گزارشی از سرمایه‌گذاری در فروشگاه لوازم آرایشی- بهداشتی

طبق آمارها ایران دومین کشور خاورمیانه برای مصرف لوازم آرایشی- بهداشتی به شمار می‌آید. کارشناسان این حوزه که دیدگاه مثبتی نسبت به این مسئله دارند، عنوان می‌کنند اصلی‌ترین دلیل این آمار، گرایش مردم به سمت زیبایی و پاکیزگی است و از طرفی برخی دیگر از کارشناسان با نگاه منفی‌تری این موضوع را ناشی از تهاجم فرهنگی و کمبود اعتماد به نفس در بین زنان و مردان ایرانی می‌دانند.

در هر صورت میزان بالای مصرف این لوازم در ایران، خود بهترین بهانه برای بررسی بازار این کالا به شمار می‌آید، فارغ از اینکه شاید این آمار از نظر فرهنگی و اجتماعی آمار خوشایندی نباشد اما با توجه به میزان گرایش مردم به لوازم آرایشی و بهداشتی می‌توان فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه را بررسی کرد و دید آیا این کسب‌و‌کار آنگونه که بیان می‌شود برای صاحبان آن نان و آب دارد یا خیر؟! 

***

به این منظور «فرصت امروز» به سراغ یکی از کاسبان این شغل رفته است که در این بازار مشغول فعالیت است. «مرتضی معتمدی» فعال جوانی است که در یکی از مناطق غربی تهران یک فروشگاه لوازم آرایشی دارد. قفسه‌های فروشگاه او از انواع لوازم آرایشی و بهداشتی گرفته تا عطر و ادکلن پر شده است. 

ابتدا در خصوص وضعیت کنونی این کسب‌و‌کار از او سوال می‌کنیم، معتمدی می‌گوید: استفاده از لوازم آرایشی قرن‌هاست که به شکل‌های مختلف در بین مردم دنیا رواج دارد اما...

در برخی کشورها میزان مصرف بالاتر و در برخی مناطق میزان مصرف کمتر است. ایران به‌عنوان هفتمین کشور دنیا و دومین کشور بعد از عربستان در خاورمیانه، جزو کشورهایی است که مصرف بالایی در این خصوص دارد. نکته قابل توجه در این حوزه سن افراد است؛ در ایران سن استفاده از لوازم آرایشی کاملا متغیر است و به جرات می‌توان گفت محدوده سنی مشتریان ما از 14 سال تا 60 سال متفاوت است. همین مسئله موجب فروش روزافزون این محصولات شده است.

همچنین من می‌بینم که هر سال نسبت به سال گذشته سن مصرف‌کنندگان پایین‌تر هم می‌آید. معتمدی معتقد است این مسئله هر چند شاید برای مسئولان فرهنگی یا خانواده‌ها خوشایند نباشد ولی برای من که سرمایه‌گذار این حوزه هستم و در این راه کسب درآمد می‌کنم منفی تلقی نمی‌شود و شاید برای سرمایه‌گذاران این حوزه، مسرت بخش هم باشد زیرا میزان فروش و درآمد ما را در این کسب‌و‌کار افزایش می‌دهد. 

رقبای ما قدرتمند هستند

معتمدی بیان می‌کند: داروخانه‌ها اصلی‌ترین رقبای این کسب‌و‌کار به شمار می‌آیند که این روزها در کنار فروش دارو بخشی از کار خود را به فروش لوازم آرایشی اختصاص می‌دهند. وی در این باره می‌گوید: متاسفانه مردم به دلیل اعتمادی که به داروخانه‌ها دارند بسیاری از لوازم آرایشی مورد نیاز خود را از این مکان‌ها تهیه می‌کنند در حالی که داروخانه‌ها واقعا بخشی از سهم بازار ما را تصرف کرده‌اند و حتی گاهی اجناس‌شان کیفیت لازم را ندارد. اینان رقیبان اصلی این کسب‌و‌کار به شمار می‌آیند، در بخش بعدی هم بسیاری از فروشگاه‌هایی که اجناس تقلبی و چینی را وارد کرده و به فروش می‌رسانند کار ما را سخت‌تر می‌کنند، چرا که اغلب این جنس‌ها قیمت پایینی دارند و مشتریان را جذب می‌کنند. 

مراحل اخذ مجوزها

معتمدی در خصوص اخذ مجوز برای راه‌اندازی این کسب‌و‌کار می‌گوید: برای شروع این کار ابتدا لازم است که مکان مورد نظر خود را در نظر گرفته و به اتحادیه مراجعه و درخواست جواز کسب کنید. آنها بازرس را به محل کسب می‌فرستند و با توجه به شرایط اولیه و همچنین اخذ مجوز از اماکن برای شما جواز کسب صادر می‌کنند. وی می‌افزاید: شرایط امروز نسبت به سال‌های گذشته مقداری سختگیرانه‌تر است، مثلا فروشگاه شما باید مجهز به دوربین مدار‌بسته باشد، همچنین نیاز است که یک فروشنده خانم در مغازه حضور داشته باشد. با وجود این شرایط مبلغی حدود دو میلیون تومان این پروسه هزینه برمی‌دارد که در نهایت ظرف یک تا سه ماه جواز صادر می‌شود و می‌توانید اجناس را خریداری کرده و کار را شروع کنید. 

