وام 50 میلیونی مسکن، شاید اردیبهشت

پس از تكمیل طرح‌های چندجانبه دولت یازدهم برای بهبود وضعیت بازار مسكن، حالا نوبت به اجرایی شدن نخستین گام‌ها رسیده است. طرح صندوق زمین و مسكن، افزایش وام و سرعت بخشیدن به اجرای طرح‌های مسكن مهر، بالا بردن توان مردم برای خرید خانه از طریق بهبود وضعیت بازار و بالا بردن هزینه تسهیلات و در مهم‌ترین محور بحث احیای بافت فرسوده شهری جزو طرح‌هایی بود كه از سوی وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم مورد ارزیابی و برنامه‌ریزی قرار گرفت. حالا و با گذشت نزدیك به یك سال و نیم از آغاز به كار دولت یازدهم نخستین گام اجرایی در حوزه مسكن برداشته شده و بناست بافت‌های فرسوده به‌عنوان اصلی‌ترین گروه هدف دولت در این عرصه به سمت نوسازی و احیا حركت كنند.

مدیرعامل شركت عمران بهسازی ایران در جریان نشست خبری خود با اصحاب رسانه رسما اعلام كرده است كه طرح ارائه تسهیلات 50میلیونی نوسازی وارد مرحله اجرا شده و از سوی مردم و متقاضیان قابل پیگیری خواهد بود. به گفته ایزدی، تمام اقدامات و مراحل قانونی برای پرداخت وام نوسازی بافت‌های فرسوده از سوی وزارت راه و شهرسازی، بانك مركزی و شورای پول و اعتبار انجام شده است و به محض ابلاغ سهمیه تسهیلات اجرایی می‌شود.

این خبر جدید در حالی منتشر می‌شود كه پیش ازاین بسیاری از طرح‌های دولتی بنا به دلایل مختلف و در جریان نبود یك نظر مشترك بین مسئولان وزارت راه و شهرسازی و بانك مركزی شكست خورده یا در مرحله اجرا متوقف شده بودند. اما این بار اشتراك نظر بین اصلی‌ترین نهادهای مالی و اجرایی دولت نوید یك طرح كامل را برای بهبود اوضاع بازار مسكن در كلانشهرها می‌دهد. با این وجود اما نزدیك بودن به ایام پایان سال و این مسئله كه بانك‌ها معمولا حساب‌های تسهیلاتی خود را از یك ماه مانده به پایان سال می‌بندند و ادامه كار در این حوزه را به پایان سال موكول می‌كنند، به اصلی‌ترین ابهام درمورد طرح جدید دولت تبدیل شده است درحالی‌كه معاون وزیر راه و شهرسازی با اطمینان از این سخن گفته كه به محض ابلاغ سهمیه تسهیلات فعلی اجرایی شده و بانك‌های عامل در كوتاه‌ترین زمان ممكن به مردم وام بافت‌های فرسوده را می‌دهند اما نزدیك شدن به روزهای پایانی ماه دهم سال این مسئله را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد. کارشناسان معتقدند با احتساب سیزده روز تعطیلات نوروز، احتمال اینکه این وام در ماه اول سال بعد وصول شود بسیار کم است و در خوشبینانه‌ترین حالت اعطای وام‌ها به اردیبهشت سال 94 موکول می‌شود. 

ارائه تسهیلات به سال آینده موكول خواهد شد

هرچند ارائه تسهیلات فعلی هنوز از سوی شعبات بانك‌ها اجرایی نشده و حضور میدانی در برخی شعب در كلانشهرها نشان می‌دهد كه هنوز مصوبه‌ای مبنی بر اعطای وام 50 میلیونی تسهیلات نوسازی ابلاغ نشده است اما بانكدارها به اجرایی بودن طرح جدید دولت امیدوار هستند. یك كارشناس بانكی در گفت‌وگو با «فرصت امروز»، با بیان اینكه اطمینان مردم از اجرایی شدن طرح نوسازی بافت‌های فرسوده می‌تواند در نحوه عملكرد آنها در دریافت تسهیلات بسیار مثمر‌ثمر باشد اظهار كرد: وقتی ضریب امنیت طرح بالا برود ریسك خانوار كاهش یافته و امكان انتخاب و ورود آنها در بازار مسكن به وجود می‌آید.

