سایه سنگین سیاست بر اقتصاد

در کشور ما هر دولتی که بر سر کار می آید نه تنها اقدامات بد و منفی بلکه اقدامات مثبت و خوب دولت قبلی را هم زیر سوال می برد و نقض می کند که این روش خوبی نیست.

این موضوع به آن برمی گردد که متأسفانه در کشور ما سایه سیاست بر اقتصاد سایه بسیار سنگینی است.

هر کشوری که سیاست روی اقتصاد آن سایه بیندازد و اقتصاد تحت تأثیر سیاست باشد، این وضعیت خواهد بود در صورتی که باید عکس این موضوع باشد و اقتصاد سایه بر سیاست داشته باشد و این مشکلی است که گریبانگیر ما شده است.

در کشور ما شرایط به گونه ای است که با روی کار آمدن هر دولتی تمام سیاست های اقتصادی دولت قبلی توسط دولت بعدی لغو می شود و تا زمانی که سیاست بر اقتصاد سایه افکنده باشد، شاهد این موضوع خواهیم بود. البته ممکن است تصمیمات اقتصادی که در دولت قبل اتخاذ شده، درست نباشد ولی در هر صورت تمام اینها مربوط به سایه افکندن سیاست بر اقتصاد است.

بنابراین شاهد مدیریت دوگانه در کشور هستیم که از همین مسئله که ذکر کردم، نشات می گیرد. این تفکر هنوز در کشور ما جا نیفتاده که پس از روی کار آمدن دولت جدید، سیاست ها و تصمیمات اقتصادی دولت قبلی به طور کلی نفی نشود و این تفکر را نداریم که باید کشور را به صورت فراملی مدیریت کرد و بحث اقتصاد را خارج از مسائل سیاسی در نظر گرفت.

البته اگر بخواهیم واقع بینانه نگاه کنیم این است که دولت یازدهم از زمانی که آغاز به کار کرد، تلاش کرد رونق اقتصادی را ایجاد کند. یک مسئله مهم هم تحقق برجام در دولت یازدهم بود که مسئله بسیار حائز اهمیتی است و نمی توان آن را نادیده گرفت زیرا اگر این مسئله حل نمی شد، مشکلات ما بسیار بیشتر از این بود.

باید این موضوع را در نظر بگیریم که مشکلات اقتصادی در دولت قبلی بسیار زیاد بود، اما درعین حال باید این موضوع را هم مدنظر قرار دهیم که در دولت یازدهم هم در رده های بالای مدیریتی اعم از رئیس جمهوری و وزرا دیدگاه رونق اقتصادی را دارند ولی در رده های میانی دولت اصلاً این دیدگاه وجود ندارد و این موضوع احساس نمی شود که مسئولان این نگاه را دارند که برای رونق اقتصادی باید کارهای بیشتری انجام شود.

به عنوان مثال در حال حاضر دولت می گوید تورم تک رقمی شده است و آمار هم این را نشان می دهد، اما در زندگی مردم این موضوع لمس نمی شود و مردم در تأمین مایحتاج روزانه خود تفاوتی را از این بابت مشاهده نمی کنند و حتی برخی مایحتاج مردم گران تر هم شده است.

از همین رو حتماً در دولتمردان دیدگاه برای برون رفت از رکود و رونق اقتصادی وجود دارد ولی به نظر می آید در لایه های میانی این اعتقاد کمتر است و در میان مدیران میانی آنچنان که باید و شاید متوجه این موضوع نمی شویم و این مسئله را احساس نمی کنیم. در واقع باید بگویم در دولت یازدهم به اندازه دیپلماسی سیاسی، در دیپلماسی اقتصادی خوب عمل نشده است.

شاید از همین رو است که به نظر برخی این گونه می آید زمانی که مسئولان از نبود مدیریت دوگانه در کشور صحبت می کنند، بیشتر جنبه تبلیغاتی و انتخاباتی دارد.

در همین رابطه اگر اعضای یک تیم فوتبال را در نظر بگیریم، زمانی که 11نفر در وسط زمین مشغول بازی هستند، عده ای روی نیمکت نشسته اند.

گروهی را که در وسط زمین مشغول بازی هستند، می توان به مثابه دولتی دانست که رأی آورده و امور را در دست گرفته و عده ای که روی نیمکت ذخیره ها نشسته اند، منتظرند دولت تغییر کند تا وارد زمین شوند و جای شان را با هم عوض کنند.

قاعدتاً دیدگاه سیاسی مسئولان و دولتمردان یک کشور باید مانند دیدگاه یک تیم فوتبال باشد که بنا به مقتضیات و شرایطی که دارند در حال حاضر باید در زمین بازی کنند و اگر کسی بهتر از آنهاست، باید بازی کند ولی شخصی که روی نیمکت نشسته و آن که در وسط زمین بازی می کند، یک هدف را دارند و آن برنده شدن تیم است. متأسفانه در کشور ما این گونه نیست و آنهایی که در بازی نیستند دوست ندارند تیم شان برنده شود.

فکر می کنم زمانی این موضوع، که مدیریت دوگانه در کشور نداشته باشیم، به نتیجه می رسد که دیدگاه کسانی که وارد عرصه سیاسی می شوند و دیدگاه افرادی که مسئولیتی ندارند، یکی باشد.

عضو اتاق بازرگانی شیراز