«شانس یکبار در خانه هر فرد را میزند»، یک ضربالمثل نامدار میان ایرانیان است و زمانی به کار برده میشود که فردی یا جامعهای در موقعیت مناسبی قرار بگیرد و فرصت مغتنمی برایش پیش آید. این مثل فارسی شاید با کمی اغراق درباره ایران امروز مصداق داشته باشد که رئیس دولت نیز از آن یاد کرد و گفت: فرصت برجام یک موقعیت دایمی نیست.
نگاهی به فهرست افراد و گروههایی که این روزها به ایران آمدهاند یا در روزهای آینده میآیند، نشان میدهد که اقتصاد ایران فرصت مناسبی به دست آورده است و باید از این موقعیت استفاده کند. آمدن نخست وزیر ایتالیا به تهران و عقد قرارداد 12گانه شرکتهای دو کشور در حوزه نفت، فولاد، مخابرات، بهداشت و درمان و سفر روز شنبه موگرینی، رئیس کمیسیون اروپا به ایران و رئیسجمهور کرهجنوبی در روزهای نخست اردیبهشت در همه سالهای پس از روی کارآمدن دولت احمدینژاد تا امروز بینظیر بوده و هست.
رکود اقتصاد جهانی که موجب شده است سرمایههای مازاد بینالمللی در جستوجوی سرزمینهای بکر باشند همان شانس بزرگ اقتصاد ایران به حساب میآید. علاوه بر این، شرایط تبآلود و مخدوش در عربستان، ترکیه، عراق، سوریه، یمن، لبنان و حتی تا اندازهای مصر و ثبات بالا در ایران شانس دیگری است که نصیب ایران شده است تا در شرایط جدید و با استفاده از سرمایهگذاری خارجی، اقتصاد خود را از بحران عبور دهد.
کاهش نرخ تورم در ایران و رسیدن آن به زیر 10درصد که در آمار ارائه شده از سوی صندوق بینالمللی پول اعلام شده است نیز از شانسهای بزرگ به حساب میآید. اگر ایران در این مقطع زمانی نتواند از این فرصت که در سایه برجام به دست آمده به بهرهورترین اندازه استفاده کند و خود را از دام رکود نجات دهد شاید روزی برسد که بر پشت دستان خود بکوبیم.
استفاده از این فرصت طلایی نیازمند چند شرط است که اگر محقق نشود باید تاسف خورد. یکی از این شرایط وجود نوعی وفاق سیاسی در داخل میان احزاب و گروهها و جناحهای سیاسی است. این اجماع میتواند برای یک دوره میان مدت و فقط با هدف عبور دادن اقتصاد از دوران رکود باشد. شرط دیگر استفاده کارآمد از وضع مساعد بینالمللی و حذف انحصارهای ضد رقابت و متکی بر رانتهای سیاسی در بازارهای گوناگون است. حضور بازار پول نیرومند و شفاف بودن فعالیتهای بانکی نیز از شرایط لازم برای استفاده از فرصت طلایی این روزهای اقتصاد ایران است.
* عضو «شورای سردبیری» روزنامه «فرصت امروز»