گزارش «فرصت امروز» از صنف آهن‌ سازان تهران / شهرداری تهران مشاغل فنی را نابود کرده است

بیش از 600واحد صنفی در حوزه آهن‌سازی در تهران فعالیت می‌کنند. این واحدهای صنفی در اتحادیه‌ای تحت عنوان آهن‌سازان تهران گرد هم آمده‌اند. البته 30سال پیش تعداد این واحدهای صنفی به بیش از 1300 واحد می‌رسیده که در سه دهه اخیر به دلایل بسیاری که در گزارش به آنها اشاره می‌شود، با ریزش شدیدی مواجه بوده‌اند.اما همین 600واحد صنفی هم برای بیش از 5هزار نفر ایجاد اشتغال کرده‌اند؛ اشتغالی که براساس مهارت و دانش فنی ایجاد شده است.

کالاهایی که در این حوزه تولید می‌شوند تنوع زیادی دارند؛ از تولید دریچه‌های کولر گرفته تا کالاهای مورد نیاز نیروگاه‌ها و پتروشیمی‌ها. در این گزارش و در گفت‌وگو با حبیب‌الله بشارتی، رئیس اتحادیه به کم و کیف این بازار، آینده‌ آن و چند و چون سرمایه‌گذاری در آن پرداخته‌ایم.

دیرزمانی از حضور شغل‌های فنی در زندگی مردم می‌گذرد. نه اینکه کاملا از بین رفته باشند بلکه رونق گذشته را ندارند. دیگر کسی به دنبال حضور در کارگاه‌ها و یادگرفتن مهارت‌ها نیست. دیگر کسی سراغی از آهنگرها، مسگرها، رویگرها و ده‌ها شغل دیگر که براساس مهارت شکل می‌گرفتند، نمی‌گیرند.

این مشاغل بیشتر به حافظه‌ها سپرده‌ شده‌اند. امروز هر نوجوانی به دنبال حضور پشت نیمکت‌ دانشگاه‌هاست و به همین دلیل هم است که با خیل عظیم مدرک‌به‌دستان بیکار مواجه هستیم. مسائل زیادی هم در این امر دخیل هستند؛ از رانده شدن صاحبان این مشاغل از تهران تا مدرک‌گرایی جوانان امروزی.

حبیب‌الله بشارتی در این ارتباط به  «فرصت امروز» می‌گوید: شهرداری تهران به بهانه‌هایی چون آلودگی هوا و سروصدا کارگاه‌های آهنگری و آهن‌سازی را از تهران بیرون رانده است و آنها به شهرک‌ها و شهرهای کوچک اطراف تهران کوچ کرده‌اند. اما کدام یک از جوانان حاضر است از تهران تا ورامین یا کرج برای کار برود. چنین جوانی ترجیح می‌دهد یک دستگاه موتور تهیه کند و در بازار تهران به باربری بپردازد. از طرفی دیگر کسی سراغ چنین مشاغلی نمی‌رود.

این امر به‌ویژه در تهران خیلی پررنگ است و موجب شده که افراد زیادی بیکار بمانند. چون دیگر کسی سراغ نجاری، کانال‌سازی، حلبی‌سازی و مشاغلی از این دست نمی‌رود. نسل جوان ما دست‌شان پنبه‌‌ای شده و دل به چنین کارهایی نمی‌دهند. درحالی‌که یک کانال‌ساز ماهر تا ماهی 6میلیون تومان می‌تواند درآمدزایی داشته باشد. حتی یک آهنگر درجه یک تا ماهی 5میلیون تومان درآمد دارد.

وی در ادامه عدم مهارت‌آموزی را نیز به این مسائل اضافه کرده و می‌گوید: یک کارگر آهنگر حداقل سه سال باید به صورت استاد-شاگردی و با حضور در کارگاه‌ها به مهارت‌آموزی بپردازد. خوبی این امر این است که در طول دوره آموزش عملی، حقوق هم دریافت می‌کند. اما در حال حاضر مهارت‌آموزی منحصر شده به دوره‌های تئوری سازمان فنی و حرفه‌ای که خروجی‌اش نمی‌تواند مثبت باشد.

ما برای پوشش این نقیصه با این سازمان وارد تعامل شده و از آنها خواسته‌ایم که افراد علاقه‌مند به این مشاغل را به ما معرفی کنند تا در کارگاه‌های ما با دریافت حقوق ماهانه آموزش عملی ببینند. وی اضافه می‌کند که بیکاری امروزی در جامعه ما حاصل نداشتن مهارت است و کارگر فنی و ماهر بیکار نمی‌ماند.

