درس های موفقیت مک دونالد و استارباکس برای کسب و کارهای کوچک

کسب و کارهای کوچک مسیر دشواری در راستای دستیابی به موفقیت دارند. حضور غول های بزرگ و بین‏المللی کار را برای آنها دشوار می کند. اغلب کارآفرینان تازه کار حضور رقبای بزرگ را چالشی عظیم قلمداد می کنند، با این حال همیشه مواجهه با برندهای موفق و جهانی به معنای رویارویی با چالش های حل ناشدنی نیست. بسیاری از کارآفرینان با تلاش برای یادگیری نکات مختلف از برندهای بزرگ در تلاش برای توسعه کسب و کارشان هستند. نکته مثبت موفقیت بسیاری از برندهای کوچک در این زمینه است، بنابراین برندهای بزرگ مانند الگویی کامل برای کسب و کارهای کوچک هستند.

به طور معمول کارآفرینان پرسش های زیادی در زمینه شیوه های استفاده از تجربه برندهای بزرگ دارند. چگونه امکان یادگیری نکات مثبت از تجربه غول های بزرگی نظیر استارباکس و مک دونالد وجود دارد؟ هدف اصلی من در این مقاله بررسی و پاسخگویی دقیق به این پرسش کاربردی خواهد بود.

هر شرکتی با یک ایده مرکزی شروع به کار می کند. در دنیای کسب و کار ما باید ایده مشخصی برای رفع نیاز مشتریان داشته باشیم. در غیر این صورت امکان کسب موفقیت و فروش مناسب وجود نخواهد داشت. در این مسیر بررسی تجربه برندهای بزرگ راهگشا خواهد بود. بی‏تردید هر فردی علاقه‏‎مند به آگاهی از نحوه شروع کار و توسعه مک دونالد یا استارباکس است. این دو برند اکنون در حوزه مواد غذایی نقش تعیین کننده ای بازی می-کنند. نکته جالب شباهت بیش از اندازه داستان این دو برند به یکدیگر است.

رستوران های مک دونالد در سال 1948 از سوی برادران مائوری (مک) و ریچارد مک دونالد شروع تاسیس شد. این دو برادر ایده اصلی خود را برای فراهم سازی سریع غذا و تحویل آن به صورت فوری بنا نهادند. در این مسیر خرید لوازم موردنیاز با همکاری ری کروک صورت می گرفت. وی یکی از فروشندگان موفق در کالیفرنیا بود. در ابتدای کار برادران مک دونالد نیازمند 8 مخلوط کن بودند. این امر عجیب به نظر می رسید. چرا که اغلب رستوران ها فقط یک مخلوط کن نیاز داشتند. وقتی ری برای بازدید به رستوران مک دونالد آمد، ایده های جالب برادران موسس رستوران در زمینه پخت غذای فراوان و ارزان را مشاهده کرد. این امر سود مناسبی برای آنها در پی داشت. به هر حال مشتریان علاقه‏مند به بهره مندی از غذای بیشتر با سطح قیمت پایین تر هستند. ایده مرکزی مک دونالد استفاده از میز سلف سرویس برای کاهش اتلاف وقت مشتریان در صف خرید بود. به این ترتیب مشتریان امکان پر کردن غذاهای خود با مخلفات مختلف را داشتند. یکی دیگر از ایده های جالب مک دونالد ارائه منوی ساده و دارای غذاهای محدود بود. این امر سرعت طبخ غذاها را به دلیل محدودیت تنوع شان بالا می برد. به همین خاطر مدت اتلاف وقت مشتریان به شدت کاهش یافت. این تکنیک های ریز و تاثیرگذار موجب افزایش فروش مک دونالد در برابر سایر رقبا شد.

مطلب مرتبط: موفقیت کسب و کارهای کوچک با 5 اقدام ضروری

ری کروک پس از مشاهده ایده های جالب مائوری و ریچارد برای اداره رستوران اقدام به همکاری با آنها کرد. در نهایت نیز به سال 1955 حق امتیاز مک دونالد را از آنها خرید. این امر شروعی بر توسعه رستوران های زنجیره ای این برند بود. البته فرآیند خرید حق امتیاز مک دونالد تا سال 1961 طول کشید. پس از آن شعبه های مختلف مک دونالد به سرعت در تمام آمریکا و جهان توسعه یافت.

نکته جالب در مورد داستان مک دونالد تلاش دو موسس اولیه آن برای افزایش سهم شان از بازار با استفاده از ایده های بسیار ظریف و ساده بود. از نظر من اکنون نیز امکان الگوبرداری از استراتژی ساده مک دونالد وجود دارد. بدون تردید در زمان فعالیت مک دونالد نیز برندهای زیادی در عرصه رستوران داری فعالیت داشتند. با این حال ایده های ساده و تاثیرگذار آنها به خوبی نظر مخاطب های عمده را به خود جلب کرد.

