قیمت ها اندکی تکان خورده است / مسکن؛ محتاط در مرز های خروج از رکود

آمار معاملات مسکن در هفته های پایانی تابستان دوباره افزایش یافت و هرچند رقم های جدید در قیاس با آنچه در طول سال های گذشته بر این بازار رفته بسیار کوچک هستند اما این امید به وجود آمده که شاید تغییری مثبت در راه باشد. 

با وجود آنکه بسیاری از کارشناسان و فعالان این عرصه همچنان درباره احتمال خروج از رکود در بازار با احتیاط سخن می گویند و معتقدند برای رونق باید بسیاری از پیش شرط های مهم در کنار یکدیگر قرار گیرند اما صرف مثبت شدن آمارها امیدی جدید را به وجود آورد.

بنیادی نبودن این تغییرات مثبت اما خود را در نخستین ماه پاییز نشان می دهد، جایی که آمارهای بانک مرکزی نشان از کاهش دوباره معاملات در تهران دارد. صنعت ساختمان ایران شرایطی دارد که نه می توان با افزایش درصدی معاملات در آن امیدوار بود و نه کاهش جزیی نگاه به آینده را منفی می کند. آنچه در این میان همچنان دغدغه اصلی مسئولان وزارت راه و شهرسازی و البته فعالان بازار مسکن را می سازد تهیه نقشه راهی است که تحولات آینده این حوزه از نگرانی های بزرگ رها کند؛ نگرانی ای که آمارهای قیمتی مهرماه می تواند زنگ خطری برای آن باشد.

گزارش جدید بانک مرکزی نشان می دهد متوسط قیمت خریدوفروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه های معاملات ملکی شهر تهران 4.44 میلیون ریال بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 1،6 و 5،9درصد افزایش یافته است.

افزایش حدود 6درصدی قیمت خانه در تهران می تواند نشانه های مثبتی از خود به جای بگذارد. با وجود آنکه قیمت ها در بازار مسکن رشد کرده اما همچنان این نرخ پایین تر از تورم اقتصادی کشور است. از سوی دیگر، بسازبفروش هایی که در طول سال های گذشته مجبور شده اند بسیاری از واحدهای خود را دست نخورده نگاه دارند و حتی سرمایه گذاری های جدید را نیز به آینده نامعلوم موکول کنند حالا می توانند امید داشته باشند که این بازار نیز حدی معقول از افزایش قیمت ها را در خود جای خواهد داد.

رسیدن به این دیدگاه شاید اصلی ترین دغدغه وزارت راه و شهرسازی در ماه های گذشته را برطرف کند. آخوندی و معاونانش در طول ماه های گذشته بارها اعلام کرده اند که خروج مسکن از رکود تنها در شرایطی مثبت خواهد بود که راه ورود دلالان بسته شود و افزایش خریدوفروش ها به خود شکلی تورمی نگیرد. با وجود آنکه هنوز نه می توان از رونق سخن گفت و نه با قاطعیت دست دلالان را دور دید اما نظم این ماه ها شاید به رونق احتمالی آینده کمکی جدی کند.

اوج گیری قیمت مسکن بسیار بعید است

یک کارشناس عمران و مسکن معتقد است با وجود مثبت شدن ضمنی شرایط هنوز برای سخن گفتن از رونق دشوار به نظر می رسد با این وجود می توان انتظار داشت افزایش غیر معقول قیمت ها در بازار خانه ایران فعلاً به وجود نیاید.

ابوالحسن میرعمادی در گفت وگو با «فرصت امروز» تأکید کرد: آنچه بیشترین اهمیت را در آینده نزدیک دارد جلب دوباره اعتماد سرمایه گذاران برای ورود به بازار است؛ موضوعی که جز با تغییر در شرایط امکان پذیر نخواهد بود.

به گفته وی در سال های گذشته به دنبال کاهش قدرت خرید متقاضیان عملاً شرایط برای به فروش رفتن برخی واحدها فراهم نشده و همین امر سرمایه گذار جدید برای عرضه مسکن را دشوار کرده است، از این رو تصور تغییر باید با گشایش فضایی جدید برای خریدوفروش همراه شود.

میرعمادی با بیان اینکه در شرایط فعلی امکانی برای فعالیت دلالان وجود ندارد، اظهار کرد: وقتی سودهای سرشار از بین رفته دیگر شانسی برای سودجویان وجود ندارد و این موضوع نشان می دهد امکان افزایش جدی قیمت ها در بازار فراهم نیست. البته این امر جنبه مثبتی نیز خواهد داشت و آن امکان سپردن بازار و ساخت و سازها به افراد و شرکت های صاحب شناسنامه است؛ افرادی که هم توانایی شان ثبت شده و هم امکان پیگیری عملکردشان وجود دارد می توانند در شرایط فعلی به بازار مسکن ایران وارد شوند و محوریت کار را بر عهده بگیرند.

احسان رجبی، کارشناس و فعال بازار مسکن نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» اعلام کرد: آنچه در حال حاضر در صنعت ساختمان ایران می گذرد نشان از آن دارد که ثبات نسبی قیمت ها لااقل برای کوتاه مدت و میان مدت ادامه خواهد داشت، زیرا تورم های جدی سال های گذشته ریشه در آن داشتند که قدرت خرید مردم در بازار مسکن تداوم داشت اما این امر در حال حاضر به هیچ عنوان قابل رصد نیست.

به گفته وی، هرچند نمی توان به رونق با شدت بالا امید داشت زیرا هنوز پیش شرط هایی مهم چون افزایش قدرت خرید مردم محقق نشده اما این امر که رونق همراه با تورم خواهد بود نیز نگرانی جدی نیست. اگر در آمارهای افزایش چند درصدی قیمت ها وجود دارد شرایط طبیعی بازار را نشان می دهد اما این تصور که این چند درصد در ایام رونق به شکلی جدی افزایش یابد چندان ممکن نیست.

رصد شرایط امروز بازار نشان می دهد مسکن ایران همچنان در ایام انتظار به سر می برد. رشد خریدوفروش ها در یک ماه و کاهش آمارها در ماه دیگر مشخص می کند که هنوز فعالان بازار چه در حوزه عرضه و چه در بخش تقاضا در حال برآورد شرایط برای ورود دوباره هستند. اگر دولت بتواند آنچه در طول سال های گذشته برای پیوند دوباره خانه سازان و خریداران خانه پیگیری کرده به نهایت برساند می توان انتظار داشت آمار ماه های آینده روندی مثبت به خود بگیرند؛ روندی که طبق پیش بینی کارشناسان با توجه به کوتاه شدن دست دلالان تورمی نخواهد بود.

ارتباط با نویسنده : j.hashemi1992@gmail.com