سهام خزانه اتفاقی خوشایند برای بازار سرمایه

نمایندگان در جلسه علنی هفته گذشته حکم تاسیس صندوق تثبیت بازار سرمایه را به‌عنوان نهاد مالی تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار صادر کردند که مربوط به رفع موانع تولید ماده الحاقی 26 این لایحه است. براساس این متن به منظور کنترل و کاهش مخاطرات سامانه‌ای یا فرادستگاهی بازار سرمایه کشور در شرایط خاص مالی و اقتصادی و اجرای سیاست‌های عمومی حاکمیتی در شرایط مذکور و به منظور حفظ و توسعه شرایط رقابت‌منصفانه در حوزه بازار سرمایه، صندوق تثبیت بازار سرمایه به‌عنوان نهاد مالی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، با شخصیت حقوقی مستقل تاسیس می‌شود که توسط نمایندگان مورد تصویب قرار گرفت. اما ماده 5 از لایحه 26 مربوط به معافیت فعالیت صندوق از عوارض و مالیات است که برای تصمیم‌گیری به کمیسیون مشترک ارجاع داده شده است.

بند دیگر این مصوبه به سهام خزانه (بازخرید سهام) مربوط است. به این ترتیب که شرکت‌ها براساس میزان سهام شناور خود می‌توانند تا سقف10درصد از سهام خود را خریداری و با عنوان سهام خزانه بدون حق رای نگهداری کنند. این در حالی است که تا پیش از این طبق ماده 198 قانون تجارت خریدوفروش اوراق خزانه ممنوع بود. طبق تعریف، سهام عادی یا ممتاز یک شرکت سهامی است که توسط همان شرکت دوباره خریداری می‌شود. به عبارت دیگر، شرکت سهام صادر شده خود را دوباره در بورس خریداری می‌کند. اگر مدیریت شرکت احساس کند سهامش در بازار کمتر از واقع ارزش‌گذاری شود، با تصمیم به بازخرید سهام، ارزش سهام را به قیمت واقعی خود نزدیک کرده و در واقع نسبت P/E سهم را افزایش می‌دهد که نشان می‌دهد دیدگاه مدیر نسبت به وضعیت شرکت بهتر از بازار است و انتظار بهبود وضعیت سهام در بازار وجود دارد. 

از طرفی بازخرید سهام توسط شرکت موجب می‌شود که تعداد کل سهام شرکت کاهش پیدا کرده (خرید این اوراق جزو سهام منتشرنشده به شمار می‌آید) و سود شرکت به همین نسبت افزایش یابد. در کنار این موارد می‌توان مزایای دیگری برای سهام خزانه نام برد. تعیین رقم 10 درصد برای خرید سهام خزانه نیز موضوعی است که به درستی مدنظر قرار گرفته است؛ زیرا بازخرید بیش از حد سهام می‌تواند موجب افزایش قیمت سهم در بازار شود که خود ممکن است سهامدارانی را که در قیمت‌های بالا سهام را خریده‌اند دچار خسران کند، اما قانون 10درصد که در این مصوبه تدوین شده محدودیتی را برای خریدوفروش ایجاد می‌کند که مانع از ضرر و زیان سرمایه‌گذاران می‌شود. در کل، سهام خزانه می‌تواند به مرور زمان اتفاق خوشایندی برای شرکت‌ها باشد که حداقل در مواقع کاهش قیمت‌های شدید موجب حفظ ارزش ذاتی سهم می‌شود و از طرفی کنترل سهم را توسط مدیریت شرکت افزایش دهد. 

* کارشناس بازار سرمایه