از آنجایی که هدایت هواپیما به منزله در دست داشتن جان مسافران یا جابه جایی محموله های تجاری در سراسر جهان است، به همین دلیل فردی که این شغل را انتخاب می کند باید مهارت های لازم را داشته و آموزش های ضروری را دیده باشد. به طورکلی در هواپیما دو خلبان اصلی کار هدایت را به عهده دارند، یکی کاپیتان که در حقیقت همان خلبان فرمانده است و دیگری که افسر اول و دستیار اصلی خلبان محسوب می شود.
در حین پرواز هر یک از این دو شخص وظایف مشخصی دارند، کنترل هواپیما و راندن آن و همچنین تماس با عامل کنترل وظیفه خلبان اصلی بوده و دیگری نیز وظیفه کنترل هوایی و مکاتبات را به عهده دارد. در برخی موارد که مسافت های طولانی را شامل می شود، یک گروه خلبانی در هواپیما حضور دارند که به ترتیب وظایف فوق را انجام می دهند. اما شایان ذکر است که مسئولیت کلی و تامین ایمنی مسافران بر عهده کاپیتان پرواز است. به همین دلیل نیز دیدن آموزش های دقیق از ضروریات این شغل محسوب می شود.
مسئولیت های اصلی خلبان
هر خلبان باید قبل از پرواز وضعیت هواپیما را کنترل کند تا در صورت بروز نقص فنی و دیگر مشکلات، از آن باخبر شوند. مسئولیت بررسی شرایط آب و هوایی و توجیه خدمه کابین نیز از مسئولیت های اصلی یک خلبان هواپیما به شمار می رود.
همچنین اطمینان از ایمنی سطح سوخت، درستی کارکرد دیگر سیستم های ایمنی هواپیما، توجیه خدمه و حفظ ارتباط منظم با آنها در طول پرواز، برقراری ارتباط با کنترل ترافیک هوایی، فهم و تفسیر داده ها و کنترل آنها، برقراری ارتباط با مسافران، واکنش سریع و مناسب به تغییرات زیست محیطی و شرایط اورژانسی، به روز رسانی سفرنامه هواپیما و نوشتن یک گزارش در پایان پرواز با توجه به مشکلات و حوادث احتمالی هواپیما از دیگر وظایف اصلی یک خلبان محسوب می شود.
میزان دستمزد
میزان دستمزد یک خلبان نیز با توجه به نوع هواپیما و شرکتی که با آن همکاری می کند، متفاوت است، برخی از خلبان ها که دوره های کارآموزی خود را می گذرانند، حقوق کمتری دریافت می کنند که البته شرایط آموزشی آنها در این امر دخیل است، اما به طور کلی حقوق یک افسر اول که به تازگی واجد شرایط این شغل شده است، اگر با یک شرکت کوچک همکاری کند حدود 21هزار یورو است، البته اگر با شرکت های بزرگ تر همکاری کند این مقدار بین 22هزار تا 24هزار یورو خواهد بود.
همچنین حقوق خلبان های باتجربه تر که در نقش افسر اول به فعالیت می پردازند به مراتب بیشتر بوده و بین 36هزار تا 48هزار یورو در نوسان است. شایان ذکر است دستمزد کاپیتان به مراتب بیشتر از افسر اول پرواز محاسبه می شود، به طوری که یک کاپیتان در شروع کار خود و همکاری با یک خط هوایی متوسط بین 57هزار تا 78هزار یورو دریافت می کند، همچنین اگر با شرکت های هوایی بزرگ تری همکاری کند این میزان به 97هزار تا 140هزار یورو نیز خواهد رسید. به طور کلی باید گفت میزان حقوق و دستمزد خلبان ها، به صورت تدریجی رو به افزایش بوده و باتوجه به تجربه و مهارت آنها در نوسان خواهد بود.
ساعات کاری
ساعت کاری یک خلبان دوره مشخصی ندارد و شرایط غیرمعمول تری نسبت به دیگر مشاغل دارد. طول یک روز کاری بسته به نوع پرواز و شرکتی که با آن کار می کند متفاوت بوده و از 3 تا 12 ساعت را شامل می شود. زمان شروع کار نیز ساعت مشخصی نداشته و در همه ساعات روز و شب امکان پرواز وجود دارد و این امر بستگی به مسیر پرواز دارد؛ گاهی مواقع ممکن است صبح زود باشد و گاهی اوقات نیز در اواخر شب.
به همین دلیل نمی توان یک ساعت کاری مشخص را برای خلبان تنظیم کرد که مطابق با آن برنامه های خود را تنظیم کند. به طور کلی استاندارد پرواز یک خلبان باید 900ساعت پرواز در طول یک سال باشد. ضمن اینکه این حجم کاری به طور مساوی در همه فصول انجام نشده و در تابستان ها ساعات کاری خلبان ها بیشتر از فصول سرد سال است.
شرایط احراز دوره آموزشی خلبانی
فردی که به دنبال آموزش خلبانی می رود باید حداقل پنج دیپلم و دو سطح A را احراز کرده باشد تا واجد شرایط آموزش خلبانی شود، ضمن اینکه افرادی که به دنبال این رشته می روند باید درک درستی از مفاهیم ریاضی و فیزیک نیز داشته باشند تا بتوانند آموزش های این شغل را فرا بگیرند.
داشتن مدارج بالاتر که با این شغل مرتبط باشد، مانند درجه کارشناسی یا کارشناسی ارشد، در احراز این دوره آموزشی لازم نیست، اگرچه داشتن آنها به پیشرفت فرد کمک بیشتری خواهد کرد. با دیدن دوره های آموزش خلبانی، یک گواهینامه خلبانی خصوصی به افراد داده می شود و هر فردی که بخواهد به عنوان یک خلبان با یک شرکت هوایی همکاری کار کند باید حتما مجوز این شغل را که (ATPL) می نامند، دارا باشد. این مدرک اولیه با عنوانfrozen ATPL شناخته می شود و زمانی که فرد بعد از انجام ساعات معینی از پرواز، تجربه لازم را در این شغل به دست آورد، به عنوان unfrozen تغییر نام می یابد.