رقابت ابر قدرت های نظامی برای داشتن دومین ناو هواپیمابر

چین، هفته گذشته پس از مراسم شصت و هشتمین سال روز تاسیس نیروی دریایی خود، دومین ناو هواپیمابرش را به آب انداخت. این کشور با به آب انداختن دومین ناوهواپیمابر خود، نشان می دهد که در زمینه تحقیق و تولید مستقل ناو هواپیمابر به دستاوردهای بزرگی رسیده است و بازوهای نظامی اش را به رخ دنیا می کشد. این ناو هواپیما بر تماما ساخت خود کشور چین است.

چین، دومین اقتصاد جهانی، رقابتی را برای این نوع سازه تسلیحاتی استراتژیک آغاز کرده است. ناوهواپیمابر یک سازه نظامی بسیار نایاب است، به طوری که تنها 18 ناوهواپیمابر در آب های دنیا هستند که متعلق به هشت کشور جهان از جمله کشور های ایالات متحده آمریکا، چین، فرانسه، هند، اسپانیا، ایتالیا و روسیه هستند. کشور چین، اکنون دارای دو ناوهواپیما بر است که بعد از آمریکا با دارا بودن 10 ناو در رده دوم جهان قرار می گیرد. 

«شاندونگ» نام دومین ناوهواپیمابر و نخستین ناو هواپیما بر تماما ساخت چین است که نامش را از منطقه ای در شمال کشور چین به عنوان نماد قدرت تکنولوژی و صنعتی امپراتوری چین گرفته است.

در مراسم به آب اندازی این ناو که در بندر دالیان در شمال شرق چین برگزار شد، مسئولان شرکت CSIC و مقامات نظامی و دولتی، محققان و کارمندان و همچنین سربازان شرکت کننده در ساخت این ناو هواپیمابر حضور داشتند. «لیائونینگ» هم نام نخستین ناوهواپیمابر چین است که بدنه آن ساخت اوکراین (شوروی سابق) بود و سال2012 وارد نیروی دریایی چین شد. به عقیده کارشناسان بخش ها و قابلیت های این جنگ افزار، فوق العاده و حیرت انگیز هستند.

پروژه ساخت ناوهواپیمابر شاندونگ در سال 2013 در یکی از مجهزترین کارخانه های کشتی سازی در استان دالیان چین آغاز شد. این ناوهواپیمابر 70 هزار تنی 315 متر طول و 75 متر عرض دارد و قادر به حمل 28 تا 36 جنگنده است. البته هنوز تا به بهره برداری رسیدن از این ناو مانده و تا سال 2020 تکمیل و مجهز می شود.

  این ناو پس از ناو USS جرالد فورد آمریکا، دومین ناوهواپیمابر گران  دنیاست. هدف چین از به آب انداختن این ناوهواپیمابر حفاظت از منافع اقتصادی و همچنین مرزهای آبی خود در دریاهای جنوبی و شرقی توسط ناوگان دریایی اش، دومین ناو هواپیمابر خود را به آب می اندازد و همه این ها در حالی است که تنش ها در خاور دور به طور بی سابقه ای افزایش یافته است.

همچنین کره شمالی برخی کشورها از جمله ژاپن ، فیلیپین و چین را به توسعه طلبی نظامی در منطقه متهم می کند. در دو دهه گذشته چین با رشد دو رقمی هزینه های نظامی روبه رو بوده است. چین در سال 2017 بودجه نظامی خود را 7 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داده و رقم آن را به 1.04تریلیون یوان (معادل 152 میلیارد دلار) رسانده است. حتی چین اعلام کرده که کار ساخت یک ناوهواپیمابر دیگر را در شانگهای آغاز کرده که این ناوهواپیمابر بزرگ تر و تکمیل تر از ناو شاندونگ خواهد بود.

آمریکا و چین در صدر

اما امروزه، به جز چین و آمریکا، کشور های قدرتمند دیگری در زمینه تسلیحات نظامی به دنبال سهم خود از پروژه های بزرگ نظامی هستند.

از میان کشور هایی که حداقل یک ناوهواپیمابر دارند، آمریکا با داشتن 10 ناوهواپیمابر در رتبه نخست و پس از آن اکنون چین با دو ناو هواپیمابر در رده دوم قرار دارد و شش کشور باقی مانده هر کدام برای داشتن دومین نام هواپیمابر مسابقه تسلیحاتی به راه انداخته اند.

