بارش‌های پاییزی بدهی آبی کشور را جبران نمی‌کند

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور گفت: پاییز امسال در اکثر نقاط کشور با افزایش بارش مواجه هستیم، ولی این بارش‌ها به اندازه‌ای نیست که میزان بدهی آبی کشور را جبران کند. به گزارش پاون، شاهرخ فاتح در نشست بررسی وضعیت آب کشور اظهار داشت: کل کشور با 16.3‌میلی‌متر بارش در سال جاری و 7.1‌میلی‌متر بارش در سال گذشته، با بارش منفی مواجه بوده است. وی گفت: براین اساس، وضعیت بارش چندان مساعد نیست و بارش‌های خوب پاییزی هم نمی‌تواند زیاد در وضعیت آب کشور تاثیرگذار باشد، زیرا با یک بدهی انباشته به لحاظ عدم دریافت بارش‌های مناسب طی سال‌های گذشته مواجه هستیم.

فاتح با اشاره به پیش‌بینی فصلی انجام شده از سوی پژوهشکده علمی مشهد افزود: کارشناسان این مرکز با تجمیع تمام شرایطی که وقوع پدیده «النینو» را رقم می‌زند و مدل‌های خروجی، به این جمع‌بندی رسیده‌اند که در نهایت در سه ماهه آینده بیشتر مناطق کشور از حد میانگین بارش‌های خود برخوردار هستند و شمال کشور، شمال غرب و بخش‌هایی از استان کرمان مقادیر بارشی بیشتر از شرایط طبیعی نیز خواهند داشت.

وی با بیان آنکه اعتبار این مدل‌ها در سطح جهانی بیش از 60 تا 70‌درصد نیست و حتی اگر اعتبار کامل هم داشته باشد و کشور را به خوبی پوشش دهد، باز هم با نقصان آب مواجه هستیم، یادآور شد: باید به این نکته توجه داشت که با توجه به شرایط خشکی حاکم، مجموعه کشور دارای یک بدهی عظیم آبی است و این افزایش بارش‌ها نمی‌تواند به این سرعت نقصان کمبود آب کشور را جبران کند.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور، افزود: با توجه به شرایط نرمال و بیش از نرمال بارش‌های پاییزی که پیش رو داریم، در پاییز دارای هوای گرم‌تری نسبت به سال‌های قبل خواهیم بود و افزایش دمای 0.5 تا 1.5 درجه سانتیگراد سبب خواهد شد تا الگوی بارشی از حالت جامد به مایع تبدیل شود که در نتیجه بخشی از این بارش‌ها را به‌صورت تبخیر از دست دهیم. وی تاکید کرد: دمای بالا به نوعی موجب خنثی شدن اثرات بارش می‌شود.

تاثیر پدیده النینو بر بارش‌های کشور

فاتح از پدیده النینو به‌عنوان یک پدیده بزرگ مقیاس که تاثیر خود را در سطح بالایی می‌گذارد و برای مناطق محدود با یک مولفه نمی‌تواند خیلی موثر باشد، یاد کرد و افزود: در ایران ثابت شده پدیده النینو به تنهایی موثر نیست، بلکه این پدیده در صورتی می‌تواند موثر باشد که جبهه پر فشار حاره‌ای را مهار و به نوعی عقب رانده براند، این عقب رانده شدن پر فشار حاره می‌تواند فرصتی را برای ورود سیستم‌های غربی فراهم کند؛ آنچه مسلم است امسال النینو فعال است و جبهه پرفشار را مهار کرده است.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال آبی تاکنون اکثر استان‌های کشور نسبت به شرایط بلندمدت با کاهش بارندگی مواجه بوده‌اند، گفت: سه استان بوشهر با 47.6‌درصد نسبت به بلندمدت، هرمزگان با 46.1‌درصد و البرز با 37.3‌درصد نسبت به بلندمدت با کاهش بارش مواجه بوده و با شرایط وخیمی روبه‌رو شدند.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور، تصریح کرد: فقط سه استان گیلان، آذربایجان شرقی و اردبیل بیش از 10‌درصد افزایش بارش داشته‌اند و مجموعه کل کشور نسبت به بازه زمانی بلندمدت با حدود 16.3‌درصد کاهش روبه‌رو بودند. وی در مقایسه سال آبی جاری با سال آبی گذشته، خاطرنشان کرد: امسال از 31 استان کشور، 27 استان کاهش بارندگی دارند و کل کشور نیز با 16‌درصد کاهش بارش مواجه بوده و این در حالی است که در سال گذشته در چنین بازه زمانی 22 استان کشور کاهش بارش داشته و کل کشور نیز با هفت‌درصد کاهش مواجه بوده است.

فاتح با اشاره به اینکه در دو سال آبی گذشته 18 استان با کاهش بارش مواجه بوده است، گفت: استان‌های البرز، خوزستان، فارس، کرمانشاه، کهکیلویه‌و‌بویراحمد، گلستان، چهارمحال‌و‌بختیاری و سمنان از جمله استان‌هایی هستند که در سال متوالی نسبت به بلندمدت، شرایط منفی را تجربه کرده‌اند و تمام استان‌های کشور بدون استثنا با یک سال بارش منفی مواجه بودند. وی اضافه کرد: یکی از نکات حائز اهمیت در بارندگی که در کشاورزی و هیدرولوژی اهمیت دارد، تعداد روزهای توام با بارش است.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور گفت: تعداد روزهای بارشی کشور در مناطق شمال، غرب و شمال غرب با افزایش مواجه است که بررسی آنها حاکی ‌است میزان بارش بر حسب اقلیم‌های مختلف کمتر از پنج میلی‌متر، بین پنج تا 20‌میلی‌متر و بیش از 20‌میلی‌متر خواهد بود که در کشور ما با توجه به اقلیم، حد آن متفاوت است.

وی با اشاره به آنکه بارش‌های کمتر از پنج‌میلی‌متر با پدیده تبخیر مواجه هستند و بارش مناسبی برای بخش هیدرولوژی و کشاورزی کشور محسوب نمی‌شوند، تصریح کرد: تعداد روزهای بارشی در بیشتر مناطق کشور رو به افزایش بوده و این افزایش به سمتی خواهد بود که شاهد بیشتر‌شدن روزهای بارش کمتر از پنج میلی‌متر باشیم؛ به عبارتی بارش‌های ناکارآمد زیاد شده و بارش‌های کارآمد که می‌توانند برای خاک و بخش کشاورزی مفید باشند، در اکثر مناطق کشور با کاهش مواجه هستند.