داشتن میوه های خوشمزه و جلوه جذابی که به هر باغی می بخشد، سیب را به یکی از درختان محبوب میان باغداران و کشاورزان جهان تبدیل کرده است؛ اما اگر مسائل با مربوط به سالم نگه داشتن آن آشنا نباشید و برای افزایش میوه دهی درخت از راهکارهای مناسبی استفاده نکنید؛ با درخت سیبی بدون میوه مواجه خواهید شد. در این مطلب، به بررسی علت میوه ندادن درخت سیب می پردازیم و همچنین ۷ راهکار موثر برای افزایش میوه دهی این درخت را معرفی خواهیم کرد تا بعد از مطالعه این مطلب، در کنار جذابیت ظاهری، از میوه های تازه و خوشمزه درخت سیب خود لذت ببرید.

چه مواردی در میوه ندادن درخت سیب نقش دارند؟

موارد متفاوتی در میوه ندادن درختان سیب نقش دارند که شرایط محیطی نامساعد یکی از مهم ترین آن ها است. به عنوان مثال خاک نامناسب که در دسته این عوامل قرار می گیرد، درختان را در تامین مواد مغذی مورد نیاز برای رشد سالم با مشکل مواجه می کند که این اتفاق به تدریج باعث خشک شدن و میوه ندادن آن ها می شود؛ بنابراین بسیار مهم است تا منطقه مناسبی برای کاشت و نگهداری این درخت انتخاب کنید. در ادامه به معرفی سایر عوامل میوه ندادن درخت سیب می پردازیم تا در زمان بروز هر یک از این مشکلات، برای حفظ سلامت درخت و افزایش میوه دهی اقدامات لازم را انجام دهید.

نرسیدن به سن میوه دهی؛ یکی از علت های مهم میوه ندادن درخت سیب

اولین موردی که در ارتباط با علت میوه ندادن درخت سیب باید به آن توجه کنید، سن درخت است و از درختان سیب جوان هرگز نباید انتظار میوه دادن داشته باشید. درختان سیب پس از گذشت ۴ الی ۵ سال از زمان کاشت شروع به رشد میوه دهی می کنند و به اصطلاح به سن باردهی می رسند. پس، اگر نهال سیب شما هنوز این بازه زمانی را طی نکرده است، برای ثمره دادن آن باید زمان بیشتری صبر کنید.

البته در هنگام خرید نهال سیب این امکان برای کشاورزان و باغداران وجود دارد تا با انتخاب پرثمرترین آن ها به درختان سیب زودرسی برسند که پس از بالغ شدن، به میزانی قابل توجه میوه می دهند. از جمله این نهال ها می توان به نهال سیب سفید قندی و نهال سیب قرمز فرانسه اشاره کرد که علاوه بر زودرس بودن، بازدهی و عمر مفید بالایی دارند.

یک علت میوه ندادن درخت سیب، شرایط نامناسب آب و هوایی است

از جمله شرایط نامناسب آب وهوایی که به گل ها و میوه های درخت سیب آسیب می رسانند، می توان به مواردی همچون سرمازدگی دیررس بهاره، یخبندان زمستانه، گرمای بیش از حد تابستان و باد شدید اشاره کرد. همچنین برخی نهال های سیب اغلب در آب وهوای سرد و مرطوب بهتر رشد می کنند، درحالی که برخی دیگر اگر به میزان کافی در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرند، ثمره خوبی نخواهند داشت؛ توجه به تامین یک شرایط آب وهوایی مناسب برای حفظ سلامت و میوه دهی این نوع درختان میوه بسیار مهم است. 

به عنوان مثال، به کشاورزان و باغدارانی که نگران میوه ندادن درخت سیب خود ناشی از گرمای شدید هوا هستند، استفاده از فن های بزرگ برای خنک کردن باغ توصیه می شود. ضمنا انجام تحقیقات گسترده یا استفاده از تجربه بهترین مهندسین کشاورزی به باغداران بسیار کمک می کند تا هنگام خرید نهال گونه ای را انتخاب کنند که بیشتر با شرایط آب وهوایی منطقه آن ها مطابقت دارد.

آسیب دیدن درخت به دلیل آفت ها و بیماری ها؛ دلیل مهم میوه ندادن درخت سیب

آفت ها و بیماری های مختلفی همچون کرم سیب، شته، سفیدک و پوسیدگی ریشه به درخت سیب آسیب می رسانند و یکی از دلایل مهم میوه ندادن این درخت محسوب می شوند. همچنین بیماری های قارچی مانند لکه سیاه سیب سلامت این درختان را تهدید می کنند که هاگ های موجود در هوا عامل اصلی ایجاد این بیماری هستند. لکه سیاه سیب اغلب در اواسط بهار و پاییز شایع است و اگر روی برگ درخت سیب ، لکه های سیاه مشاهده کنید، نشان از آلوده شدن درخت به این بیماری قارچی است.

