نگاهی به گزارش «مرکز تحقیقات بازی های دیجیتال» درباره بازی های رایانه ای در ایران / محبوب ترین بازی رایانه ای ایرانی ها چیست؟

چندی پیش، گزارش «بازی خیزهای ۱۳۹۶» از سوی مرکز تحقیقات بازی های دیجیتال منتشر شد و حاوی اطلاعات جالبی درباره بازی های رایانه ای در ایران بود. در حالی که بازی های ویدئویی در سه پلتفرم موبایل، کنسول و رایانه های شخصی انجام می شود، گزارش مرکز تحقیقات بازی های دیجیتال نشان می دهد که موبایل بیش ترین استفاده از بازی ها در ایران را به خود اختصاص داده و کاربران استان تهران، بیش ترین استفاده از بازی ها به شکل آنلاین را تجربه می کنند. در عین حال، کلش آو کلنز نیز محبوب ترین بازی در سال ۱۳۹۶ بوده است.

مرکز تحقیقات بازی های دیجیتال، گزارش «بازی خیزهای ۱۳۹۶» را براساس داده های یک پیمایش ملی با نمونه آماری 8هزار نفری و روش نمونه گیری تلفیقی «طبقه ای خوشه ای چندمرحله ای» در 5 استان تهران، اصفهان، خراسان رضوی، فارس و خوزستان انجام داده است که بیش ترین تعداد بازیکنان را در کشور دارند. این 5استان اصطلاحا بازی خیزتر و دارای تعداد بیشتری بازیکن نسبت به استان های دیگر بوده اند و به همین خاطر، سوژه اصلی این گزارش محسوب شده و مورد مطالعه خاص قرار گرفته اند. همچنین منظور از «بازیکن بازی دیجیتال» در این گزارش، فردی است که حداقل یک ساعت در هفته با حداقل یکی از سه پلتفرم اصلی بازی های دیجیتال شامل موبایل، رایانه و کنسول بازی می کند.

این گزارش، چکیده نتایج مهم ترین پیمایش سراسری در حوزه مصرف بازی های دیجیتال در ایران است که وضعیت مصرف این بازی ها در سال 1396 را بیان می کند.

چه بازی هایی می کنند؟

در یکی از سرفصل های گزارش مرکز تحقیقات بازی های دیجیتال به تفکیک مشخص شده است که کاربران در این پنج استان چه بازی هایی را با چه کیفیت و معیارهایی انتخاب می کنند. در هر استان، پنج بازی به عنوان پرطرفدارترین بازی ها مشخص شده اند، گرچه پرطرفدارترین بازی در بین همه استان ها مشترک بوده است و بازی موبایلی «کلش آو کلنز (Clash Of Clans) مشترکا محبوب ترین بازی در این پنج استان شناخته شد.

بازی فوتبالی PES در استان های تهران، خراسان رضوی و اصفهان، دومین بازی محبوب است و بازی GTA در استان های خوزستان و فارس دومین بازی محبوب به حساب می آید و در سه استان دیگر در رده های چهارم (اصفهان و خراسان رضوی) و پنجم (تهران) جای دارد. جالب آنکه این بازی در کشور ممنوع بوده و به صورت رسمی در کشور منتشر نمی شود.

بازی اکشن کانتر استرایک در استان های تهران، فارس، خراسان رضوی و اصفهان سومین بازی محبوب است و در استان خوزستان جزو پنج بازی محبوب هم قرار ندارد. بازی فوتبالی FIFA فقط در سه استان تهران، خوزستان و خراسان رضوی جزو پنج بازی برتر قرار دارد که در استان خوزستان در رده سوم، در استان تهران در رده چهارم و در استان خراسان رضوی پنجم است. تنها بازی ایرانی این لیست بازی «باقلوا» است که در دو استان فارس و خوزستان در رده چهارم محبوب ترین بازی و در استان اصفهان پنجمین بازی محبوب است.

ژانرهای پرطرفدار در این پنج استان، بازه وسیعی دارند. مثلا در تهران ژانر ورزشی محبوب ترین است و در فارس ژانر معمایی و در خوزستان ژانر سکوبازی/دونده و در دو استان خراسان رضوی و اصفهان بازی های آرکید بیش ترین محبوبیت را دارند.