نیروی دریایی کشورهای مختلف در تلاش برای افزایش قدرت و نفوذ نیروهای خود، اقدام به ساخت یا خرید ناوهای هواپیما بر می کنند.

کشور های آمریکا و روسیه همیشه در رده کشور هایی بودند که پیشرفته ترین فناوری ها و سازه های نظامی را در اختیار داشته اند و اما امروز می بینیم که چین هم به دنبال تحقق اهداف خود به عنوان یک ابر قدرت نظامی در کنار قدرت اقتصادی خود است.

به همین دلیل در دو دهه گذشته تلاش کرده تا خود را به رقیبی برای ابرقدرت های نظامی تبدیل کند. چین در زمینه خرید و ساخت ناو های هواپیمابر سرمایه گذاری های بزرگی کرده است.

رقابت نظامی برای داشتن ناوهواپیمابر

روی دست قدرت نظامی آمریکا هنوز هم هیچ کشوری نیست و بیشترین تعداد ناوهواپیمابر متعلق به این کشور است. البته ناوهای ایالات متحده به اندازه رقیبش  روسیه سلاح حمل نمی کنند، اما آنها در گروه های ضربتی حرکت می کنند و از موشک های هدایت شونده بهره می گیرند.

ناو های هواپیمابر آمریکا از سوخت هسته ای استفاده می کنند و به همین دلیل، نیازی به سوخت گیری ندارند. همچنین آمریکا در حال ساخت ناوهواپیمابر بزرگ تر و پیشرفته تری است که می تواند از سلاح های نسل آینده هم پشتیبانی کند.

روسیه هم به عنوان یکی از ابرقدرت ها در عرصه تسلیحات نظامی، در حال حاضر یک ناوهواپیمابر به نام آدمیرال کوزنتسوف دارد که از سال 1995 فعالیت می کند و لیائونینگ نخستین ناوهواپیمابر چین که خریداری شده از روی آن ساخته شده است.  روسیه به تازگی از ساخت پروژه Shtorm رونمایی کرده که قرار است بزرگ ترین ناوهواپیمابر نظامی با ظرفیت حمل 100 جنگنده در برابر ظرفیت حمل 80 جنگنده ای یو اس اس جرالد فورد آمریکایی است.

این سازه نظامی دو برابر بزرگ تر از ناوهواپیما بر شارل دو گل فرانسه است و تا سال 2025 به بهره برداری می رسد. برآورد می شود که روسیه برای ساخت این سازه نظامی بین 6 تا 17 میلیارد دلار هزینه می کند.

بریتانیا نیز به نوبه خود به دنبال نشر قدرت نظامی اش به دنیا است. این کشور در حال ساخت دو ناوهواپیمابر است که در سال 2004 به نام ملکه الیزابت نام گذاری شد و تا دو سال دیگر عملیاتی می شود.

فرانسه هم به عنوان یکی از قدرت های نظامی دنیا، قصد تسلیم ندارد. این کشور 16 سال پس از پیاده سازی پروژه ناوهواپیمابر شارل دوگل، نیروی دریایی خود را به ساخت دومین ناوهواپیمابر به کار گرفته است و قرار است تا پنج سال دیگر راه اندازی شود.

این پروژه که تاکنون پیشرفت خوبی هم داشته چیزی در حدود 3 تا 4.5 میلیارد یورو برای دولت فرانسه هزینه برداشته است. این ناو با 300 متر طول و وزنی معادل 60 هزار تن، از ناوهواپیمابر شارل دو گل با 260 متر طول و وزن 42 هزار تن بزرگ تر و سنگین تر است.

هند هم به سهم خود، از دو ناو هواپیمابر کوچک تر از ناو های چینی استفاده می کند و نیز در حال ساخت سومین ناو خود است. ژاپن همسایه شرقی چین نیز ناوشکن های هلی کوپتر و عرشه های تختی را در نیروی دریایی خود در اختیار دارد که مجهز به هلی کوپتر، موشک و تسلیحات سنگین هستند.

ژاپنی ها همچنین به تازگی از ناوشکن هلی کوپتر جدید خود رونمایی کرده اند و به زودی می توانند از جنگنده های «F-35B» میزبانی کنند و اقتدار هوایی و دریایی را برای کشور خود به ارمغان بیاورند.