قرار بود به بهره‌وری نیروی کار 126.1 برسیم اما به 78.2 رسیدیم

قائم‌مقام مدیرعامل مرکز مدیریت بهره‌وری ایران گفت: نرخ بهره‌وری نیروی کار بخش صنعت که قرار بود طی سال‌های 87 تا 92 براساس برنامه پنجم توسعه به 126.1 ارتقا یابد به 78.2 رسید.  عباس صادقی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: رشد تولید ناخالص داخلی در سطح ملی یا ارزش افزوده در هریک از بخش‌های اقتصادی از طریق دو منبع، یکی افزایش نهاده‌ها (نیروی کار و سرمایه) و دیگری بهبود ساختارها (ماشین‌آلات تولید و تجهیزات نیرو، بهبود کیفیت نیروی انسانی و مدیریت) حاصل می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه شاخص بهره‌وری نیروی کار رایج‌ترین مقیاسی است که در مورد یک اقتصاد، صنعت یا یک واحد تولیدی به کار برده می‌شود، گفت: این شاخص از تقسیم ارزش افزوده بر هزینه جبران خدمات پرداختی به کارکنان حاصل می‌شود و نشان می‌دهد، به‌طور متوسط به ازای هر ریال هزینه برای کارکنان چه میزان ارزش افزوده ایجاد کرده است.  وی تصریح کرد: تغییرهای بخش صنعت نشان می‌دهد در سال 87 این میزان 100، در سال 88 معادل 88، سال 89 معادل 104.8، سال 90 معادل 100.5، سال91 معادل 72 و سال 92 معادل 78.2 بوده است. همچنین براساس برنامه پنجم توسعه این شاخص یعنی از سال 87 تا 92 به ترتیب برابر با 100، 104.9، 110، 115.2، 120.5 و 126.1 پیش‌بینی شده بود.

صادقی گفت: همان‌طور که مشاهده می‌شود، میزان رشد این شاخص بسیار کمتر از رشد پیش‌بینی شده در برنامه پنجم توسعه است و تنها در سال 1388 مقدار رشد این شاخص مناسب بوده که این رشد نیز می‌تواند به واسطه تدابیر حمایتی کوتاه‌مدت دولت در قالب معافیت‌های مالیاتی و حمایت‌های قابل توجه نظام بانکی به شکل استمهال‌ بدهی‌های معوق بنگاه‌های اقتصادی باشد که البته حمایت‌های یادشده به شکل کوتاه‌مدت آثار مناسب اما به‌صورت بلندمدت با آثار مخربی همراه بوده که در سال‌های بعدی کاهش شاخص بهره‌وری نیروی کار مشاهده می‌شود که ناشی از شرایط نامساعد اقتصادی کشور است.

وی افزود: مقایسه میزان رشد بهره‌وری در صنعت در کشور با اهداف تعیین شده در برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه حاکی از آن است که در زمینه بهره‌وری به میزان کافی توجهی وجود نداشته و بیشتر توجه مدیران ارشد سازمان معطوف به سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی از طریق فعالیت‌های توسعه‌ای بوده است. وی بیان کرد: آمارهای منتشره وضعیت نابسامان رشد شاخص‌های بهره‌وری را نشان می‌دهد و اگر مبنای قضاوت و ارزیابی رشد اقتصادی کشور، اهداف تعیین شده در برنامه‌های توسعه اقتصادی اجتماعی کشور باشد، متاسفانه ما به اهداف از پیش تعیین شده به‌ویژه در برنامه پنجم نرسیده‌ایم و فاصله زیادی بین عملکرد واقعی و قابل انتظار و هدف‌گذاری شده وجود داشته است.

وی افزود: همچنین اگر مبنای مقایسه گزارش‌های سازمان بهره‌وری آسیایی باشد کشور ما در گزارش 2012 این سازمان از نظر بهره‌وری نیروی انسانی از بین 22 کشور عضو در جایگاه ششم قرار دارد اما اگر بخواهیم روند را مورد توجه قرار دهیم، کشور ایران در سال 1970در جایگاه نخست و در سال 1990 در جایگاه پنجم قرار گرفته است و از نظر نرخ رشد بهره‌وری نیروی کار طی سال‌های 2000 تا 2010 در جایگاه نهم قرار گرفته‌ایم و از نظر رشد بهره‌وری کل عوامل نیز طی سال های2010-1970 در بین 16 کشور مورد مقایسه عضو سازمان بهره‌وری آسیایی ایران با 0.4 درصد رشد متوسط سالانه در جایگاه چهاردهم قرار دارد که در این میان کشور چین با 3.2 رشد در جایگاه اول است.