اقدامات بورس کالا در راستای تعادل بازار شکر

معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران در خصوص معاملات شکر و اقدامات بورس کالای ایران در راستای تنظیم بازار این محصول گفت: معاملات شکر از ابتدای سال جاری با آرامش و ثبات در بورس کالای ایران انجام می شد به طوری که در فروردین ماه از مجموع 850 تن شکر عرضه شده، تنها 635 تن مورد معامله قرار گرفته و برای بقیه آن متقاضی در بازار وجود نداشته است. به گزارش سنا، علی پناهی افزود: اما با شروع اردیبهشت ماه و به وجود آمدن کمبود عرضه شکر در بازار خارج از بورس، حجم تقاضا افزایش چشمگیری پیدا کرد به طوری که برای حجم عرضه 8300 تنی در 15روز ابتدایی این ماه تقاضایی برابر با 30200 تن ثبت (وبه عبارتی تقاضایی 3.6 برابر میزان عرضه) شد. این امر متقاضیان را مجبور به رقابت قیمتی برای خرید این محصول کرد.

به طوری که برای این محصول که از ابتدای سال همیشه با قیمت پایه معامله می شد، رقابتی در حدود 5درصد نسبت به قیمت پایه (در تاریخ 12 اردیبهشت ماه) ثبت شد. وی ادامه داد: با این وجود و تحت تأثیر افزایش حجم عرضه شکر توسط عرضه کنندگان این محصول در نیمه دوم اردیبهشت ماه، نسبت حجم تقاضا به عرضه کاهش یافته (94065 تن تقاضا برای 49740 تن عرضه) و آرامش نسبی به بازار معاملات این محصول بازگشت. به طوری که عرضه های هفته سوم اردیبهشت ماه، این محصول مجددا با قیمت پایه (و یا قیمت هایی نزدیک به قیمت پایه) مورد دادوستد فعال بازار قرار گرفت.

معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران گفت: در روزهای پایانی اردیبهشت ماه بار دیگر شاهد رشد تدریجی تقاضا بودیم. این روند افزایشی خردادماه با شدت بیشتری ادامه پیدا کرد به طوری که در معاملات روز 05/03/1395 مجموعا 25200 تن تقاضا برای عرضه ها با حجمی مجموعا برابر با 4000 تن ثبت شد. این افزایش حجم تقاضا مجددا موجب بالا رفتن میزان رقابت قیمتی خریداران این محصول شد.

به گفته پناهی، روند افزایشی حجم تقاضا موجب شد تا بورس کالا با همراهی عرضه کنندگان این محصولات و از ابزارها و اختیارات قانونی خود جهت بازگرداندن تعادل به بازار این محصول استفاده کند. رایزنی با عرضه کنندگان جهت عرضه محصول به صورت سلف (جهت افزایش حجم عرضه)، الزامی بودن داشتن پروانه معتبر تولیدی مربوط به صنایع کیک، کلوچه، شکلات و شیرینی جهت خرید، تقسیم حجم عرضه به دو قسمت عرضه اولیه و افزایش عرضه از جمله اقدامات انجام شده توسط بورس کالا برای مدیریت حجم تقاضا شکر بوده است که از تاریخ 10 خردادماه اجرایی شد. وی تصریح کرد: با اجرایی شدن موارد فوق حجم تقاضا کاهش چشمگیری پیدا کرد (از 20575تن در 8 خردادماه به 7375تن در 10 خردادماه) و به تبع آن میانگین رقابت نیز کاهش قابل قبولی (از حدود 5درصد در 8 خردادماه به کمتر از 1 درصد در 10 خردادماه) پیدا کرده و به تدریج آرامش نسبی مجددا بر بازار این محصول برقرار شد.

معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران گفت: کم شدن حجم عرضه در اوایل تیرماه مجددا موجب افزایش حجم تقاضا و رقابت قیمتی خریداران برای خرید شکر در بورس کالا شد. به طوری که بالاترین میزان میانگین رقابت قیمتی در این ماه (در حدود 11درصد در تاریخ 6 تیرماه) اتفاق افتاد. با مشاهده وضعیت مذکور بورس کالا مجددا و با استفاده از اختیارات خود اقدام به محدود کردن سقف مجاز رقابت به 10درصد در 8 تیر و پس از آن به 5درصد در 12 تیرماه و همچنین تعیین حداکثر مجاز خرید 50 تن برای هر مشتری کرد که این اقدامات موجب بازگشت آرامش نسبی به بازار این محصول شد.

پناهی اظهار داشت: این اقدامات در کنار عرضه های شکر توسط شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران (که از تاریخ 12 تیرماه آغاز گردیده) موجب شده تا در معاملات نیمه دوم تیرماه مشکلی جهت تأمین شکر برای متقاضیان این محصول وجود نداشته باشد. به طوری که در اکثر قریب به اتفاق این معاملات در بازه زمانی ذکر شده بدون رقابت قیمت و با قیمت پایه (یا قیمت های بسیار نزدیک به قیمت پایه) انجام شود. همچنین به طور معمول با توجه به افزایش حجم عرضه، کل محصول به فروش نرفته و بخشی از آن بدون متقاضی باقی بماند.