اما در استان تهران بعد از ژانر ورزشی، ژانرهای رانندگی، معمایی، استراتژی و سکوبازی/دونده قرار می گیرند. در فارس بعد از ژانر معمایی، ژانرهای استراتژی، سکوبازی/دونده، آرکید و تیراندازی محبوب ترین هستند. در خوزستان بعد از ژانر سکوبازی/دونده، ژانرهای معمایی، استراتژی، ورزشی و رانندگی قرار می گیرند. در استان خراسان رضوی بعد از ژانر آرکید، ژانرهای سکوبازی/دونده، معمایی، استراتژی و رانندگی قرار دارند و سرانجام در استان اصفهان، بعد از ژانر آرکید، ژانرهای سکوبازی/دونده، معمایی، استراتژی و مدیریت/ شبیه سازی محبوب ترین هستند.

در گزارش بازی خیزهای ۱۳۹۶ زمانی که کاربران هر استان برای بازی کردن در یک روز صرف می کنند نیز مشخص شده است. بر این اساس، کاربران بازی در خراسان رضوی با صرف ۱۰۴دقیقه در روز برای بازی کردن در مقام نخست هستند، کاربران استان تهران با ۹۷ دقیقه در روز، خوزستانی ها با ۸۸ دقیقه در روز، کاربران استان فارس با ۸۴ دقیقه در روز و سرانجام کاربران استان اصفهان با ۸۰ دقیقه در روز در رتبه های بعدی قرار می گیرند.

چگونه بازی می کنند؟

برترین برندهای سخت افزاری برای بازی کردن و خصوصا بازی با گوشی های هوشمند و تبلت ها در این پنج استان به این شرح است که برند کره ای سامسونگ با بیش ترین کاربر در هر پنج استان در رده نخست است. سونی در استان های تهران و خراسان رضوی در رده دوم محبوب ترین برند قرار دارد و هوآوی در فارس، خوزستان و اصفهان دومین برند محبوب است. برند لنوو در چهار استان تهران، فارس، خراسان رضوی و اصفهان چهارمین برند محبوب است. مایکروسافت در سه استان اصفهان، خراسان رضوی و فارس پنجمین برند محبوب به حساب می آید. برندهای اپل و LG نیز به ترتیب در استان های تهران و خوزستان، پنجمین برند محبوب کاربران برای بازی کردن هستند.

چه کسانی بازی می کنند؟

توجه به نظام رده بندی بازی ها یکی از بخش هایی است که مورد تحقیق قرار گرفته و نشان می دهد کاربران بازی در استان اصفهان بیش از چهار استان دیگر به نظام رده بندی بازی توجه نشان می دهند. آن ها با ۳۵درصد توجه به نظام رده بندی در مقام نخست قرار دارند، تهرانی ها با ۳۳درصد در رده دوم هستند و خراسان رضوی، فارس و خوزستان به ترتیب با ۲۵، ۲۰ و ۷درصد در رده های بعدی جای می گیرند.

۳۲درصد کاربران استان فارس تا حدودی به نظام رده بندی توجه دارند، خراسان رضوی و اصفهان با ۳۱درصد و تهران با ۲۷درصد و خوزستان ۱۷درصد در رده های بعدی جای دارند. بیش ترین میزان عدم توجه به رده بندی بازی ها نیز مربوط به استان خوزستان است؛ ۷۶درصد خوزستانی هایی که بازی می کنند، اعتقادی به رعایت نظام رده بندی ندارند. فارس با ۴۸درصد، خراسان رضوی با ۴۴درصد، تهران با ۴۰ و اصفهان ۳۴درصد در رده های بعدی قرار می گیرند.

موبایل؛ محبوب ترین پلتفرم بازیکنان ایرانی

پلتفرم هایی که بازیکنان این پنج استان با آن ها به بازی کردن می پردازند، به حالت کلی به این شرح است که سه پلتفرم اصلی موبایل، کنسول و رایانه های شخصی مورد نظر بوده اند. آمار مشخص کرده که بیش ترین استفاده از یک پلتفرم مربوط به پلتفرم موبایل است. بیش ترین این استفاده نیز مربوط به استان اصفهان است با ۹۴درصد کاربر. تهران با ۹۲، فارس با ۹۱، خراسان رضوی با ۹۰ و خوزستان با ۸۲درصد در رده های بعدی جای می گیرند.

