توسعه دانشبنیانها مقوله ساده و در عین حال پیچیدهای است؛ ساده از این منظر که جهان به سوی تجارت علمی و تولید کالا و گسترش خدمات به روش و شیوههای نوین در حرکت است و چندین دهه است که رویای زندگی مدرن و پیوستن به جهان تخیلی و داستانهای ژول ورن در شرف تحقق است و از این منظر حرکتی جهانی نیاز به تکیه بر دانش را موجب شده و همسو شدن با این موج چندان سخت نیست اما دشواریهای پیش رو اراده و عزم و هماهنگی بخشهای متعدد در نظام اجرایی و عملیاتی را میطلبد که یک پدیده و محصول دانشبنیان را در زندگی و جامعه ما و پیش از آن در خطوط تولید کارخانهها راه دهد.
بنابراین کشور ما به نوعی در این عرصه مرحله مهم و جدی را پیش رو دارد، با وجود متولی رسمی و قانونی در نهاد اجرایی کشور که یکی از معاونتهای رئیس جمهور به آن معطوف شده لاجرم تمام دستگاهها و دیگر متولیان تصمیمگیری و قانونسازی نیز لازم است در این امر مشارکت جدی داشته و موانع را از سر راه بردارند تا چرخ فناورانه در زندگی به حرکت درآمده و سرعت گیرد.
هیچ کشور توسعهیافتهای را نمیتوان مثال زد که از ابزار علم و فناوری استفاده نکرده باشد و بتواند محصولات دانشبنیان و کالاهایی را تولید کرده باشد که استانداردهای ملی و بینالمللی گرفته باشند و از نظر قیمت و کیفیت تمام شده بتوانند با سایر محصولات مرسوم و متداول در بازار رقابت کنند چرا که کسب این سهم از بازار منوط به استفاده از ظرفیتهای علمی هر کشوری است.
اقتصاد مقاومتی توجه ویژهای به محصولات تولیدی دارد که با دست یافتن به آنها کشور از واردات آن محصولات از سایر کشورها بینیاز میشود و به عبارت دیگر کشوری اگر نتواند نیازهای خود را تولید کند اقتصادی شکننده دارد و نمیتواند به حیات خود ادامه دهد و لازمه استقلال اجتماعی و فرهنگی هر کشوری، اقتصادی خودکفاست و نیاز است که کشورها براساس مزیتهای نسبی و آمایش سرزمین اقتصاد را برنامهریزی کنند.
منابع طبیعی ایران بستر کار دانشبنیانها
هماکنون جمهوری اسلامی ایران براساس شاخصهای توسعه و دارا بودن نیروی انسانی جوان ارکان اساسی توسعه و پیشرفت را دارد. با توجه به اهمیت نیروی متخصص و کارآزموده این ظرفیت نیز در کشور ما برای توسعه علم با ایجاد بستر مناسب در حوزه محصولات دانشبنیان فراهم شده است.
صندوق نوآوری و شکوفایی برای حمایت از نوآوریها اعتبارات خوبی را در اختیار دارد و به صاحبان علم و نوآوری در قالب شرکتهای دانشبنیان عرضه میکند تا بتوانند طرحهای علمی خود را تعریف و اجرا کنند و مطابق قانون شرکتهای دانشبنیان مصوب سال 1389 در حال حاضر موقعیت مناسب حمایت از این شرکتها پیشبینی شده و با توجه به دسترسی به منابع طبیعی از نفت و گاز تا گیاهان دارویی و عرصههای طبیعی شامل جنگلها و دسترسی به دریاها و آبزیان لازم است این دسترسی با فناوری دارای ارزش افزوده شود.
14ستاد ویژه توسعه فناوری
پرهیز از خام فروشی باید اولویت همه دستگاهها باشد و در ارتقای دانشبنیانها نیز در سطوح مختلف همه موظف هستند با استفاده از دسترسیهای متعددی که دارند و مطابق مأموریتها و سرمایههای موجود برای تحقق اهداف سند چشمانداز بیست ساله که توسعه علمی از اصول مهم آن است، تلاش کنند.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تاکنون با تشکیل 14ستاد توسعه و فناوریهای راهبردی از تمام ظرفیتهای ملی بهرهبرداری میکند و در عرصههایی چون نانو، زیستفناوری، آیسیتی، هوایی و هوانوردی، گیاهان دارویی، نفت و گاز، بهینهسازی انرژی و موارد تخصصی دیگر تلاش بر رونق حوزه دانشی کشور و ایجاد عرصه رشد در تمام زمینهها برای صاحبان علوم و فناوریهای نوین دارد.
ارتقای رتبه هفتم جهانی نانوفناوری ایران
هماکنون و در موقعیت فعلی، اجرایی و عملیاتی کردن سندهای توسعه فناوری راهبردی مصوب ستاد و مصوبات نقشه علمی کشور و مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی از اولویتهای کاری ما در معاونت علمی است و درصدد تأمین منابع مالی مورد نیاز در تحقق اهداف جامع علمی کشور هستیم و با توجه به رتبه هفت ایران در حوزه نانو در نظر داریم این جایگاه را ارتقا و سایر حوزهها را همچون گیاهان دارویی با استفاده از فناوریها رونق دهیم.
هماکنون شاهد کاربردهای جدی فناوری در کاهش آسیبهای جدی موجود در کشور هستیم، همچون پیشبینی وقوع سیل و زلزله و کاهش تلفات جادهای که با استفاده از تکنولوژیهای نوین در کنترل جادهها محقق شده است. با بومیسازی و تأکید بر حمایت از بخشخصوصی تمام ظرفیتهای موجود را به کار بستهایم تا با تجاریسازی محصولات دانشبنیان و حرکت در مسیر صادرات به بهبود سطح زندگی مردم کمک کنیم.
معاون توسعه فناوری معاونت علمی رئیس جمهور