از تولید کانال کولر تا لوازم تهویه مطبوع

بشارتی در ادامه و در اشاره به تولیداتی که در این صنف انجام می‌شود، می‌گوید: در این صنف که صنفی تولیدی و خدماتی است، وسایلی چون لوازم تهویه، کانال‌های انواع کولرها، دریچه‌های کولر، لوازم مرغداری و بعضی از لوازم مورد نیاز ساختمانی تولید می‌شود. در واقع هر آنچه با ورق آهن سر و کار داشته باشد، اعضای صنفی این اتحادیه تولید می‌کنند.

بشارتی تعداد اعضای صنفی اتحادیه را 600عضو عنوان کرده و در مورد میزان اشتغال‌زایی کارگاه‌ها و سایر واحدهای صنفی‌ زیرمجموعه اتحادیه اضافه می‌کند: کارگاه‌های کوچک و معمولی حداقل پنج نیروی کار دارند، اما کارگاه‌ها و کارخانجات بزرگ که حجم بالایی از تولید را رقم می‌زنند و علاوه بر بازار داخلی، نگاهی هم به بازارهای صادراتی دارند، بین 70 تا 80 نیروی کار دارند.

در کل می‌توان به آمار حداقل 5هزار نفر اشتغال‌زایی این صنف در سطح تهران اشاره کرد که بیش از 700کارفرما را هم در بر می‌گیرد. همچنین باید به اشتغال‌زایی بیش از 30هزار نفری این صنف در سطح کشور اشاره کرد که با توجه به این مسئله که افراد دارای مهارت‌های فنی در این صنف مشغول به کار می‌شوند، دارای اهمیت بسیار بالایی است.

وی در ادامه و در مورد بازار کار اعضای این اتحادیه می‌گوید: صنعت ساختمان نیاز بسیاری به صنف ما دارد. به همین دلیل هر چه این صنعت رونق بیشتری داشته باشد، کار و بار اعضای صنفی ما نیز رونق بیشتری به خود خواهد دید. چون شما هیچ ساختمانی را نمی‌توانید بدون کولر یا تهویه در نظر بگیرید و همین امر هر چه بیشتر اهمیت چنین صنف و وجود چنین مشاغلی را نشان می‌دهد.

تولید قطعات حساس

اما تولیدات اعضای صنفی این اتحادیه به کالاهای نامبرده محدود نمی‌شود. چون در این صنف هستند کارگاه‌ها و کارخانجاتی که قطعات حساس مورد نیاز نیروگاه‌ها و کارخانجات پتروشیمی را هم تولید می‌کنند. وسایلی چون دمپر، دریچه هوا و... که با همه حساسیتی که دارند اما تولید استانداردی در ایران دارند.

بشارتی در این زمینه می‌گوید: اگر ما نسازیم، این کالاها باید وارد شوند و به بازارهای خارجی وابسته شویم اما سه کارگاه بزرگ در صنف ما با تولید این قطعات و وسایل مانعی بزرگ برای واردات ایجاد کرده‌اند و در این زمینه حتی واردات کالاهای قاچاق هم نداریم.

وی همچنین اشاره می‌کند که بیش از 50واحد از اعضای صنفی ما دریچه کولر می‌سازند و توانسته‌اند نیازهای بازار را پوشش دهند. سایر اعضا نیز با تولیدات خود موجب شده‌اند که این صنف نیاز به واردات را به صفر برساند.

صادرات تحت لیسانس‌

لوازمی که در این صنف تولید می‌شود، تا حدودی راهی بازارهای منطقه هم شده‌اند. بازار عراق از مهم‌ترین این بازارهاست. بشارتی که بیش از 43 سال سابقه حضور در این صنف را دارد در این زمینه توضیح می‌دهد: از سال‌ها پیش و حتی قبل از انقلاب کالاهایی تحت لیسانس ژاپن، فرانسه و کره تولید کرده‌ایم. مشخصا در مورد ژاپن تحت لیسانس برند میتسوبیشی کالا تولید کرده‌ایم که براساس همان استانداردها بوده و دارای کیفیتی در همان حد.

به همین دلیل توانسته‌ایم این کالاها را صادر هم بکنیم. بشارتی اضافه می‌کند: به‌طور کلی کار در صنف ما براساس رقابت است. هر چه کالایی با کیفیت بالاتر راهی بازار کنید، فروش بیشتری هم خواهید داشت. در این میان قیمت‌ها هم باید رقابتی باشند. چون معمولا کارگاه‌ها کیفیت لازم را رعایت می‌کنند، بنابراین پایین نگه داشتن قیمت‌ها هم تاثیر مهمی بر میزان فروش‌شان دارد.

