روانشناسی صنعتی به چه درد برندها می خورد؟

رشته های مختلف علمی در طول دهه های اخیر به طور مداوم به سوی تخصصی شدن پیش رفته اند. در این میان خلاقیت دانشمندان حوزه های مشترکی را پدید آورده که هر کسی را غافلگیر می کند. یک نمونه جذاب در این میان رشته روانشناسی صنعتی است. این رشته به عنوان زیرمجموعه علم روانشناسی در واقع پیوند میان اصول روانشناختی ذهن انسان با مقتضیات دنیای کسب و کار است. 

بی شک همه ما در دنیای کار مسئولیت هایی داریم که به مرور زمان شخصیت متفاوتی در مقایسه با زندگی شخصی از ما می سازد. این امر به مرور زمان افراد را بدل به ماشین های تجاری کرده و در درازمدت مشکلات روحی زیادی به همراه می آورد. احتمالا شما هم داستانی دارید که بعد از چند سال فعالیت تجاری پای شان به مدل روانشناس و مشاور باز شده است. خب این یک واکنش طبیعی از سوی کارآفرینان به فشار کاری است. این وسط روانشناس های صنعتی نه تنها تلاش می کنند چنین مشکلاتی را حل کنند، بلکه به کمک اهالی کسب و کار آمده تا جلوی خیلی از مشکلات را نیز بگیرند.

شاید پیش خودتان فکر کنید روانشناس ها چه کمکی به سازمان های تجاری می کنند. خب این سوالی است که الهام بخش مقاله کنونی شده است. شما در این مقاله نه تنها با رشته روانشناسی صنعتی آشنا می شوید، بلکه کاربردهای این رشته در دنیای کسب و کار را نیز یاد می گیرید. اینطوری خیلی راحت تر فرصت اضافه کردن یک روانشناس صنعتی به سازمان تان را خواهید داشت.

روانشناسی صنعتی: پیوند میان روان و کار!

اغلب مردم دنیا انتظار دارند علم روانشناسی به زندگی خصوصی افراد و ذهنی شان در خلوت کار داشته باشد. انگار که روانشناس ها هر فرد را از نظر اجتماعی و زندگی شغلی اش جدا کرده و سپس به بررسی موضوع می پردازند. این در حالی است که در طول چند دهه اخیر استراتژی قالب در علم روانشناسی برعکس بوده است. همین امر موجب تولد روانشناسی صنعتی شده است.

مطلب مرتبط: روانشناسی داستان سرایی در صنعت بازاریابی

ما برای اینکه بحث اصلی در این مقاله به خوبی پیش برود، اول از همه سراغ تعریف این شاخه مطالعاتی می رویم. خب هر استراتژی باید یک تعریف دقیق داشته باشد، مگر نه؟

اول از همه باید بگوییم روانشناسی صنعتی در کشورهای مختلف با اسم های گوناگونی شناخته می شود. در انگلستان و به طور کلی کشورهای اروپایی از عبارت روانشناسی کار (Work Psychology) برای اشاره به این رشته استفاده می شود. این در حالی است که الگوی آمریکایی از این رشته تحت عنوان روانشناسی صنعتی و سازمانی (industrial and Organizational Psychology) یاد می کند. چنین نکته ای برای مخاطب گیج کنندگی زیادی به همراه دارد. نکته جالب اینکه عبارت روانشناسی صنعتی در بسیاری از کشورهای دنیا به عنوان الگوی قالب شناخته می شود، بنابراین ما در این مقاله به طور عمومی از عبارت روانشناسی صنعتی استفاده خواهیم کرد.

خب حالا اجازه دهید کمی درباره کاربردهای این عبارت با شما حرف بزنیم. اصلا روانشناسی اجتماعی به چه چیزی اشاره دارد. راستش را بخواهید، یک جست وجوی ساده در سطح اینترنت ولی تعریف متفاوت و حتی متناقض درباره این رشته جلوی روی تان قرار می دهد. ماجرا پیچیده شد، نه؟

ما در روزنامه فرصت امروز برای اینکه کار شما خیلی سخت نشود، تعریف های مختلف درباره روانشناسی صنعتی را با هم ترکیب کرده ایم. بر این اساس روانشناسی صنعتی فرآیند گزینش بهترین نیروی کار برای موقعیت های سازمانی و کمک به نیروی انسانی برای هماهنگی با وظایفش به بهترین شکل ممکن است. این امر شامل تقویت ظرفیت های روحی و روانی هر فرد برای نمایش بهترین عملکرد ممکن در ساختار سازمان است.