صداقت تصریح كرد: اگر مردم احساس كنند طرح جدید دولت در خانه‌دار كردن آنها نقش مهمی ایفا كرده و می‌تواند وضعیت اقتصادی خانوار را تغییر دهد می‌توان امید داشت كه طرح تسهیلات نوسازی در راستای اهداف دولت اجرایی شود. به گفته وی، از سوی دیگر اگر بانك‌ها شرایط تضمینی لازم را برای دریافت سود منطقی و خروج از فضای ضرر داشته باشند یك اقبال دوجانبه از سوی بانك‌ها و مردم شكل می‌گیرد و این مسئله حلقه مفقوده بازار مسكن ایران در سال‌های گذشته را ترمیم می‌كند.

این كارشناس بانكی درباره وضعیت منابع مالی بانك‌ها برای ارائه تسهیلات 50 میلیون تومانی نیز اظهار كرد: با توجه به اینكه بورس در ماه‌های گذشته از رونق افتاده و پایین آمدن قیمت سهام علاقه مردم را برای سرمایه‌گذاری در بانك‌ها بالاتر برده است می‌توان اعلام كرد كه موسسات مالی ایران برای تامین اعتبارات لازم دشواری چندانی نخواهند داشت. صداقت تصریح كرد: البته مسائلی مانند رقابت‌های غیر‌ضروری بین بانك‌های دولتی و خصوصی و ایجاد یك فضای دوگانه در مدیریت بانكی ایران سبب برخی مشكلات شده كه ضربه آن را نیز ابتدا نظام بانكی و سپس مردم دیده‌اند. از این‌رو اگر دولت بتواند اساس سیاست‌های حمایتی خود را بر توجه به ساختار مدیریت بانك‌ها، جلوگیری از نوسانات نرخ ارز و استفاده از منابع موجود داشته باشد می‌توان به اجرایی شدن طرح پرداخت تسهیلات به خانه‌های فرسوده و نوسازی آنها امید داشت. 

از سوی دیگر نمایندگان مجلس نیز امیدوارند با ابلاغ سیاست‌های جدید دولت در این عرصه اهداف مدنظر در افزایش قدرت خرید مردم برای خرید خانه عملیاتی شود. علی‌اكبر آقایی، نایب رییس كمیسیون عمران مجلس در گفت‌وگو با «فرصت امروز»، اعلام كرد: هرچند طرح پرداخت وام 50 میلیون تومانی مسكن به شكل جزئی هنوز در كمیسیون عمران بررسی نشده اما ارائه كمك‌های مالی به مردم برای بالا بردن قدرت خریدشان می‌تواند تاثیرات مثبتی در بازار مسكن داشته باشد. به گفته وی، لزوم نوسازی بافت‌های فرسوده در ایران و استفاده از توان این نقاط شهری كه در سال‌های گذشته به آنها كم‌توجهی شده است می‌تواند از یك‌سو نیاز فوری كشور به واحدهای مسكونی جدید را رفع كرده و از سوی دیگر به دولت برای اجرای سیاست‌های خود كمك كند.

با وجود اینكه هنوز بازار مسكن به‌عنوان یكی از اصلی‌ترین بازارهایی كه حضور پرقدرت بخش خصوصی در آن احساس می‌شود واكنش مشخصی به طرح‌های دولت نداشته است اما به نظر می‌رسد رویه كلی بازار نسبت به سیاست‌های دولت قبل مبنی بر كارفرمایی دولت و اجرای طرح‌های كلان مثبت‌تر خواهد بود.

هــرچند بــانك‌هــا در سال‌های گذشته به دلیل محدودیت منابع اعتباری خود نتوانسته‌اند از بسیاری از طرح‌های بزرگ مسكن حمایت‌های لازم را صورت داده و عمل در بالا بردن قدرت خرید مردم نقش بسزایی ایفا كنند اما این بار به نظر می‌رسد طرح دولت برای همراهی همزمان وزارت راه و شهرسازی، بانك مركزی و شورای پول و اعتبار گره كور سال‌های گذشته را باز خواهد كرد. این نخستین گام اجرایی دولت در حوزه مسكن خواهد بود و در این میان بافت‌های فرسوده نخستین علاج تیم اقتصادی دولت یازدهم را دریافت می‌كند.