گزارش «فرصت امروز» از بازار خدمات کارواش و پارکینگ / شست و شویی که گران تمام می شود

بخش بزرگی از نیازهای هر جامعه ای به وسیله مشاغل خدماتی پاسخ داده می شوند و به همین دلیل است که امروزه خدمات پس از فروش است که میزان تولید و اصولاً ماندگاری تولید را تضمین می کند. بعضی از خدمات هم متعاقب تولید ایجاد می شوند نه اینکه شخص تولیدکننده چنین خدماتی ارائه کند.

از جمله می توان به تولید اتومبیل اشاره کرد و خدماتی چون تعمیر، نگهداری، شست وشو، خدمات پارکینگ و. . . که در پی تولید اتومبیل در یک جامعه به وجود می آیند و بنابراین مشاغل خدماتی کامل کننده چرخه تولید و مصرف هستند. از این مشاغل می توان به پارکینگ داری، کارواش داری و تعمیرگاه اشاره کرد.

علیرضا رأسی، رئیس اتحادیه صنف دارندگان تعمیرگاه، اتوسرویس، توقفگاه و پارکینگ های تهران در گفت وگو با  «فرصت امروز» از بازار این مشاغل و مسائلی فعلی شان گفته  است. اینکه تهران پارکینگ ندارد و کارواش ها با کمبود آبی که در ایران به چشم می خورد باید به سمت استفاده از خشکشویی بروند که تکنولوژی گرانقیمتی است و نه تنها به آن دسترسی نداریم بلکه هزینه  خریدش هم از عهده هرکسی برنمی آید.

چندین میلیون اتومبیل  و تنها 100پارکینگ

رأسی سخنانش را با تعداد اعضای صنفی شان شروع کرده و می گوید که اتحادیه تحت ریاستش بیش از هزار عضو صنفی دارد که از این تعداد نزدیک به 150 عضو کارواش دار هستند. همچنین حدود 100پارکینگ هم در شهر تهران داریم و تعمیرگاه ها و سایر رسته های مرتبط با اتحادیه نیز اعضای اتحادیه ما را تشکیل می دهند.این مقام صنفی میزان اشتغال زایی هر کارواش را به طور متوسط 20نفر عنوان و اشاره می کند که تفاوت سرمایه گذاری بزرگی در میان کارواش های سطح شهر به چشم می خورد.

مثلاً کارواش هایی داریم که بیش از 10میلیارد تومان برای احداث شان هزینه شده و کارواش هایی هم هستند که تنها یک پمپ شست وشو دارند و مساحت اندکی هم فضا، اما در هر صورت کارواش و کارواش داری از جمله خدمات لازمه یک شهر به شمار می رود که نیاز مهمی را برطرف می کند.

وی در ادامه به بحث پارکینگ و پارکینگ داری می پردازد و می گوید: بارها گفته ام که تهران پایتختی بدون پارکینگ است. به همین دلیل کوچه و خیابان های تهران پر از اتومبیل شده و چهره زشتی برای شهر ایجاد کرده است.

وی اضافه می کند که در سطح شهر تهران سه نوع پارکینگ داریم؛ پارکینگ هایی که زیرمجموعه اتحادیه به شمار می روند، پارکینگ هایی که مربوط به سازمان حمل و نقل و ترافیک هستند و پارکینگ های شهرداری  و می افزاید: البته متولی اصلی و قانونی پارکینگ ها در شهر اتحادیه ما است و پروانه رسمی را ما صادر می کنیم، اما این سازمان ها هم هر کدام ساز خود را کوک کرده اند.

شهرداری باید پارکینگ بسازد

وی در ادامه به مشکل پارکینگ نداشتن ساختمان ها به ویژه مسکونی ها اشاره کرده و می گوید: هر واحد مسکونی باید دو تا سه پارکینگ داشته باشد و زمانی که کارفرما و سازنده ساختمان فضایی برای پارکینگ در نظر نمی گیرد باید عوارضش را به شهرداری پرداخت کند.

شهرداری هم با این هزینه عوارض و جریمه باید در مکان های پررفت وآمد پارکینگ احداث کند، اما این اتفاق نیفتاده و مشکلات بسیاری در این زمینه وجود دارد چون همه شهر باید از 100پارکینگی که اشاره کردم استفاده کنند و حضور بی شمار اتومبیل ها در سطح شهر نتیجه کمبود پارکینگ در سطح شهر تهران است، زیرا همین 100پارکینگ هم با نرخ های سه تا چهار هزار تومان برای 24ساعت پاسخگوی هزینه ها و ارزش ملکی که برای این منظور در نظر گرفته اند، نیستند.

اگر هم پارکینگ داران نرخ پارک و هزینه هایشان را افزایش دهند توسط سازمان های نظارتی با جریمه مواجه می شوند. در حالی که برای پارک در فرودگاه ها هزینه ای به مراتب بیشتر دریافت می شود بدون اینکه جریمه ای در این زمینه وجود داشته باشد. همچنین هزینه های حق عضویت در اتحادیه، هزینه پسماندی که شهرداری می گیرد و. . . نیز به مشکلات این افراد اضافه شده است.