پژمردگی شکوفه ها نیز یکی دیگر از بیماری های قارچی است. این بیماری اغلب در فصل بهار و زمان گلدهی درخت سیب با تغییر ظاهر برگ ها مشاهده می شود. بر اثر این عفونت قارچی درختان، برگ های سیب رنگ قهوه ای و ظاهری چروکیده پیدا می کنند. به علاوه، زمانی که رطوبت هوا به میزانی قابل توجه افزایش پیدا می کند، احتمال فراوانی وجود دارد که این بیماری به درختان سیب آسیب بزند. 

خاک نامناسب مانع از میوه دهی درخت سیب می شود

کودی که برای درخت سیب استفاده می کنید باید به میزان کافی مواد مغذی مورد نیاز این درخت برای رشد را در خود داشته باشد. در غیراین صورت، با استفاده از خاک و کود نامناسب، درختی بدون میوه خواهید داشت. نیتروژن، فسفر و پتاسیم از جمله مهم ترین مواد مغذی هستند که درختان سیب برای رشد و میوه دهی بهتر، به آن ها نیاز دارند؛ بنابراین کشاورزان و باغدارانی که به دنبال افزایش میوه دهی درختان سیب خود هستند، استفاده از کودهای NPK توصیه می شود.

کودهای NPK مقادیر فراوانی نیتروژن، فسفر و پتاسیم در خود دارند و این کودها با متعادل نگه داشتن میزان این نوع مواد مغذی در خاک شرایط مساعدی برای رشد و میوه دهی درختان سیب فراهم می کنند. البته برای درختان سیب بالغ استفاده از کودهای NPK توصیه می شود که در آن ها نیتروژن، فسفر و پتاسیم به میزان برابری با یکدیگر ترکیب شده اند و برای درختان سیب جوان تر باید به سراغ مدل هایی از این کود بروید که نیتروژن بیشتری در خود دارند. تمرکز درختان سیب جوان روی رشد سریع شاخ و برگ ها است و ازآنجایی که نیتروژن نقش مهمی در تسریع روند رشد آن ها ایفا می کند؛ بنابراین استفاده از این مدل کودهای NPK برای این درختان سیب توصیه می شود.

نقش مهم کم آبی یا آبیاری بیش از حد در میوه ندادن درخت سیب

درختان سیب ناشی از کم آبی به تنش خشکی دچار می شوند که این اتفاق در بیشتر موارد با پژمردگی، زرد شدن یا گاها ریزش برگ ها و زودتر رسیدن و از شاخه افتادن میوه ها همراه خواهد بود. همچنین بر اثر تنش خشکی در فصول گرم سال که دمای هوا به میزانی قابل توجه افزایش پیدا می کند، سوختن برگ های درخت سیب نیز رخ خواهد داد. در طرف مقابل، آبیاری بیش از حد نیز به اندازه کم آبی باعث میوه ندادن درخت سیب می شود.

ضمنا آبیاری بیش از حد، افزایش رطوبت خاک را در پی خواهد داشت که این موضوع به خارج شدن حجم فراوانی اکسیژن از خاک منجر می شود. با کاهش سطح اکسیژن خاک آسیب های جدی به ریشه درخت سیب وارد می شود. همچنین با غرق شدن ریشه ها در آب ناشی از آبیاری بیش از حد، رشد آن ها بسیار کندتر انجام می شود و ریشه ها مواد معدنی کم تری به خود جذب می کنند که در نتیجه آن برگ های درخت زرد شده و به تدریج مردن ریشه های درخت سیب را شاهد خواهید بود.

هرس نامناسب باعث بر هم خوردن تعادل هورمون های درخت و میوه ندادن می شود

هرس نامناسب، تعادل هورمون های درخت سیب را به هم می زند که این اتفاق به میوه ندادن این درختان منجر می شود. همچنین یکی از مواردی که احتمال بروز آن هنگام هرس نامناسب وجود دارد، آسیب دیدن شاخه های جوان درخت سیب است. این اتفاق به شدت روی میوه ندادن درخت تاثیرگذار خواهد بود. به علاوه، جوانه های درخت سیب اغلب روی شاخه هایی ایجاد می شوند که نور کافی دریافت می کنند؛ بنابراین باید با هرس مناسب شاخه های درست، شرایط بهتری را برای افزایش میوه دهی درخت سیب خود فراهم کنید.

ضمنا با هرس نامناسب و تنظیم بار غیراصولی درخت سیب، قدرت رویشی درخت آسیب می بیند که این موضوع با برهم خوردن تعادل هورمونی همراه است. بر اثر بر هم خوردن تعادل، مشکلات دیگری برای این نوع درختان ایجاد خواهد شد که ریزش میوه ها یکی از مهم ترین آن ها خواهد بود؛ بنابراین با انجام هرس مناسب احتمال آسیب دیدن درخت سیب خود را به حداقل برسانید و افزایش چشمگیری در میوه دهی آن مشاهده کنید.