همانطور که می بینید، روانشناسی صنعتی در واقع یک نیروی کمکی برای سازمان ها محسوب می شود. از سوی دیگر کارمندان به کمک یک روانشناس صنعتی فرصت کنار آمدن با شرایط کاری کسب روحیه مثبت برای تقویت مهارت های تجاری شان را خواهند داشت. فکر می کنم حالا دیگر دلیل حضور روانشناس های صنعتی در کسب و کارهای بزرگ را به خوبی درک کرده باشید.

شاید تعریف بالا همراه با توضیحات جانبی اش کمک شایانی به کارآفرینان برای درک زیر و بم این رشته علمی کرده باشد، اما سوال اصلی درباره ماهیت این حوزه کاری همچنان پابرجاست. به زبان خودمانی، روانشناسی سازمانی اصلا به چه دردی می خورد و چرا کارآفرینان باید از آن استفاده کنند؟ این سوالی است که به شما برای آگاهی بهتر از این رشته علمی و نتایج ملموسش در دنیای کسب و کار کمک خواهد کرد.

کاربردهای روانشناسی اجتماعی در سازمان ها

حالا دیگر کم کم داریم وارد عرصه اصلی بحث مان می شویم. اصلا بر فرض که روانشناسی اجتماعی یکی از رشته های پرطرفدار و ضروری دنیاست. خب در این میان تکلیف کارآفرینان و سازمان های بزرگ دنیا چه می شود؟

ما در این بخش تلاش می کنیم برخی از کاربردهای روانشناسی صنعتی را به طور ملموس مورد بررسی قرار دهیم. این امر به شما کمک خواهد کرد تا درک‎تان از این رشته و کاربردهای عملی اش بیشتر شود. البته در نهایت تصمیم گیری درباره استخدام روانشناس صنعتی یا حتی استفاده از کمک های چنین افرادی به طور دورادور برعهده خودتان خواهد بود. خب اجازه دهید کم کم برویم سراغ بخش اصلی ماجرا.

استخدام نیروی کار: اولین نقش آفرینی روانشناس ها

استخدام نیروی کار تازه امری نیست که به سادگی از کنارش عبور کنیم. برخی از برندها با سهل انگاری در زمینه استخدام نیروی کار عملا خود را در هزارتوی استخدام مداوم و سپس اخراج کارمندان گیر می اندازند؛ چراکه کارمندان مورد نظر کیفیت لازم برای فعالیت در سازمان را نداشته و پس از مدتی مشکل ساز می شوند.

مطلب مرتبط: روانشناسی رنگ ها و تاثیر آن بر صمیمیت با مشتری

سوال اصلی در این میان نحوه کمک روانشناس های صنعتی به شرکت ها برای استخدام بهتر است. خب اولین نکته ای که در این میان باید بدان توجه کنید، مسئله طراحی آزمون های مختلف است. بی شک همه مدیران دنیا دوست دارند با نیروی کار باهوش و دارای ویژگی های مناسب برای موقعیت شغلی همکاری داشته باشند. البته این مسئله ای نیست که به این سادگی ها محقق شود؛ چراکه معمولا مدیران حوصله طراحی آزمون های مورد نظر را نداشته و از همه مهمتر کارمندان نیز گاهی اوقات در رزومه شان دروغ هایی را جای می دهند. به این ترتیب مشکلات کارآفرینان برای همکاری با نیروی کار مناسب دوچندان می شود.

یک روانشناس صنعتی در این میان به سازمان ها برای راستی آزمایی ادعاهای نیروی کار در رزومه کمک می کند. به علاوه، طراحی انواع آزمون هوش یا حتی ظرفیت هوش عاطفی و ارتباطی به مدیران برای تصمیم گیری بهتر در زمینه استخدام کمک خواهد کرد.

اگر شما هم در زمینه استخدام نیروی کار به طور مداوم مشکل دارید، شاید استفاده از ظرفیت روانشناس های صنعتی به کمک تان بیاید. خب درک همه جانبه وضعیت نیروی کار همیشه به کسب و کارها کمک شایانی خواهد کرد. درست به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز استفاده از کمک این دسته از افراد را ضروری می دانیم.

آموزش نیروی کار و توسعه مهارت ها: ورود معلم به میدان!

