برگزاری سومین نمایشگاه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در معدن و صنایع معدنی / نمایشگاه‌ها، سرمایه‌گذاران خارجی را به ایران می‌کشاند؟

سومین نمایشگاه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در معدن و صنایع معدنی صبح روز گذشته در تهران گشایش یافت. اقدامی در جهت ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری بیشتر در بخش معدن که به‌طور مستمر در طول سه سال گذشته ادامه داشته است.

نمایشگاه‌ها اصولا نقش ویترین را برای بخش‌های مختلف بازی می‌کنند و هدف از برگزاری نمایشگاه معرفی بخش مورد هدف، محصولات و توانایی‌هایش و ایجاد ارتباط میان فعالان آن بخش است. حالا اما در کنار نام نمایشگاه، هدف نیز مشخص شده، فرصت‌های سرمایه‌گذاری در معدن و صنایع معدنی، هدفی است که به روشنی مطرح شده است.

در کنار این هدف، مواردی نظیر ارائه آخرین تجهیزات، تکنولوژی‌ها، ماشین‌آلات و خدمات داخلی و خارجی در بخش معدن و صنایع معدنی، معرفی توانمندی‌های بخش خصوصی و سازمان‌های دولتی جهت واگذاری پروژه‌های قابل سرمایه‌گذاری، معرفی منابع تامین مالی جهت طرح‌ها و پروژه‌ها و شناسایی و معرفی توانمندی‌های معدنی ایران نیز به‌عنوان اهداف دیگر برگزاری این نمایشگاه عنوان شده‌اند.

این نمایشگاه از هفت بخش معدن، ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست، صنایع معدنی، دانشگاه‌ها، رسانه‌ها و انتشارات و بورس و اقتصاد تشکیل شده است.

تاثیر برگزاری نمایشگاه بر بخش معدن

وقتی نام نمایشگاهی با این اهداف به میان می‌آید که اکنون سه‌سالگی خود را آغاز کرده، این پرسش مطرح می‌شود که آیا برگزاری چنین نمایشگاهی توانسته در طول سال‌های گذشته، تغییری در بخش معدن ایجاد کند؟

رضا خیام، مدیرعامل شرکت خیام سپنتا و معدن‌دار، در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: «درباره آمار و اطلاعات، من اطلاع دقیقی ندارم اما به عقیده من برگزاری این نمایشگاه، تاثیرگذاری گسترده‌ای نداشته، اما باید برگزار شود.»

حسن حسین‌قلی، مدیرعامل شرکت معادن سرمک، اما معتقد است که برگزاری این نمایشگاه‌ها مفید بوده است. او در گفت‌و‌گو با «فرصت امروز» درباره دلیل موثر بودن برگزاری نمایشگاه‌های معدن، بیان می‌کند: «مجموعه فعالان معدن و صنایع معدنی همگی در این نمایشگاه‌ها حضور دارند و همه ارتباطاتی که باید برای فعالیت در بخش معدن گرفته شود، در این مکان مهیاست و من به‌عنوان یکی از فعالان بخش معدن می‌توانم تجهیزات مورد نیازم را در اینجا پیدا و با همکاران خودم مباحثه کنم.»

نمایشگاه‌های معدنی باید برگزار شوند

وقتی از فعالان بخش معدن درباره لزوم برگزاری نمایشگاه‌های معدنی سوال می‌کنید، یک صدای واحد می‌شنوید و آن اینکه چنین نمایشگاه‌هایی باید برگزار شوند. به گفته فعالان این بخش، بخش معدن توانایی این را دارد که تا 20‌درصد از تولید ملی را به خود اختصاص دهد. همچنین کارنامه این بخش در دوره‌هایی نشان از درخشش مواد معدنی در صادرات دارد هرچند که امروز نام این نوع صادرات، خام‌فروشی گذاشته شده است.

