ترجمان کسب و کاری بیانات رهبری در حمایت از کالاهای ایرانی

به قلم: حمیدرضا یعقوبی آوینی

کارشناس ارشد کسب و کار (MBA)

در آستانه سال 1397 رهبر معظم انقلاب اسلامی در بخشی از بیانات خود در اول فروردین سال جاری در مشهد مقدس به تبیین راهکارهایی برای حمایت و انجام شعار سال که همان «حمایت از کالای ایرانی» است، پرداختند که از منظر علم بازاریابی شاید نقطه عطف و همچنین نقطه ضعف در بازاریابی کالاهای ایرانی باشد که تاکنون از این ظرفیت های آن به نحو مطلوبی استفاده نشده است.

ایشان در ابتدای تشریح انتخاب شعار سال اعلام داشتند که شعار سال با دو منظور مطرح می شود؛ یکی جهت دادن به سیاست های اجرایی و عملکرد مسئولان دولتی و حکومتی است و یکی دیگر توجه افکار عمومی به اینکه چه مسئله ای امروز برای کشور مهم است و امروز برای کشور مسئله حمایت از کالای ایرانی به یک مسئله مهم تبدیل شده است.

رهبری در ادامه به راهکارهای اجرایی شعار سال پرداختند که در زیر به آن اشاره می کنیم:

- افزایش و کیفیت تولید

ایشان در ارتباط با مبحث کیفیت، حدیثی از رسول اکرم (ص) را بیان داشتند که نشان می دهد انجام کار زیبا و باکیفیت و آنچه که تولید می شود باید مطابق با سلیقه و میل مردم باشد که این همان مبحث نیازسنجی و خواسته مشتریان در علم بازاریابی است که باید از سوی تولیدکنندگان مورد توجه قرار بگیرد. چراکه در فرآیند تولید باید با شناسایی و نیاز مشتریان، محصول نهایی تولید شود. شرکت هایی که محصولات خود را بدون توجه به نیاز و خواسته مشتریان تولید می کنند، ممکن است محصول نهایی مورد استقبال آنان قرار نگیرد و خطرات ناشی از شکست را به همراه خواهند داشت.

همچنین ابعاد کیفیت محصول تولیدی یا همان دوام و ماندگاری محصولی که به دست مشتریان می رسد، از اهمیت وافری در برنامه ریزی بازاریابی محصول برخوردار است، لذا ثبات و تداوم کیفیت به معنای آن است که مشتریان سطح یکسانی از کیفیت را در طول مصرف محصول تجربه کنند که منجر به تکرار خرید و در نهایت تبلیغات دهان به دهان از سوی آنان گردد.

- بازاریابی رابطه مند

شاید یکی از موارد اغفال مانده از سوی مسئولان کشوری و تولیدکنندگان، بازاریابی بیرون از کشور که نتیجه آن صادرات محصول ایرانی است، که باید به عنوان یکی از مباحث جدی در حمایت از کالای ایرانی مدنظر قرار بگیرد. شاید بازاریابی اولین قدم مهم در امر صادرات کالا باشد. بازاریابی صادراتی یعنی شناخت بازارهای خارجی و راه های نفوذ به آن از طریق مذاکره با خریداران خارجی، حضور در نمایشگاه های بین المللی، ارتباط با رایزنان بازرگانی در اتاق های بازرگانی و سفارتخانه ها، شناسایی کالاهای رقبای خارجی از نظر کیفیت و قیمت در بازار مورد نظر و . . . که از طریق تعامل تولیدکنندگان با دولتی ها و حمایت مسئولان دولتی از تولیدکنندگان قابل تحقق است.

همانطور که رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانات خود فرمودند که کشور ایران به طور مستقیم با 15کشور جهان در ارتباط است و این بازار که از نظر ارزش های دینی و مذهبی با هم یکسان است، می تواند فرصت بسیار بزرگ و مهمی برای محصولات تولیدی ایران در بازارهای صادراتی به حساب آید که نیازمند تعامل و حمایت وزارتخانه های خارجه و صنعت، معدن و تجارت را می طلبد تا تولیدکنندگان ایرانی بتوانند از طریق بازاریابی رابطه مند با تجار این کشورها محصولات خود را به این بازارها صادر کنند که نتیجه آن اشتغال در کشور و ایجاد ثروت ملی خواهد بود.

- رقابت پذیری

ایشان در بخش دیگری از بیانات خود در ارتباط با قیمت گذاری محصولات ایرانی فرمودند: «یکی از کارهای بسیار مهم در کشور این است که بتوانیم تولید داخلی را رقابت پذیر با جنس خارجی به وجود بیاوریم؛ در حد امکان ارزان تر از جنس خارجی بتوانیم تولید کنیم که البته خود این مقدماتی دارد؛ بعضی از مقدمات به عهده دولت است، بعضی هم به عهده خود تولیدکنندگان است.»

رقابت پذیری معیاری كلیدی برای ارزیابی درجه موفقیت كشورها، صنایع و بنگاه ها در میدان های رقابتی سیاسی، اقتصادی و تجاری به حساب می آید؛ بدین معنی كه هر كشور، صنعت یا بنگاهی كه از توان رقابتی بالایی در بازارهای رقابتی برخوردار باشد، می توان گفت كه از رقابت پذیری بالاتری برخوردار است، لذا با توجه به سخنان معظم له، آنچه که به عنوان عامل رقابت پذیری مطرح شده است، قیمت رقابتی در کنار کیفیت محصول تولیدی است که باید هم از سوی تولید کننده و هم از سوی دولت مورد توجه جدی قرار بگیرد.

با توجه به موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی ایران در منطقه و همسایگان خود و شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم در منطقه، فرصت بسیار مناسبی را از نظر اقتصادی و تجارت برای صدور محصولات کشاورزی و خدماتی این کشور به عنوان یک مزیت نسبی فراهم آورده است، لذا آنچه که وظیفه دولت بالاخص وزارت امور اقتصاد و دارایی کشور است جلوگیری از قاچاق کالا و مدیریت در ورود بی رویه کالاهای مشابه تولید داخل از گمرکات و ارائه تسهیلات ریالی کم بهره به واحدهای تولیدی و اخذ مالیات از فروش تولید داخل نسبت به محصولات خارجی است، اما در این خصوص، وظیفه تولید کننده استفاده از تکنولوژی روز دنیا و افزایش بهره وری نیروی انسانی با استفاده از متدهای روز جهت کاهش قیمت تمام شده است.

در پایان آنچه را که از بیانات رهبر انقلاب در مبحث بازاریابی و حمایت از محصولات ایرانی در سال «حمایت از کالای ایرانی» بیان شده است به طور خلاصه می توان از بررسی بازار هدف و نیاز مشتری، افزایش محصول تولید از روش های مختلف از جمله رقابت پذیری در قیمت، کیفیت و بهره وری، بازاریابی یکپارچه و رابطه مند با کشورهای همسایه جهت صادرات محصول، ایجاد فرصت های مناسب سرمایه گذاری در تولید محصولات داخلی و حمایت های دولت از تولیدکنندگان که در نهایت سودآوری که همان اشتغال نیروی جوان و متخصص و ایجاد ثروت ملی است، اشاره داشت.