امروزه، اندازه گیری دما به یکی از جنبه های حیاتی از زندگی ما تبدیل شده است. از صنایع تولیدی گرفته تا مخابرات، پزشکی و حتی آشپزی، اندازه گیری دما مهم ترین عنصری است که ما با آن سروکار داریم. در حالت کلی در میان دماسنج ها و سنسورهای دما دو سنسور pt100 و PT1000 پرکاربردترین آنها می باشند.
آیا تا کنون به تفاوت ها و مزایا و معایب این دو نوع سنسور فکر کرده اید؟ آیا در پروژه هایتان با انتخاب یکی از آنها مواجه شده اید؟
در ادامه، ما به دنبال تفاوت های چشم گیر بین PT100 و PT1000 خواهیم گشت و سعی خواهیم کرد تا راهنمایی کاملی برای انتخاب بهترین سنسور دما متناسب با نیازهایتان ارائه دهیم.
ساختار اصلی کارکرد سنسورهای PT100 و PT1000
از لحاظ ظاهری، PT100 و PT1000 بسیار به یکدیگر شبیه هستند. هر دو از یک دماغه بلند تشکیل شده اند که یکی از آنها به سر کروی و دیگری به سر آچارخور و روزه شده متصل می شود. هچنین از انتهای شان سه کابل با رنگ های متفاوت خارج شده اند. سنسورهای Pt100 و PT1000 بر اساس تغییر مقاومت الکتریکی خود به دما پاسخ می دهند. این تغییر مقاومت به صورت خطی با تغییر دما اتفاق می افتد. ساختار اصلی کارکرد این دو نوع سنسور به شرح زیر است:
- عنصر حساس به دما (پلاتینیوم): در داخل Pt100 و PT1000، یک عنصر حساس به دما به عنوان عنصر گرمایی استفاده می شود. این عنصر معمولا از پلاتینیوم ساخته شده است. پلاتینیوم به دلیل مقاومت بالا در برابر گرما و خصوصیات متغیر مقاومت الکتریکی خطی با تغییر دما، به عنوان ماده حساس به دما مناسب انتخاب می شود.
- تغییر مقاومت با تغییر دما: هنگامی که دما تغییر میکند، مقاومت الکتریکی در عنصر پلاتینیوم نیز تغییر می کند. این تغییر مقاومت الکتریکی به صورت خطی اتفاق می افتد، به این معنا که با زیاد شدن دما، مقاومت افزایش پیدا می کند و با کاهش دما، مقاومت کم می شود. این تغییر از رابطه ریاضی به عنوان رابطه دما-مقاومت استفاده می شود.
- خواندن مقاومت: برای اندازه گیری دما با Pt100 یا PT1000، ابتدا مقاومت الکتریکی فعلی عنصر پلاتینیوم اندازه گیری می شود. این مقدار مقاومت در برخی شرایط مشخص 100 اهم برابر مقاومت الکتریکی در دمای مرجع (معمولا 0 درجه سلسیوس) است و بنابراین به نام "Pt100" یا "PT1000" معروف است. سپس با استفاده از رابطه دما-مقاومت، دمای محیط مورد نظر به دست می آید.
با اندازه گیری مقاومت الکتریکی Pt100 یا PT1000 و استفاده از رابطه دما-مقاومت، دمای محیط مورد نظر با دقت بالا محاسبه می شود. این اصول عملکرد اصلی سنسورهای Pt100 و PT1000 را تشکیل می دهند و آنها را به ابزارهای مناسب برای اندازه گیری دما در بسیاری از برنامه ها تبدیل کرده اند.
تفاوت Pt100 و PT1000
تفاوت های اصلی بین سنسورهای Pt100 و PT1000 به وضوح در مقاومت الکتریکی مرجع آنها و دقت اندازه گیری دما قرار دارد:
- مقاومت الکتریکی مرجع:
- Pt100: در دمای صفر درجه سلسیوس مقاومت الکتریکی مرجع این سنسور برابر با 100 اهم میباشد. این به اصطلاح "Pt100" نامیده می شود. با افزایش دما، مقاومت این سنسور دچار تغییر می شود.
- PT1000: مقاومت الکتریکی مرجع این سنسور در دمای صفر درجه سلسیوس برابر با 1000 اهم (Ohm) است. این به اصطلاح "PT1000" نامیده می شود. مقاومت PT1000 در دماهای مختلف به طور خطی تغییر می کند.