اما آن چیزی که در طول این سال‌ها همواره فعالان معدنی و صنایع معدنی از آن گلایه داشته‌اند، مهجور ماندن این بخش در بسیاری از تصمیم‌گیری‌های دولتی و نبود سرمایه کافی در زمینه معدن است. حالا در چنین شرایطی برگزاری نمایشگاه می‌تواند هم فرصت باشد و هم هزینه اضافی.

حسین قلی، درباره لزوم برگزاری این نوع نمایشگاه‌ها اظهار می‌کند: «چنین نمایشگاه‌هایی باید در کشور برگزار شوند، زیرا دست‌کم می‌توانند زمینه تعامل را میان فعالان این صنعت فراهم کند.»

خیام می‌گوید: «برگزاری نمایشگاه تخصصی برای یک بخش پایه اساسی آن بخش است و مانند یک مغازه عمل می‌کند، اگرچه فعلا رونق خاصی ندارد، اما در طول زمان می‌تواند فرصت‌های بیشتری را ایجاد کند.»

ورود سرمایه‌گذاران خارجی به بخش معدن مشروط است

یکی از اهداف معینی که هر نمایشگاه به‌ویژه نمایشگاه‌هایی که با ساختار بین‌المللی برگزار می‌شوند، به دنبال آن هستند، جذب بازارها و سرمایه‌های خارجی است. در بخش معدن نیز جذب سرمایه‌های خارجی یکی از اولویت‌هایی است که همواره از آن یاد شده و نسبت به آن احساس نیاز می‌شود. این نیاز از دو جهت است، نخست آنکه با ورود سرمایه‌گذاران خارجی تکنولوژی به کشور وارد می‌شود و نکته دیگر اینکه با ورود تکنولوژی‌های تازه عمق اکتشافات معدنی تغییر خواهد کرد و شاهد تحولی چشمگیر در بخش معدن خواهیم بود.

خیام درباره تاثیر‌گذاری برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی در بخش معدن در جذب سرمایه‌گذاران خارجی می‌گوید: «نمایشگاه باید بتواند پیام خود را منتقل کند، به‌ویژه در حوزه خارجی. اگر امکان حضور کشورهایی نظیر برزیل، امریکا و کشورهایی از اروپا به این نمایشگاه فراهم شود می‌توان به جذب سرمایه‌های خارجی هم امیدوار بود.»

اما در این راه موانعی وجود دارد که تا زمان برطرف نشدن آنها، خبری از ورود سرمایه‌گذاران خارجی هم نخواهد بود.

حسین قلی، با مشروط دانستن حضور سرمایه‌گذاران خارجی در ایران در بخش معدن، بیان می‌کند: «بحث حـضـور سـرمـایه‌گذاران خارجی در این بخش، بسیار گسترده است، وقتی امنیت سرمایه‌گذاری وجود ندارد و قوانین مدام در حال تغییر است، برگزاری نمایشگاه صرفا یک حرکت کاذب در این جهت است. ما که سرمایه‌گذار داخلی به شمار می‌رویم نمی‌توانیم این شرایط را تحمل کنیم.»

او می‌افزاید: «به عقیده من این نمایشگاه‌ها هرچقدر بتواند کشورهای خارجی را بیشتر به خود جذب کند، طبیعتا بخش معدن موفق‌تر خواهد بود، زیرا دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی ما در زمینه معدن ضعیف هستند و برای پیشرفت در این بخش چاره‌ای جز تعامل با کشورهای خارجی وجود ندارد، در غیر‌این صورت باید با همین حرکت لاک‌پشت‌وار در این بخش به پیش برویم.»

نمایشگاهی که اکنون در حال برگزاری است، هر چند به گفته کارشناسانی که از آن بازدید کرده‌اند، نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده، اما راه زیادی تا رسیدن به اهداف خود و کیفیت مناسب در پیش دارد، اما معدنکاران همین اندازه را نیز غنیمت می‌شمارند، زیرا همین اندازه از توجه نیز می‌تواند تاثیرات مثبتی را در جهت بهبود شرایط بخش معدن بگذارد.