ماجرای برند استارباکس شباهت زیادی به مک دونالد دارد. این برند در سال 1971 توسط جری بلدوین و گوردون بوکر تاسیس شد. نکته جالب اینکه هر دو آنها تا آن زمان دانشجو بودند. به این ترتیب استارباکس یک استارت‏آپ دانشجویی محسوب می شود. درست مانند نقش ری کروک در ماجرای مک دونالد، در اینجا نیز جری و گوردون با فروشنده ای به نام هوارد شولتز آشنا می شوند. هوارد در آن زمان علاوه بر فعالیت به عنوان فروشنده مسئولیت ریاست کارخانه تولید قهوه هامار پلاست را نیز برعهده داشت. وقتی دو موسس استارباکس برای همکاری با هوارد اقدام کردند، ایده جالب استارباکس در زمینه تحویل قهوه در ظرف های پلاستیکی نظر هوارد را جلب کرد. پس از آشنایی اولیه، هوارد به اطلاعات بالای جری و گوردون در زمینه قهوه و تولید انواع قهوه علاقه مند شد. همین امر موجب شروع همکاری تجاری میان این دو برند گردید. در ابتدا شرکت هوارد به عنوان شریک تجاری اصلی استارباکس شروع به کار کرد. این امر مزیت های زیادی برای هر دو طرف داشت. همکاری مشترک هوارد با استارباکس بسیار فراتر از این نیز رفت. به این ترتیب در سال 1981 وی مسئول ارشد بازاریابی استارباکس شد.

زمانی که هوارد در سفری تجاری برای بازاریابی استارباکس در میلان بود، نکته جالبی را کشف کرد. در میلان تقریبا تمام کافی شاپ ها در گوشه خیابان ها قرار داشت. به نظر هوارد کافی‏شاپ های میلان نه تنها قهوه خوبی ارائه می کردند، بلکه محیط مناسبی برای گردهمایی و گفت وگوهای دوستانه نیز محسوب می شدند. وقتی هوارد از میلان به آمریکا بازگشت تمام تلاش خود برای ترغیب جری و گوردون به منظور تغییر دکور کافی شاپ های استارباکس و توسعه منوی شان به انواع چای و نوشیدنی خنک کرد.

وقتی هوارد با مخالفت جری و گوردون در برابر پیشنهادش مواجه شد، تصمیم به ترک استارباکس گرفت. او در سال 1986 کافی شاپ خود به نام ایل جورناله را تاسیس کرد. او در این مکان علاوه بر قهوه، انواع نوشیدنی های دیگر را نیز ارائه می-کرد. همچنین استفاده از گروه موسیقی برای اجرای زنده نیز ایده جذابی بود. موفقیت هوارد پس از تاسیس کافی شاپش بسیار چشمگیر بود. به این ترتیب در سال 1992 وی حق امتیار استارباکس را به طور کامل خریداری کرد. از همان زمان روند رو به رشد توسعه جهانی استارباکس شروع شد. نکته مهم درخصوص عملکرد هوارد شولتز شجاعت وی برای خروج از استارباکس بود. بسیاری از کارآفرینان به منظور حفظ جایگاه شغلی شان هرگز به ترک شرکت فکر نمی کنند. به نظر من گاهی اوقات چنین شجاعت هایی برای موفقیت در زمینه کارآفرینی ضروری است.

در هر دو مثال فوق نکات کلیدی برای کسب و کارهای کوچک وجود دارد. یکی از نکته های نخست اهمیت ایده پردازی خلاقانه است. مک دونالد و استارباکس از سوی افرادی متفاوت از موسسان شان بدل به غول های عرصه مواد غذایی شدند. نکته بعدی ضرورت استفاده از ایده های جذاب کارمندان است.

مطلب مرتبط: کسب‌ و‌کارهای کوچک و آینده‌ های بزرگ

در مثال استارباکس مخالفت جری و گوردون موجب تاخیر در گسترش برندشان شد. البته آنها استارباکس را به هوارد فروختند. به همین خاطر هیچ سود قابل توجهی، در مقایسه با سود کنونی استارباکس، از این استارت آپ نبردند. یکی از اشتباهات رایج در میان کارآفرینان انحصارگری در زمینه ایده پردازی است. قبول اینکه کارمندان نیز در این میان نقش موثری دارند، به رشد هرچه بهتر برندمان کمک خواهد کرد. به عنوان نکته پایانی همیشه نقطه شروع غول های بزرگ را در یاد داشته باشید. حتی برندهای بزرگ نیز کار خود را از نقطه ای که ما اکنون هستیم، شروع کرده اند، بنابراین به جای نگاه به آنها به عنوان رقیب به چشم الگوهایی موفق برای الهام بخشی بنگرید. این امر فرصت بهتری برای رشد و توسعه کسب و کارمان فراهم خواهد کرد.