اولین فضایی که در آن کودک ورود به یک محیط اجتماعی بزرگ تر را تجربه می کند، مهد کودک است. انتخاب یک مهدکودک خوب، جزو مهم ترین چالش هایی است که والدین با آن رو به رو هستند. تجربه هایی که کودکان در این محیط کسب می کنند، بخش عمده ای از دوران کودکی آن ها را تشکیل میدهد و با توجه به اثر مستقیم دوران کودکی در شخصیت و سبک زندگی بزرگسالی، چالش انتخاب مهدکودک برجسته تر می شود.
شاید در نگاه اول، سپردن کودک به مهد کودک با این تصور باشد که این کار صرفا برای نگه داری از کودکان انجام می شود. اما در واقع مهدکودک ، محیطی است که فرصت یادگیری مهارت های اجتماعی و عاطفی و تعامل کودکان با یکدیگر را فراهم می کند و هم چنین تجربه استقلال و گذراندن زمان دور از پدر و مادر را برایشان رقم می زند.
حضور در مهدکودک و قرارگرفتن کودکان درموقعیت های مختلف، آن ها را با نیازها و تجربیات جدیدی مواجه می کند و همین امر به کودک در زمینه شناخت احساسات و نحوه ابراز آن کمک می کند. انجام فعالیت های مختلف در محیط مهدکودک، توانمندی کودک را افزایش داده و فرصت آشنایی بیشتر کودکان با علایقشان را فراهم می کند. در مهدکودک هایی با فضای آزاد، کودک امکان انجام بازی های آزاد، ارتباط با طبیعت و رشد همه جانبه را نیز دارد.
یک مهدکودک خوب، دارای استانداردهایی است که افراد با سلیقه های مختلف می توانند بر روی این استانداردها توافق کنند. حفظ سلامت جسمی و روانی کودک، مهم ترین مطالبه ی خانواده ها از یک مهد کودک است که باید در یک محیط با استاندارد بالا ارائه شود.
ایمن بودن را می توان مهم ترین ویژگی یک مهد کودک در نظرگرفت. در یک مهد کودک ایمن، بدون ایجاد محدودیت هایی که خلاقیت کودک را تحت تاثیر قرار دهد، یک فضای ایمن برای تجربه چالش و خطرپذیری بدون آسیب جدی برای کودک فراهم می شود تا بتواند در این موقعیت ها توانایی خود را بیازماید.
مربیان و تسهیلگران در ارتباط مستقیم با کودکان هستند و نحوه عملکرد آن ها بی واسطه بر فعالیت کودکان در محیط مهدکودک تاثیر می گذارد. یک مربی و تسهیلگر خوب کودک، شناخت کافی از کودکان داشته و از لحاظ دانش و تجربه کار با کودک غنی است. برقراری ارتباط صحیح و راحت با کودکان، احترام گذاشتن به خواسته های کودکان و منحصر به فرد بودن آن ها، فراهم کردن بستر مناسب برای ایجاد فرصت تجربه های متنوع، توانمندسازی کودکان و قرار دادن آن ها در مسیر تعاملات اجتماعی نیز از ویژگی های یک تسهیلگر و مربی خوب به شمار میروند.
در یک مهد کودک خوب، برنامه آموزشی ثابت برای همه کودکان وجود ندارد. این نکته شاید برخلاف تصور اولیه افراد باشد که در آن یک مهدکودک خوب برای تمام ساعات کودکان یک برنامه آموزشی و کلاس در نظر می گیرد. براساس مطالعات، چیزی که موجب رشد همه جانبه کودک در ابعاد شناختی، جسمی، حرکتی، عاطفی، اجتماعی و معنوی می شود، بازی ها و فعالیت هایی است که به انتخاب خود کودک شکل می گیرند و به اصطلاح به صورت خودانگیخته هستند و هیجانات و عواطف او را درگیر می کنند. بنابراین نگاه مهد کودک به برنامه آموزشی باید فراهم کردن بستر مناسب برای فعالیت و تجربه های مختلف باشد، نه گذراندن یک دوره آموزشی که منتهی به یادگیری یک فعالیت موضوعی شود.
از عوامل تاثیرگذار بر سلامت روان کودک، ارتباط موثر با پدر و مادر است. یک مهدکودک اگر از نظر دانش فرزندپروری و والدپروری در جایگاه خوبی باشد، ارتباط والدین با کودک را ارتقا داده و با بهبود این رابطه از مشکلات بسیاری که کودک در آینده ممکن است با آن مواجه شود، جلوگیری می کند. هنگام انتخاب مهدکودک باید توجه داشت که چند درصد از فعالیت های مهدکودک بین کودک و والدین مشترک است و کیفیت اجرای این فعالیت ها نیز به چه صورت است.
با توجه به این که قرار است کودک مدت زمان زیادی را در مهدکودک سپری کند و عملا این فضا خانه دوم او به شمار می رود، بنابراین بسیار مهم است که این فضا چه احساسی را در کودک ایجاد می کند. فضای یک مهد کودک خوب به کودکان احساس امنیت و کنجکاوی را منتقل می کند. کودک باید حس کند که در این محیط امن به نیازها و احساساتش رسیدگی می شود. پیام هایی که یک مهد کودک به بچه ها منتقل می کند، از طریق تفکیک فضاها و اختصاص دادن آن ها به فعالیت های مختلف از جمله فضای فعالیت هنری، خواندن کتاب، بازی های حرکتی و شناختی، استراحت(فضای شخصی)، بهداشتی و صرف غذا و خوراکی است.
منبع: مهد کودک پرچین