بنابراین مثلاً پارکینگ  های سطحی و غیرطبقاتی که صاحبان شان فضایی بین 500متر تا 5هزار متر را برای این امر اختصاص داده اند، رو به ورشکستگی می روند و اگر می توانستند ملک شان را تغییر کاربری می دادند.

وی در ادامه اضافه می کند: اگر به طور متوسط هر پارکینگ را تا هزار متر حساب کنیم و هر اتومبیل را 6 در 2 متر در نظر بگیریم، می بینیم که چنین پارکینگی فقط به 50 تا 60 اتومبیل خدمات می دهد و ظرفیت بیشتری ندارد، از طرفی تعداد اتومبیل های موجود در تهران میلیونی است. بنابراین این شهر به بی نهایت پارکینگ احتیاج دارد که به دلیل هزینه های بالا و سوددهی اندکی که در این بازار وجود دارد، سرمایه گذاران به این سمت جذب نشده اند.

کمبود آب کارواش ها را تهدید می کند

سابقه کارواش یا همان خدمات شست وشوی اتومبیل در ایران به سال های 1332 برمی گردد. در همان زمان هم اتحادیه فعلی دایر شده و به نظر می رسد که بعد از گذشت بیش از 60سال از عمر این شغل در ایران، کم کم جایگاهی به دست آورده و در سبد مصرفی مردم قرار گرفته است.

رأسی نیز ضمن تأیید نکات یادشده اضافه می کند که خدمات کارواش نوعی کار عام المنفعه است و نه تنها خدمتی برای پاکیزگی است بلکه به زیبایی چهره شهر نیز کمک می کند، اما در این میان مشکلاتی نیز وجود دارد که مهم ترینش مسئله کم آبی است، درحالی که هر کارواش به طور متوسط برای 20نفر ایجاد اشتغال می کند.

روش های جدید شست وشوی خودرو

وی در ادامه و در مورد آب مصرفی این واحدها می گوید: کارواش ها حق  استفاده از آب شهری را ندارند و باید با استفاده از تانکر از آب های زیرزمینی استفاده کنند. اما مسئله کم آبی رفته رفته این واحدها را به سمت ورشکستگی و تعطیلی می کشاند.

بنابراین باید به سمت استفاده از روش های جدید شست و شوی خودرو حرکت کنیم که در سطح جهان هم استفاده می شود که به صورت خشکشویی است و هزینه بالایی هم برای خرید این تکنولوژی مورد نیاز است، اما ناچار هستیم که برای ادامه روند این کسب وکارها و از بین نرفتن شان به این سمت و سو برویم. هر چند هزینه های واردات چنین تکنولوژی بسیار بالاست و اصولاً دسترسی به این تکنولوژی که در حوزه نانو تعریف می شود، آسان نیست.

***

سرمایه اولیه

برای راه اندازی یک واحد کارواش ابتدا باید مکان آن را تهیه کنید. فضایی بین 40 تا 500متر برای راه اندازی کارواش استفاده می شود که بهترین کارواش ها فضایی حدود 500متر دارند. برای خرید این میزان فضا در شهری مانند تهران هم باید تا 2میلیارد تومان هزینه کنید.

برای خرید دستگاه ها و وسایل مورد نیاز برای کارواش داری هم تا 100میلیون تومان هزینه می شود. هزینه های جاری کارواش داری هم شامل خرید مواد شوینده و استهلاک وسایل است. هر سه تا چهار سال هم باید وسایل کارواش تعویض شود چون در صورت استفاده از وسایل و دستگاه های مستعمل امکان آسیب رسیدن به اتومبیل مشتری افزایش می یابد که در این صورت باید خسارت بپردازید و همین امر به ریسک بزرگی برای کسب وکارتان تبدیل می شود.

***

مجوزها و ریسک  ها

مجوز کارواش و راه اندازی چنین کسب وکاری را از اتحادیه صنف تعمیرگاه اتوسرویس و پاركینگ و كارواش های تهران دریافت می کنید. این اتحادیه پروانه کسب وکار را بعد از تاییدیه سازمان اماکن و ارائه کارت بهداشت و درمان صادر می کند.

یکی از مهم ترین ریسک های این کسب و کار در شرایط فعلی لحاظ نکردن میزان پراکنش کارواش ها در مناطق مختلف است و بنابراین با ازدحام در بعضی مناطق سوددهی کسب وکاری از این دست توجیه اقتصادی ندارد.

همچنین تاثیر آب وهوا و شرایط جوی بر این کسب وکار موجب شده کارواش ها در روزهایی با ازدحام جمعیت و در روزهایی با کمبود مشتری مواجه باشند که نوساناتی را در کسب وکارشان ایجاد می کند. همچنین کمبود آب و نیاز به استفاده از تانکرها برای تامین آب غیرآشامیدنی از دیگر مشکلات این کسب وکار به شمار می رود.