمی خلاقیت آنها را وارد برنامه غذایی مصرفکنندگان کنند.
***
راههایی خلاقانه برای معرفی محصولات جدید
هرچقدر هم که محصولات خلاقانهای به بازار ارائه کنید، اگر راه درستی برای توزیع و عرضه آن انتخاب نکنید، موفق نیستید. شرکت پگاه سال گذشته فروشگاهی را به منظور عرضه مستقیم کالاهای خود در جنوب تهران افتتاح کرد. البته این شرکت پیش از این طرح دیگری را نیز در منطقه غرب تهران با نام خانه به خانه راهاندازی کرده بود؛ طرحی که در آن مصرفکنندگان از طریق تماس با توزیعکننده محصولات پگاه، مستقیما محصول مورد نظر خود را مقابل در منزل تحویل میگرفتند.
این طرح موقتی بود، ولی حرف از دائمی شدن آن زده میشد. مسئولان پگاه صحبت از این میکردند که فروشندگان محصولاتشان در تابستان به خاطر صرفه جویی در مصرف برق محصولات لبنی را با دمای پایین یا خارج از یخچال نگهداری میکردند که این مسئله باعث فساد محصولات لبنی پگاه میشد و به نارضایتی مصرفکننده میانجامید.
حال پگاه به منظور عرضه محصولات تازه خود اقدام به احداث فروشگاهی به نام سلامت کرده است. این شرکت که از شروع امسال هر30 روز یک بار محصولی تازه را به بازار ارائه داده است، این محصولات تازه و قدیمی خود را در این فروشگاه گرد هم آورده تا هیچ مصرفکنندهای از محصولات متنوع این شرکت بیخبر نماند. همچنین در سایت خود نیز یک روزشمار قرارداده و هر30 روز یک بار محصول تازهای را معرفی میکند و از خواص آن به مصرفکننده خود اطلاعات میدهد.