مواد اولیه

یکی از مهم‌ترین ارکان هر کسب وکاری که بر مبنای تولید رقم می‌خورد و پایه تولیدی دارد، مواد اولیه است. اما مواد اولیه صنف آهن‌سازان چیست و از کجا تهیه می‌شود و چه قیمتی دارد؟ بشارتی در پاسخ به مجموعه این پرسش‌ها می‌گوید: انواع ورق آهن، گالوانیزه و روغنی و تا حدودی هم آلومینیوم از جمله مواد اولیه مورد نیز اعضای اتحادیه ما است.

وی اضافه می‌کند که این مواد اولیه در کشورمان وجود دارد اما با وجود این موجودی باز هم شاهد وارداتی در این زمینه هستیم درحالی‌که نیازی به واردات نداریم. این مشکل هم از آنجا ناشی شده که ارگان‌ها و سازمان‌هایی که مجوز کسب‌وکارها را صادر می‌کنند، کمترین مشورتی با اتحادیه‌ها و صنف مورد نظر ندارند تا با استعلامی چند دقیقه‌ای متوجه شوند که نیازی به واردات نیست و بنابراین لازم نیست مجوزی برای واردات صادر شود. اما چنین هماهنگی وجود ندارد و ضررش در نهایت به بازار و اهالی بازار می‌رسد.

بشارتی اشاره‌ای هم به قیمت مواد اولیه و حجم مصرفی واحدهای موجود در تهران داشته و می‌گوید: مصرف ورق آهن براساس تناژ محاسبه می‌شود و حداقل مصرف کارگاه‌ها و تولیدی‌های تهران ماهی هزار تن است. خریداری این ورق آهن براساس کیلو است و هر کیلو در بازار امروز 2هزار و 600تومان است. هر چند این قیمت‌ها متغیر است و گاه قیمت صبح با قیمت بعد از ظهر متفاوت است.

این امر به دلایلی چون کم‌اظهاری بعضی از عرضه کنندگان ورق آهن صورت می‌گیرد که آنها هم تحت شرایط بازار و وارداتی که در این حوزه دارند، گاه رقم دقیق حجم کالاهای خود را اظهار نمی‌کنند و همین امر ممکن است روی قیمت‌ها تاثیرگذار باشد.

مثلا شاید کسی درحالی‌که 50تن ورق آهن دارد، آن را مثلا 10تن عنوان کند که همین امر قیمت‌ها را افزایش می‌دهد چون برای تولیدکننده این مسئله ایجاد می‌شود که ممکن است با کمبود در بازار مواجه شود. وی همچنین اشاره می‌کند که آهن‌آلات بازیافتی در صنف‌شان مصرف ندارد، بلکه باید به کارخانجات ذوب‌آهن رفته و در آنجا تبدیل شوند.

رئیس اتحادیه آهن‌سازان تهران در ادامه و در مورد محل خریداری ورق‌های آهن می‌گوید: در صنف ما از سال‌های دور تاکنون تعاونی عرضه ورق آهن فعال بوده و با داشتن بیش از 2هزار متر زمین که در خیابان شهید رجایی هم واقع شده، محل رجوع صاحبان کارگاه‌ها برای تأمین ورق آهن مورد نیازشان است.

ارتباط با نویسنده: tkhajegiri@gmail.com

***

جوابیه شهرداری به یک گزارش

واحدهای دارای شرایط مناسب در داخل شهر فعالیت می کنند

به دنبال درج گزارشی در روزنامه «فرصت امروز» مورخ 95/04/14 با عنوان «شهرداری تهران مشاغل فنی را نابوده است» شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر با ارسال جوابیه ای اعلام کرد: در گزارش مذکور با دو بخش از فعالیت های صنفی و صنعتی روبه رو می شویم.

لازم به توضیح است که فعالیت های صنفی در حیطه اختیارات اتحادیه و فعالیت های صنعتی در محدوده اختیارات سازمان صنعت، معدن و تجارت می باشد؛ لیکن شهرداری تهران و به تبع آن شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر به استناد به بند 20 ماده 55 قانون شهرداری ها، موظف به رفع مزاحمت ها و آلودگی های ناشی از فعالیت های صنفی است.

در اکثر موارد واحدهای متخلف به دلیل همجواری با بافت  های مسکونی حساس، داشتن شاکی خصوصی و یا عدم استفاده از شرایط کارگاهی مناسب تعطیل می شوند.

از سوی دیگر واحدهای صنفی تولیدی به دلیل حجم بالای کار، مشکلات ترافیکی ناشی از حمل ونقل مواد اولیه و محصولات تولید شده، ایجاد سروصدا، لرزش و... به استناد قانون و در راستای احترام به حقوق شهروندی  باید به خارج از شهر منتقل شوند.

گفتنی است واحدهای دارای شرایط مناسب در حال حاضر در داخل شهر و بدون هیچ گونه مشکلی مشغول به فعالیت مربوطه می باشند.