کاربران کنسول های بازی نیز فقط در دو استان درصد بالاتری از کاربران رایانه های شخصی را به خود اختصاص داده اند؛ خوزستان با ۱۲درصد و تهران ۲۹درصد. در خراسان رضوی با ۲۲درصد، اصفهان با ۱۸درصد و فارس با ۱۴درصد، کاربران کنسولی در مقام سوم ایستاده اند. کاربران رایانه های شخصی بیش ترین کاربر را در استان خراسان رضوی دارند، با ۳۵درصد کاربر فعال. فارس با ۳۳، اصفهان با ۳۱، تهران با ۲۹ و خوزستان با ۱۱درصد در رده های بعدی قرار دارند.

پلتفرم ها به تفکیک از سه پلتفرم اصلی بالا، شامل گوشی های هوشمند، تبلت، رایانه های شخصی، لپ تاپ و کنسول های بازی هستند. در این آمار نیز گوشی های هوشمند در صدر میزان استفاده این پنج استان از یک دیوایس برای بازی کردن قرار دارند. بیشترین میزان استفاده نیز مربوط به استان اصفهان است با ۸۶درصد و کم ترین مربوط به خوزستان با ۶۶درصد. ولی بیش ترین استفاده از تبلت ها مربوط به استان خوزستان است با ۳۸درصد کاربری برای بازی و کم ترین استان فارس با ۲۶درصد است.

در خراسان رضوی، رایانه های شخصی با ۳۰درصد کاربری برای بازی در صدر و در خوزستان با ۹درصد در رده آخر قرار دارند. کاربران استان فارس بیش از سایرین از لپ تاپ برای بازی کردن استفاده می کنند که رقم ۱۵درصد را نشان می دهد، کم ترین نیز مربوط به استان خوزستان است با تنها 3درصد کاربری بازی برای لپ تاپ. بیش ترین میزان کاربری از کنسول مربوط به تهران است با ۲۹درصد و کم ترین مربوط به خوزستان با 12درصد کاربری.

۵۹درصد بازیکنان تهرانی آنلاین بازی می کنند

درصد کاربرانی که در این پنج استان بازی ها را به شکل آنلاین نیز تجربه می کنند به این ترتیب است که کاربران استان تهران با ۵۹درصد در رده اول هستند، فارس با ۵۴درصد کاربر آنلاین بازی دوم است، خوزستان با ۴۹درصد سوم، خراسان رضوی با ۴۴درصد چهارم و اصفهان با ۳۸درصد کاربر آنلاین بازی در رده پنجم قرار دارد.

نرخ اشاعه روش های مختلف دستیابی به بازی های دیجیتال یا به اختصار تهیه و خرید این بازی ها براساس تقسیم بندی به سه شکل مختلف به دست آمده است؛ سفارش حضوری و دریافت حضوری (مثل خرید از یک فروشگاه) سفارش آنلاین و دریافت آنلاین و سفارش آنلاین و دریافت حضوری. بیش ترین میزان خرید از روش اول مربوط به استان اصفهان است با ۹۰درصد و کم ترین مربوط به استان خوزستان با ۶۱درصد سفارش حضوری و دریافت حضوری.

روش دوم در استان تهران طرفدار بیشتری دارد با ۸۴درصد و کم ترین طرفدار روش سفارش آنلاین و دریافت آنلاین مربوط به استان خوزستان است با ۷۱درصد. روش سفارش آنلاین و دریافت حضوری، کم ترین محبوبیت را در بین کاربران این سه استان دارد. ولی بیش ترین میزان استفاده از این روش در استان خراسان رضوی با ۱۸درصد و کم ترین نیز در استان اصفهان با ۱۰درصد بوده است.

آمار و ارقام کلی این نظرسنجی نشان می دهد، بازار بازی در ایران بسیار متکی به بازی های موبایلی است. از طرفی، رشد روزافزون گوشی های هوشمند و تبلت ها در ایران توانسته درصد کاربران بازی را به شدت افزایش دهد و همین آشکار می کند که بهترین راه سرمایه گذاری در صنعت بازی در ایران تمرکز برروی ساخت بازی برای گوشی ها و تبلت ها است. وجود یک بازی ایرانی در لیست بازی های محبوب کاربران ایرانی نشان می دهد صنعت بازی سازی داخلی با کمی سرمایه گذاری بیش تر قابلیت این را دارد که از طریق فروش بازی های بومی نیز درآمدزایی کند.

ارتباط با نویسنده :Ivankaramazof@yahoo.com