بخش تولید در هر کشور، اهمیت زیادی دارد و حمایتهای ویژهای میطلبد. بر این اساس، قوانین متعددی برای حمایت از تولیدات داخلی در کشورهای مختلف وضع میشود. این قوانین اغلب نه فقط بر تولیدات بخش دولتی، بلکه بر تولیدات بخشخصوصی نیز مؤثر هستند و نرخ کلی تولیدات را بالا میبرند.
تمرکز اصلی اغلب دولتها بر تولیداتی است که قابلیت صادرات را دارند و در فضایی رقابتی تولید میشوند. بنابراین هر کشور بنا بر ظرفیتها و پتانسیلهای موجود، از بخش خاصی از تولیدات خود حمایت بیشتری میکند و تلاش دارد موانع موجود را از فضای تولید حذف کرده یا به حداقل برساند.
هند و وضعیت عجیب زغال سنگ
هند، منابع بزرگی از زغال سنگ دارد، پس چندان عجیب نیست که سومین تولیدکننده بزرگ زغال سنگ در جهان باشد، اما موضوع از جایی عجیب میشود که بدانیم هند سومین واردکننده زغال سنگ در جهان است. به نظر میرسد، هند پتانسیل خوبی برای ورود به بازار رقابتی تولید و صادرات زغال سنگ را دارد، اما چرا به این هدف نرسیده است؟ هند وابستگی زیادی به صنعت زغال سنگ دارد، بر همین مبنا شرکتهای متعددی که اغلب خصوصی هستند، شروع به بهرهبرداری از معادن زغال سنگ کردهاند، اما موانعی چون مشکلات متعدد این شرکتها با اداره محیطزیست، مشکلات مالی و عدم حمایت مناسب دولت از این شرکتها برای وارد کردن دستگاهها و ابزار حفر و بهرهبرداری از معادن در کنار بهرهبرداریهای غیرقانونی، موانعی هستند که در برابر توسعه این صنعت قرار گرفتهاند.
این مشکلات در بخش تولیدات خصوصی، به بخش تولیدات دولتی زغالسنگ هم ضربه زده و مشکلاتی نیز در بخش قیمتگذاری و فروش ایجاد کرده است. دولت هند اخیرا اقداماتی برای اصلاح نرخها و وضعیت موجود انجام داده است.
ژاپن و رفع موانع زیرساختی
روند حذف موانع برای تولیدات داخلی، در ژاپن از دهه 80 میلادی آغاز شد. اصلیترین این موانع، تعرفهها و قوانین و مقررات متعدد دولتی بود که تولیدکنندگان را تا حد زیادی دلسرد میکرد. در طول دهههای گذشته، دولت با ایجاد اصلاحات در این قوانین، به یکی از کشورهایی تبدیل شده که دارای پایینترین سطوح تعرفههای بخش تولید است و از این جهت به خود میبالد. اما بخش دیگری از موانعی که توسط دولت رفع شدند، موانعی بودند که بین تولیدکنندگان، خریداران و پیمانکاران فرعی قرار داشت.
از سوی دیگر قوانینی وجود داشتند که همکاری شرکتهای ژاپنی با پیمانکاران و تولیدکنندگان خارجی را محدود میکرد و مانع از گسترش همکاریهای بینالمللی بودند. در طول چهار دهه گذشته، ژاپن قوانین اصلاحی زیادی را برای بهبود وضعیت تولید و صادرات، در پیش گرفته و امروز تبدیل به یکی از قدرتهای تجاری اقتصادی منطقه بهویژه در بخش تولیدات داخلی شده است.
هلند و اصلاحاتی برای خیزش اقتصادی
بررسیهای متعدد اقتصادی نشان میدهد، هلند در حال برنامهریزی برای گسترش هر چه بیشتر فعالیتهای اقتصادی در سطح بینالملل است. وضعیت اقتصادی و تولید در هلند در طول چند دهه گذشته نسبتا با ثبات بوده و افت و خیز ناگهانی یا شوکآور را تجربه نکرده است. اما اخیرا دولت تلاش کرده تا بازارهای فعالیت بینالمللی خود را تقویت کند. رفع موانع بانکی یکی از روشهایی است که دولت هلند برای رسیدن به این هدف اتخاذ کرده است. حمایت بانکها از کسبوکار بینالملل و اعطای وامهای ویژه، به تولیدکنندگان بخش بینالملل نمونهای از اصلاحات بانکی است که دولت هلند در پیش گرفته است. رفع موانع تولید در بخش محلی و منطقهای از دیگر راهکارهایی است که باعث شده تولیدات داخلی کمدرآمد و محدودتر، بتوانند در فضای رقابتی پررنگتر عمل کنند.
مالزی و صبری که نتیجه داد
یکی از بخشهای تولید و صادرات که این روزها در مالزی بسیار پررونق و موفق است، بخش تولید و پرورش آبزیان است. اما رسیدن به این وضعیت، حاصل چندیدن دهه صبر و اجرای قوانین اصلاحی و حمایتی است. تا چند سال پیش، مالزی جزو واردکنندگان آبزیان به شمار میآمد، اما از اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80میلادی، مالزی شروع به حمایت از صنعت پرورش آبزیان کرد و در طول دهه بعدی، 70مرکز پرورش آبزیان با حمایتهای دولتی، در بخشهای خصوصی شروع به فعالیت کردند، با توجه به سود بالای پرورش آبزیان، این بخش با حمایتهای دولت رونق زیادی گرفت و کارگران زیادی جذب تولید در این بخش شدند. بخش عمدهای از موفقیت و رونق گرفتن تولیدات در این بخش مدیون قوانین و مقرراتی است که توسط دولت در مالزی تصویب شد و مانع از ایجاد وقفه در روند پیشرفت تولید در این کشور شد.