- دقت دماسنجی: PT1000 به دلیل مقاومت الکتریکی بالاتر و تغییر خطی مقاومت با دما، دقت بیشتری در اندازه گیری دما دارد. این به معنای اندازه گیری دقیق تر دما در مقایسه با Pt100 است.
- تعداد سیم: معمولا سنسورهای PT1000 به صورت دو سیم میباشند، در حالی که Pt100 معمولا به صورت سه سیم عرضه می شوند.
- مصرف برق: سنسور PT1000 برق کمتری مصرف می کند که باعث افزایش دقت اندازه گیری می شود، زیرا از میزان اثر خودگرمایی بر تعیین مقدار دما کاهش می یاید.
با توجه به تفاوت های مذکور، انتخاب بین Pt100 و PT1000 بستگی به نیازهای خاص برنامهی شما دارد. اگر دقت بالاتر و مصرف برق کمتر برای شما مهم هستند، PT1000 ممکن است انتخاب مناسبی باشد. از سوی دیگر، Pt100 ممکن است برای برنامه هایی که از قدیمی ترین استاندارد های Pt100 و از تجهیزات موجود استفاده می کنند، مناسب باشد.
ویژگی های Pt100 و PT1000
- دقت بالا: هر دو نوع سنسور دارای دقت بالا در اندازه گیری دما هستند. PT1000 به دلیل مقاومت الکتریکی بالاتر خود دقت بیشتری دارد.
- تغییر خطی مقاومت با دما: افزایش دما منجر به افزایش مقاومت الکتریکی در هر دو نوع سنسور میشود، و این تغییر خطی است..
- مقاومت در برابر گرما: سنسورهای Pt100 و PT1000 از عنصر پلاتینیوم ساخته شده اند که دارای مقاومت بالا در برابر گرما است. این ویژگی امکان اندازه گیری دما در شرایط داغ و سرد را فراهم می کند.
- سیم های اتصال مختلف: این سنسورها می توانند به صورت دو، سه و چهار سیم اتصال داشته باشند، که این انعطاف در اتصال به دستگاه های مختلف را فراهم می کند.
کاربردهای PT100 و PT1000
سنسورهای Pt100 و PT1000 به دلیل دقت و قابلیت های خاص خود در بسیاری از صنایع و برنامه ها استفاده می شوند. در زیر تعدادی از کاربردهای رایج این دو نوع سنسور آمده است:
- صنایع غذایی: برای کنترل و نظارت بر دما در صنایعی مانند پخت و پز، خنک کننده ها و فریزرها.
- صنعت پزشکی: در تجهیزات پزشکی مثل دستگاه های تصویربرداری پزشکی.
- تجهیزات آزمایشگاهی: برای اندازه گیری دقیق دما در آزمایشگاه ها و تجهیزات آزمایشگاهی.
- کارخانجات شیمیایی و صنایع فرآوری: در فرآوری مواد شیمیایی، پتروشیمی و در تجهیزات کنترلی و تنظیمی برای پروسه های صنعتی.
- سردخانه ها: برای کنترل دمای قطعات داخل سردخانه ها و برای صنایع فولاد و متالورژی.
- گرمایش و تهویه: در سیستم های گرمایش، تهویه و سرمایش مانند کولرها، پکیج های گرمایشی و سیستم های تهویه مطبوع.
- صنعت خودروسازی: در خودروها برای کنترل دمای قطعات موتور، جعبه دنده و سیستم های تهویه.
- مهندسی مکانیک: در مهندسی مکانیک برای اندازه گیری دما و کنترل دمای قطعات ماشین آلات و تجهیزات.
- سیستم های کنترل فرایند: در صنایع مختلف برای کنترل فرآیندها و نظارت بر دما، فشار و رطوبت.
استفاده از سنسورهای Pt100 و PT1000 در این صنایع به دلیل دقت و قابلیت های تنظیمی آنها، بسیار معمول است و در کاربردهایی که نیاز به اندازه گیری دما با دقت و قابلیت تطبیق دارند، بسیار ارزشمند هستند.
کلام آخر
در اینجا به تفاوت سنسور pt100 با pt1000 پرداختیم. به عبارت ساده، PT1000 دقت بالاتری در اندازه گیری دما دارد و مصرف کمتری از برق دارد، بنابراین برای برنامه هایی که به دقت و کارایی بیشتر نیاز دارند، انتخاب خوبی است. Pt100 به عنوان گزینه ای سنتی نیز در موارد دیگر کاربرد دارد. بنابراین بهتر است در خرید سنسور دما متناسب با نیازهایتان یکی از این دو را انتخاب کنید.
به اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی :
نظرات :