افزایش نابرابری درآمدی مدت زمان طولانی است که در سراسر دنیا توجه کارشناسان، دولتها و حتی مردم را به خود جلب کرده است. اما گزارش Oxfam، سازمان معتبر مبارزه با فقر در ماه ژانویه امسال سبب شد تا بحث نابرابری درآمدی به بحث داغ مطبوعات، رسانهها و محافل تبدیل شود. براساس گزارش آکسفام یک درصد از جمعیت زمان درآمدی برابر با درآمد 99 درصد دیگر جمعیت را به خود اختصاص دادهاند. در این گزارش آمده بود: «نابرابری روزافزون موجب شده در جهانی زندگی کنیم که در آن 62 نفر، ثروتی برابر با دارایی نیمه فقیرتر جمعیت جهان دارند.»
این یعنی این گروه کوچک 62 نفره چیزی بیش از 48 درصد ثروت دنیا را در دست گرفتهاند. طبق اعلام Oxfam، ثروت موجود در دنیا چیزی معادل 250 هزار میلیارد دلار است و نیمی از این ثروت، یعنی چیزی حدود 125 هزار میلیارد دلار، متعلق به یک درصد ثروتمند جهان است. این در حالی است که امروزه 1.5میلیوننفر در دنیا به انرژی برق دسترسی ندارند و در شش کشور از 10 کشور فقیر دنیا، دلیل مرگ افراد بیماریهایی است که در کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته به راحتی قابل درمان و پیشگیری هستند. در این میان 500 هزار کودک هر ساله در دنیا از کمبود ویتامین A کور میشوند.
میتوان گفت فقر مهمترین و بزرگترین مشکل دنیا است و برخلاف آنچه برخی فکر میکنند فقر موجود در جهان ریشه در کمبود منابع ندارد، بلکه دلیل اصلی وجود این فقر، توزیع نابرابر ثروت در بین مردم دنیا است. شکاف موجود بین ثروتمند و فقیر از قرن 20 میلادی شروع شد و با افزایش چشمگیر روبهرو بوده است. با آنکه افزایش ثروت در زمانهایی چون جنگ و رکود اقتصادی با کندی صورت گرفته است، اما به هر حال ثروتمندان غنیتر شده و فقرا، هیچ رشد اقتصادی نداشته و حتی فقیرتر شدهاند.
رشد سرمایهداری در 25 سال گذشته سبب ظهور افراد بینهایت ثروتمند شده است. این نظریه که «همه چیز متعلق به برندگان است» و سیاستهای اقتصادی اتخاذ شده، سبب غنیتر شدن چشمگیر ثروتمندان و طبقهبندی مردم دنیا به دو قطب خیلی فقیر و خیلی ثروتمند شده است. دلیل اصلی افزایش اینچنینی نابرابری در جهان، اخذ تصمیمات و سیاستهای مهم اقتصادی توسط افراد بسیار ثروتمند است.
افراد معمولی جامعه که هیچ کنترلی روی سیستم دولتی یا اقتصادی ندارند، کسانی هستند که همیشه با ضرر اقتصادی روبهرو میشوند. Oxfam در گزارشی در وبسایت خود نوشته است که از قدرت و امتیاز در جهت انحراف نظام اقتصادی جهان و ایجاد شکاف عمیقتر بین ثروتمندان و سایر افراد دنیا استفاده میشود.در این گزارش همچنین آمده است بهشتهای مالیاتی که به ثروتمندان کمک میکنند تا ثروت خود را پنهان کنند یا از پرداخت مالیات طفره روند، شکاف درآمدی را افزایش میدهند.
به عقیده Oxfam تا زمانیکه بحران نابرابری برطرف نشود، مبارزه با فقر بینتیجه خواهد ماند. مارک گلدرینگ، رئیس اجرایی شرکت Oxfam میگوید: «بسیار ناعادلانه و غیرقابل باور است که جمعیت کوچکی از مردم دنیا که میتوان آنها را با هم در یک قایق جا داد، ثروتی بیشتر از نیمی از جمعیت دنیا داشته باشند.نگرانی رهبران کشورها در مورد رشد روزافزون و چشمگیر شکاف طبقاتی تا به حال منجر به اقدامی اساسی از سوی آنها نشده است. در جهانی که یک نفر از هر 9 نفر شبها گرسنه به خواب میرود، دادن بیشتر ثروت به قشر کوچک ثروتمندان دنیا به هیچوجه قابل قبول نیست.»
شرکت Oxfam برای مقابله با افزایش شکاف نابرابری، سه راهحل کلی عنوان کرده است: مبارزه با فرار مالیاتی، سرمایهگذاری بیشتر در بخش خدمات عمومی و اختصاص درآمدهای بالاتر به اقشار کمدرآمد. به گفتهOxfam، اولویت اصلی بستن بهشتهای مالیاتی است. فرار از پرداخت مالیات توسط افراد ثروتمند سبب میشود تا دولتها منابع لازم برای مقابله با فقر و نابرابری را در اختیار نداشته باشند.
گلد رینگ میگوید: «باید به عصر بهشتهای مالیاتی پایان داد. این مناطق به افراد ثروتمند و شرکتهای چند ملیتی اجازه میدهند تا با پنهان کردن ثروت خود، از مسئولیت در قبال جامعه سر باز بزنند.» براساس آمار اعلام شده از سوی Oxfam افراد ثروتمند دنیا ثروتی معادل 7.6هزار میلیارد دلار در حسابهای خارجی این بهشتهای مالیاتی گذاشتهاند که اگر مالیات این پول و درآمدی که میتوانست از این سرمایه به دست بیاید پرداخته میشد، مبلغ 190میلیارد دلار به صورت سالانه در اختیار دولتها قرار میگرفت.