ثبات و آرامش؛ دغدغه نوروزی سفرهای هوایی / ایرلاین ها با سازمان هواپیمایی راه می آیند

با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال 95 و آغاز تعطیلات نوروزی بار دیگر برنامه ریزی برای مدیریت سفرهای نوروزی به عنوان اصلی ترین دغدغه وزارت راه و شهرسازی مطرح شده و به نظر می رسد همانند آنچه در طول سال های گذشته صورت گرفته، امسال نیز محور تمام اقدامات، ایجاد آرامش و ثبات در بازار بلیت سفرهای نوروزی است.

با وجود آنکه در طول سال های گذشته تلاش زیادی صورت گرفته تا فرهنگ استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی به عنوان انتخاب نخست مردم در سفرهای بین شهری مطرح شود اما همچنان آمارها حکایت از بالا بودن انتخاب وسیله نقلیه شخصی دارد و این به معنای آن است که تراشیدن رقیبی جدی برای این عرصه از حمل و نقل باید به عنوان مسئله ای حیاتی مطرح شود.

در چنین شرایطی دولت دو رویکرد متفاوت اما یک سو را در دستور کار قرار داده است؛ از سویی افزایش انتخاب وسایل نقلیه عمومی نیاز به بالا بردن مزیت نسبی این نوع از سفر دارد و از این رو جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی و به وجود آوردن حدی از رفاه به عنوان اولویتی جدی در دستور کار قرار گرفته است. آزادسازی نرخ ها و بالا بردن رقابت در خدمات دهی به مسافران مسئله ای است که در بخش های مختلف حمل و نقل به طور خاص در عرصه هوایی در دستور کار قرار گرفته است.

از سوی دیگر اما در صورتی که رقابت به افزایش قیمت بلیت منجر شود بار دیگر انتخاب مسافران به سمت وسایل حمل و نقل شخصی سوق پیدا می کند، از این رو وزارت راه و شهرسازی تلاش کرده بخشی از این آزادسازی قیمت ها را با همکاری شرکت های فعال در عرصه حمل و نقل مدیریت کند.

پس از آنکه اعلام شد در سفرهای نوروزی سال96 بهای بلیت قطار و اتوبوس افزایش نمی یابد، به نظر می رسد در بازار بلیت های هواپیمایی نیز هدف گذاری اصلی حول محور مدیریت بازار خواهد بود. این تصمیم پس از تجربه نه چندان مثبت نوروز دو سال قبل و افزایش قابل توجه قیمت بلیت ها اجرایی می شود.

سال گذشته سازمان هواپیمایی توانست با پیگیری های انجام شده و همکاری ایرلاین ها بازار را طوری مدیریت کند که افزایش نرخ سال قبل تکرار نشود؛ موضوعی که به نظر می رسد در نوروز 96 نیز تکرار خواهد شد.

ثبات در بازار سفرهای نوروزی

دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی معتقد است با توجه به اقداماتی که در طول هفته های گذشته صورت گرفته، برنامه ریزی ها برای ایجاد ثبات در سفرهای نوروزی نتیجه بخش شده و شرایط بازار متعادل است.

مقصود اسعدی سامانی در گفت وگو با «فرصت امروز» تصریح کرد: در طول هفته های گذشته کمیته های اقتصادی با حضور نمایندگان سازمان هواپیمایی و ایرلاین ها برگزار شد که اصلی ترین هدف آنها به وجود آوردن ثبات و تعادل در بازار بوده است و در این راستا طرفین بر همکاری و همراهی تاکید داشته اند.

به گفته وی، با وجود آنکه با آزادسازی نرخ بلیت هواپیما نمی توان این تصور را داشت که قیمت ها با شکلی ثابت تعیین شوند اما نرخ های اعلام شده برای نوروز افزایش چندانی را نشان نمی دهد و تعادل در بازار حفظ شده است.

علی رضا بحیرایی، کارشناس مسائل هواپیمایی نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» تاکید کرد: آزادسازی نرخ بلیت هواپیما به عنوان یکی از مهم ترین اقداماتی که در طول سال های گذشته صورت گرفته، توانسته توان سرمایه گذاران بخش خصوصی را برای حضور در این بخش ارتقا دهد اما نتیجه بخش شدن این سیاست ها منوط به تغییرات ساختاری است که در بازار ایران رخ خواهد داد.

به گفته وی، اینکه قیمت ها در بازار هوایی ایران متفاوت با بازارهای جهانی باشد یا ایرلاین ها توانایی تنوع بخشیدن به نرخ های خود را نداشته باشند، مربوط به محدودیت های جدی است که در طول سال های گذشته ناوگان ایران با آن رو به رو بوده است. ایران در حالی حدود 150هواپیمای فعال دارد و بزرگ ترین ایرلاین های کشور در حالی تنها با حدود 40 فروند هواپیمای فعال پرواز می کنند که بعضی از ایرلاین های منطقه تعداد هواپیماهای فعال خود را به بیش از 300 فروند هواپیما رسانده اند.

بحیرایی ادامه داد: تا زمانی که بازار هوایی ایران به استانداردهای بین المللی نزدیک شود، به نظر می رسد انجام هماهنگی های لازم برای مدیریت سفرهای نوروزی در کوتاه مدت تنها گزینه موجود در اختیار وزارت راه و شهرسازی است، اما در صورتی که هواپیماهای جدید به آسمان ایران برسند و تنوع در ناوگان ایران افزایش یابد، انتخاب مسافران نیز گسترش خواهد یافت و در چنین شرایطی طیف قیمت ها از پروازهای گران قیمت تا ارزان تعریف شده و مسافر براساس سلیقه خود انتخاب خواهد کرد.

با وجود آنکه پس از آزادسازی نرخ بلیت، اختیار قیمت گذاری نهایی روی بلیت هواپیماها به شرکت های هوایی فعال رسیده است اما به نظر می رسد ایرلاین های داخلی نیز با توجه به شرایط بازار و تامین نظر مسافران در حال حاضر همکاری با سازمان هواپیمایی کشوری برای ایام پیک سفر را انتخاب کرده اند؛ انتخابی که می تواند در کوتاه مدت چالش های سال های گذشته را کنترل کند، هرچند با توجه به افق روشن به وجود آمده در صنعت پس از اجرای برجام، بازار نوروزی سال های آینده می تواند با ساختارهای تازه ای مدیریت شود.

ارتباط با نویسنده: j.hashemi1992@gmail.com