اگر دقت کرده باشید، برخی از برندهای بزرگ دنیا بیشتر از اینکه شبیه یک بنگاه تجاری کلاسیک باشند، نوعی دانشگاه محسوب می شوند. به طوری که هر کارمندی که وارد این سازمان ها می شود، بعد از مدتی کلی مهارت و توانایی تازه پیدا می کند. درست به همین خاطر وقتی اسم برندهایی مثل گوگل یا متا در رزومه کاری یک نفر باشد، اوضاع برای او حسابی فرق خواهد کرد. خب سابقه همکاری با چنین غول هایی به خودی خود آینده شغلی هر کسی را تضمین خواهد کرد.

یکی از دلایل اصلی جذابیت کار در برندهای بزرگ اهمیت آموزش نیروی کار است. در کنار این مسئله باید به توسعه مهارت ها نیز توجه داشت. اجازه دهید با یک مثال ورزشی وضعیت را به طور کامل روشن کنیم. وقتی یک بازیکن وارد تیمی مثل منچستر سیتی می شود، پپ گواردیولا و دستیارانش از همان لحظه اول برنامه تمرینی مشخصی به او می دهند. در کنار این مسئله فشار روانی حضور در یک تیم بزرگ نیز کاملا مورد توجه است. نمود این مسئله در حضور مداوم روانشناس های ورزشی در کنار ورزشکاران است. نتیجه این امر تمرین و عملکرد بهتر بازیکنان در تیم های بزرگ دنیاست. این دقیقا همان کاری است که روانشناس صنعتی در ساختار شرکت ها انجام می دهد.

آموزش نیروی کار یک فرآیند اجباری نیست. خب تا وقتی خودِ کارمندان نخواهند، تمام تلاش های شما برای آموزش بی فایده خواهد ماند. احتمالا شما هم تجربه بی انگیزگی برای یادگیری مهارت های تازه را داشته اید. خب در چنین شرایطی حضور یک روانشناس اجتماعی حسابی به شما کمک خواهد کرد؛ چراکه این دسته از افراد به شما برای کسب انگیزه یادگیری و از همه مهمتر رقابت کمک می کنند. خب راستش را بخواهید، همه مردم دنیا به عنوان نیروی کار درگیر فرآیند بی پایان رقابت هستند. این نکته ای است که رقابت عظیم در دنیای کسب و کار را به خوبی نشان می دهند. با این حساب شما باید برنامه ای دقیق برای بهبود وضعیت سازمانی داشته باشید. در این میان روانشناس صنعتی به شما برای طراحی دوره های آموزشی مناسب کمک کرده و از سوی دیگر انگیزه کارمندان برای مشارکت در دوره های مورد بحث را تقویت می کند. ماجرا جالب شد، نه؟ 

تقویت همکاری میان نیروی کار: چالشی قدیمی

توانایی مدیران برای تقویت همکاری میان نیروی کار نکته تازه ای نیست. بسیاری از کارآفرینان در طول دهه های متمادی به دنبال روش های تازه به منظور تقویت همکاری و روحیه کار تیمی در شرکت بوده اند. در این میان فقط برخی از مدیران خوش شانس به چنین هدفی دست پیدا کرده ‎اند.

مطلب مرتبط: کاربردهای روانشناسی در بازاریابی

اگر کار گروهی یا همکاری میان نیروی کار را از عرصه کسب و کار کنار بگذاریم. آن وقت دیگر چیزی از دنیای تجارت باقی نخواهد ماند. خب حتی بزرگ ترین برندهای دنیا نیز بدون همکاری مداوم نیروی کار هیچ شانسی برای بقا در بازار نخواهند داشت. این در حالی است که همکاری میان کارمندان دقیقا مثال ساعت را در ذهن تداعی می کند. خب ساعتی که خیلی خوب همه اجزای آن با هم چفت شده و کار می کند، در بهترین وضعیت ممکن قرار دارد. نقطه مقابل این مثال وقتی است که بخشی از ساعت درست کار نکرده و حتی فعالیت درست سایر اجزا نیز در این میان بر باد می رود.

روانشناس صنعتی در سناریوی بالا بیشتر به عنوان نوعی رابط میان تیم مدیریت و نیروی کار عمل می کند. به طوری که از یکسو کارمندان را ترغیب به کار تیمی می کند و از طرف دیگر به مدیران اهمیت قدردانی از کارمندان نمونه و سازگار با شرایط شرکت را یادآور می شود. 

