بر کسی پوشیده نیست که یکی از موثرترین فرآیندهای کسب وکار، در قالب وجود شخصیت حقوقی و به ویژه شرکت های تجاری است. افراد به خودی خود توانایی های محدودی دارند و این شرکت ها هستند که با جمع کردن و هدفمند کردن اشخاص در تلاش برای رسیدن به اهداف اقتصادی و تجاری خود هستند. اما مدیران شرکت های تجاری، از شرکت با مسئولیت محدود کوچک گرفته تا شرکت های سهامی عام بزرگ، در بسیاری موارد به هر دلیلی (کمبود وقت، بی حوصلگی یا نداشتن علاقه) از قوانین و مقررات حاکم بر شرکت ها اطلاع دقیق و شایسته ای ندارند.
به گزارش ویوان نیوز، البته کسی هم انتظار ندارد مدیر یا هیات مدیره یک شرکت همانند یک استاد حقوق به تمام جزئیات حقوقی اشراف داشته باشد. اما حداقل انتظار این است که مدیران اصول کلی و قواعد حیاتی را بدانند. این موضوع دو فایده دارد: هم مدیر با آسودگی خاطر شرکت را اداره میکند و هم در دام خطرات و مشکلات احتمالی بعدی که ناشی از کم اطلاعی شرکت به قوانین بوده است، نمی افتد.
بسیاری از مدیران اطلاع ندارند که غالب این قوانین آمرانه و اجباری هستند. یعنی هرگونه بی اعتنایی به آنها مسئولیت کیفری یا حقوقی دارد و سبب بروز انواع مشکلات و چالش های قضایی با اشخاص، شرکت ها و سازمانهای دولتی میشود. در نتیجه بر اثر بی توجهی، مدیری که میتوانست وقت باارزش خود را صرف اداره امور شرکت یا سازمان خود کند، حالا باید در راهروهای دادگستری پاسخگوی افراد و سازمانها باشد. این پاسخگویی حتی میتواند منجر به پرداخت خسارت و جریمه های سنگین یا مجازات های بسیار دردناک تر از جزای نقدی شود.
به همین سبب به نظر می رسد اهمیت پرداختن به مسائل اینچنین به زبانی شیوا و لسانی ساده اهمیت وافری داشته باشد. به دنبال این هستیم که به برخی از این مشکلات بپردازیم. در این نوشتار از برخی قوانین شکل گیری شرکت ها شروع میکنیم. به خاطر داریم که قواعد، قوانین و آیین نامه های ناظر به تاسیس شرکت ها کاملا آمرانه هستند. یعنی با هر توافقی نمیتوان خلاف آنها رفتار كرد و با هر میزان اکثریت نمیشود به قراردادی رسید که قانون گذار نیز به آن رضایت دهد. در این نوشتار به شرکت های با مسئولیت محدود میپردازیم. شرکت هایی که به طور روزانه و دائما در حال ثبت هستند و غالبا به شکل خانوادگی اداره میشوند.
نکته مهم اینکه چرا غالبا افراد راغب به تاسیس این دست از شرکت ها هستند؟
پاسخ این است که میزان مسئولیت شرکا تا میزان آورده آنان است. بنابراین اگر شخص حقوقی (شرکت با مسئولیت محدود) بنا به هر دلیلی مورد مطالبه وجه در دادگستری و مراجع قضایی قرار بگیرد، در صورت عدم تکافوی دارایی شرکت، سرمایه داران صرفا تا میزان آورده خود در شرکت مسئولیت دارند؛ امری که اگرچه از منظر حقوقی کاملا منطقی و منصفانه به نظر می رسد، اما راه را برای کلاهبرداران و شیادان نیز باز می گذارد، تا آنجا که به سادگی چنین شرکت هایی را تشکیل میدهند و در بازار شروع به خرید و فروش و معامله و واگذاری اسناد تجاری مانند چک شرکتی به افراد جهت بدهی یا تضامین مورد نیاز میکنند.
درحالی که اساسا هیچ اعتبار حقیقی پشت چک شرکت و شخص حقوقی در بانک وجود ندارد. البته این ایراد بارها به بانکها گرفته شده که چک را صرفا برای افراد و اشخاص حقیقی یا حقوقی باید لحاظ کنند که واقعا سرمایه مادی آنها قابل قبول و قابل ملاحظه باشد. از این ماجرا که بگذریم، نیک متوجه میشویم که به هر حال تأسیس شرکت هایی با مسئولیت محدود برای افراد به ویژه در کسب وکارهای خانوادگی یا کوچک بسیار جذاب و هیجان انگیز است.
روش صحیح و قانونی تاسیس شرکت با مسئولیت محدود چگونه است؟
نکته مهم در این دست از شرکت ها این است که لازم نیست حتما سرمایه شرکت نقدی باشد، بلکه میتواند غیرنقدی نیز باشد. در این خصوص ماده 96 قانون تجارت بیان میکند: شرکت با مسئولیت محدود وقتی تشکیل میشود که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.
بنابراین قانون اجازه میدهد سرمایه به طور غیرنقدی هم تادیه شود منتها باید خاطرنشان كرد در این موارد در صورتی که مقداری از سرمایه شرکت آورده غیرنقدی باشد (اموال منقول و غیرمنقول) ارائه تقویم نامه کارشناس رسمی دادگستری الزامی است و در صورتی که اموال غیرمنقول جزو سرمایه شرکت قرار داده شود، ارائه مستندات مربوطه ضروری است. شرکا که حداقل باید دو نفر باشند شرکت نامه را تنظیم میکنند، در شرکت نامه باید صراحتا قید شده باشد که سهم الشرکههای غیرنقدی هركدام به چه میزان تقویم شده است.
همچنین تعداد شرکا، نشانی، موضوع و هدف را قید میکنند و به امضای همه موسسان می رسانند. سپس شرکا باید اساسنامه شرکت را تنظیم كنند. اساسنامه قانون دربین همه افراد دخیل در شرکت و معرفی کننده شرکت به سایرین ازجمله اشخاص حقیقی یا حقوقی یا سازمانهای دولتی است. در اساسنامه نشانی دقیق شرکت، صاحبان امضا، میزان اختیارات افراد به خصوص مدیرعامل، چگونگی انحلال و تصفیه و همه موارد مربوط به حیات و ممات شرکت با مسئولیت محدود قید، ثبت و ضبط میشود.
وکیل پایه یک دادگستری