خودبارور نبودن علت میوه ندادن درخت سیب است

برخی درختان سیب خود بارور هستند و برای میوه دادن نیازی به حضور درخت سیب دیگری در نزدیکی خود ندارند، اما گروهی از درختان سیب فقط زمانی به خوبی میوه می دهند که در نزدیکی آن ها درخت سیب دیگری وجود داشته باشد و گرده افشانی به درستی انجام شود. البته برای انجام گرده افشانی تعداد درختان بیشتری باید کنار یکدیگر قرار بگیرند و فقط با کاشتن یک درخت سیب در کنار درخت دیگر، گرده افشانی رخ نخواهد داد.

راهکارهای افزایش میوه دهی درخت سیب شامل چه مواردی هستند؟

پس از شناسایی دلایل مختلف میوه ندادن درخت سیب همچون آبیاری بیش از حد یا کم آبی، هرس نامناسب، بیماری ها و آفت ها، گرده افشانی نامناسب، نرسیدن درخت به سن میوه دهی و شرایط آب و هوایی نامناسب، به ارائه راهکارهایی می پردازیم تا با استفاده از آن ها، به خوبی از درخت سیب خود در برابر چنین آسیب هایی محافظت کنید.

۱- روش های گرمایشی و استفاده از سایبان؛ محافظت از درخت در برابر سرما یا گرمای شدید هوا

در شرایط نامناسب آب وهوایی همچون سرمای شدید و افزایش دما هوا ممکن است، آسیب های شدیدی به درخت سیب وارد شود. سرمای شدید هوا با افزایش رطوبت همراه خواهد بود که این موضوع شرایط را برای بروز بیماری های قارچی مهیا می کند. بر اثر افزایش دمای هوا تبخیر بیشتری رخ می دهد که این موضوع با کم آبی درختان همراه خواهد بود. تنش خشکی یکی از مهم ترین اتفاقات ناشی از کم آبی است که می تواند آسیب های جدی به این نوع درختان میوه وارد کند. برای محافظت از درختان سیب خود در برابر چنین آسیب هایی، استفاده از کاور، سایبان و روش های گرمایشی توصیه می شود که نقش مهمی در حفظ سلامت این درختان در برابر شرایط نامناسب آب وهوایی ایفا می کنند.

۲- تامین مواد معدنی ریشه درخت سیب و حفظ رطوبت خاک با آبیاری صحیح

آبیاری درختان کار چندان دشواری به نظر نمی رسد؛ اما با انجام دادن اصولی و منظم آن، حفاظت از سلامت و افزایش میوه دهی درختان به ویژه درخت سیب امکان پذیر خواهد بود. با آبیاری اصولی و منظم درخت سیب رطوبت خاک به خوبی حفظ می شود و احتمال غرق شدن ریشه ها در آب به حداقل می رسد و بر اثر این اتفاق، ریشه ها بدون توقف به رشد خود ادامه می دهند.

۳- انجام گرده افشانی به صورت دستی برای افزایش میوه دهی درخت سیب

نوعی از درختان سیب برای گرده افشانی و میوه دادن به وجود درختان سیب فراوانی در نزدیکی خود نیاز دارند؛ به همین دلیل اگر این نیاز آن ها را رفع نکنید، درختی بدون میوه خواهید داشت. البته روش های مختلفی برای انجام گرده افشانی برای افزایش میوه دهی این درختان وجود دارد که یکی از مهم ترین آن ها انجام گرده افشانی به صورت دستی است. در این روش با استفاده از قلم مو یا پنبه این عمل انجام می شود که به افزایش میوه دهی درخت کمک می کند.

با شناسایی علت دقیق میوه دهی درخت سیب را افزایش بدهید

در این مطلب به بررسی علت میوه ندادن درخت سیب ناشی از بیماری ها و آفت ها و آبیاری بیش از حد و بسیاری عوامل دیگر پرداختیم که کشاورزان با شناسایی آن ها به خوبی قادر به حفظ سلامت درختان خود خواهند بود. یکی از نشانه های آلوده شدن درختان سیب توسط عوامل بیماری زا نیز پوسیده شدن برگ های آن ها است که این اتفاق به تدریج مرگ درخت را در پی خواهد داشت. 

راهکار موثر برای جلوگیری از آسیب دیدن درختان سیب ناشی از این عوامل، تهیه نهال و انتخاب رقم مناسب است. بسیاری از نهال های سیب در برابر برخی عوامل بیماری زا مقاوم هستند؛ بنابراین کشاورزان با کاشت این نهال ها احتمال آسیب دیدن آن ها را به حداقل می رسانند. ضمنا برای خرید نهالی که این ویژگی را داشته باشد، مراجعه به فروشگاه های معتبر عرضه نهال را پیشنهاد می کنیم تا از خوب ثمره دادن و کم تر آسیب دیدن درختان مطمئن باشید.