اینطوری تعادل خوبی در وضعیت سازمان پدید می آید. این در حالی است که شاید همکاری میان مدیران و کارمندان در حالت عادی نیز افت بی نهایت زیادی داشته باشد. به همین خاطر استفاده از ظرفیت روانشناس صنعتی نکته ای کلیدی محسوب می شود.

حل بحران درون سازمانی: روانشناسی برای تمام فصل ها!

آیا شرکتی را سراغ دارید که درگیر مشکلات مختلف درون سازمانی نباشد؟ خیلی وقت ها مدیر برندهای بزرگ دنیا با بیشترین اعتبار ممکن نیز درگیر مشکلات داخلی می شوند. شاید فکر کنید این نشانه ضعف یا شکست سازمان است، اما راستش را بخواهید، ماجرا کاملا برعکس است. خب وقتی در داخل شرکت اختلاف نظر وجود دارد، این یعنی هر کدام از تیم ها یا حتی نیروی کار ایده های خاص خودش را دارد. نکته کلیدی در این میان توانایی سازمان برای حل و فصل مشکلات است. به گونه ای که در نهایت مشکل زیادی برای ادامه فعالیت طبیعی شرکت باقی نماند.

مسئله بالا شاید روی کاغذ خیلی ساده باشد، اما در عمل مشکلات زیادی به همراه خواهد داشت؛ چراکه گاهی اوقات عوامل درون سازمانی طوری کنار هم قرار می گیرد که هرگونه توافقی غیرممکن شود. در چنین شرایطی استفاده از یک روش متفاوت علمی راهگشا خواهد بود. منظور ما همان استفاده از توصیه های روانشناس صنعتی است.

معمولا استفاده از میانجی به منظور رفع مشکلات ایده بی نهایت جذابی محسوب می شود. این در حالی است که میانجی مورد نظر باید مورد پذیرش تمام طرفین باشد. روانشناس های صنعتی به دلیل مهارت شان در زمینه شناخت روحیه افراد به خوبی توانایی ایفای این نقش را دارند. به طوری که دیگر نیازی به نگرانی در این رابطه نباشد.

یادتان باشد، مواجهه با مشکلات سازمانی نیازمند راهکاری پایدار است. شما نمی توانید هرچند وقت یکبار راهکاری منحصر به فرد استفاده کرده و سپس کارتان را به بخت و اقبال چرخ بزنید، بنابراین بهتر است از یک روش ثابت سود ببرید. اینطوری کارتان بی نهایت ساده و بی دردسرتر خواهد شد.

خیلی وقت ها ریشه مشکلات درون سازمانی به چینش نادرست اعضای شرکت در کنار هم برمی گردد. در این وضعیت شما باید سراغ یک راهنمای عملی برای جای گذاری بهتر نیروی کار بروید. روانشناس های صنعتی به دلیل مهارت شان در شناخت ویژگی های هر سازمان به خوبی امکان کمک به شما را دارند، بنابراین باید همیشه نیم نگاهی به استفاده از ظرفیت آنها داشته باشید، وگرنه کلاه تان پس معرکه خواهد بود.

سخن پایانی

روانشناسی صنعتی یکی از حوزه های نوظهور در علم روانشناسی محسوب می شود که خیلی زود طرفدارهای خاص خودش در سازمان های بزرگ را پیدا کرده است. البته این شاخه علمی به کسب و کارهای کوچک نیز کمک می کند. با این حال تا به حال برندهای بزرگ بیشتر سراغش رفته اند.

مطلب مرتبط: روانشناسی فروش؛ تکنیک هایی برای فروش بیشتر

ما در این مقاله سعی کردیم برخی از مزایای روانشناسی صنعتی را به اتفاق شما مرور کنیم. حالا شما اطلاعات لازم برای استفاده از ظرفیت مورد نظر به بهترین شکل ممکن را دارید. از اینجا به بعد دیگر تصمیم گیری درباره استفاده از یک روانشناس صنعتی در ساختار شرکت برعهده خودتان خواهد بود. پس یکبار برای همیشه عزم تان را جزم کرده و در این رابطه تصمیم گیری کنید. اگر هم نیاز به راهنمایی بیشتر یا مشاوره داشتید، کارشناس های ما در روزنامه فرصت امروز همیشه آماده کمک به شما هستند.

منابع:

www.talentlyft.com

www.linkedin.com