سرمایه در گردش متغیر است

این فعال بازار در خصوص سرمایه‌های مورد نیاز برای شروع کار می‌گوید: متراژ فروشگاه و مبلغ سرمایه در گردش بستگی زیادی به حجم کار دارد، این دو فاکتور در این شغل بسیار متغیر است اما در کمترین میزان آن اگر بخواهید با اجناس برند شروع کنید و یک شروع مناسب داشته باشید یک فضای حداقل 12 متری با حدود 70 میلیون تومان سرمایه اولیه برای خرید اجناس نیاز دارید. وی می‌افزاید: این مبلغ به سه بخش لوازم آرایشی با حدود 50 درصد کالاها، لوازم بهداشتی حدود 20 درصد و عطر و ادکلن که حدود 30 درصد اجناس را تشکیل می‌دهد تقسیم می‌شود. 

دو دریچه اصلی تامین اجناس

جنس‌های موجود در فروشگاه‌ها از دو بخش تامین می‌شود؛ اول از طریق بازار بزرگ ایران که اغلب اجناس فرعی و بدون برند با قیمت پایین‌تر در این بازارها موجود هستند و در بخش دوم از طریق شرکت‌هایی که نمایندگی برندهای مطرح را در ایران دارند. روش دوم مزیت‌های بسیاری را به همراه دارد از جمله اینکه بازاریابان این شرکت خود برای پرزنت اجناس به مغازه می‌آیند و توضیحات لازم را در خصوص مزیت‌های جنس ارائه می‌دهند همچنین برخی از آنها به‌صورت اقساط با فروشگاه‌ها در تعامل هستند که می‌تواند کمک زیادی به صاحبان سرمایه باشد.

در نهایت برخی از این شرکت‌ها اجناسی را که تاریخ مصرفشان بگذرد یا دچار مشکل شوند، مرجوع می‌کنند. معتمدی در خصوص کشورهای صادرکننده لوازم آرایشی- بهداشتی به ایران می‌گوید: اجناس برند در بازار امروز اغلب از سه کشور ترکیه، فرانسه و ایتالیا هستند که همه این اجناس وارداتی باید دو برچسب شبنم و برچسب اصالت کالا را داشته باشند.

سود معقول، فروش بالا

این فعال بازار معتقد است سود اصلی این سرمایه‌گذاری در بخش لوازم آرایشی است و به طور میانگین حدود 20 تا 30 درصد سود برای فروش هر کالایی لحاظ می‌شود که با توجه به جایگاه مغازه و میزان تردد مشتری‌ها، متفاوت است. او می‌گوید: به عنوان مثال در منطقه‌ای که ما مشغول به کار هستیم روزانه بین 50 تا 60 نفر به فروشگاه مراجعه می‌کنند که 80 درصد آنها خانم هستند.

معتمدی در ادامه می‌گوید: زمان بازگشت سرمایه در این شغل حدود دو سال است و در طول این مدت فرد باید با ارائه اجناس باکیفیت و قیمت مناسب برای خود مشتریان ثابت پیدا کند. وی در ادامه می‌گوید: بخشی از کار به همین مشتریان ثابت و میزان وفاداری آنها به اجناس شما بازمی‌گردد، به این مفهوم که هر مشتری راضی می‌تواند چند مشتری دیگر را به سمت فروشگاه شما روانه کند پس باید تلاش کنید اعتماد مشتری را جلب کرده و از او برای خودتان یک مشتری وفادار بسازید. به علاوه باید با افرادی که به‌صورت عمده خرید می‌کنند مانند آرایشگاه‌ها به خوبی تعامل برقرار کنید و تخفیفات حدود 15درصدی به آنها بدهید، چراکه آنها می‌توانند مشتریان زیادی برای شما بفرستند و کسب‌و‌کارتان را حسابی رونق ببخشند. 

مناسبت‌ها؛ گاهی سود، گاهی ضرر

معتمدی در خصوص فصول پرکار و کم‌کار این شغل می‌گوید: مناسبت‌های مذهبی و سنتی در این کسب‌و‌کار تاثیر زیادی می‌گذارد، مثلا در اعیاد و روز پدر یا روز مادر فروش ما بسیار خوب است اما در ماه‌های محرم و صفر میزان فروش افت می‌کند. در واقع این مناسبت‌ها برای این شغل به نوعی هم مزیت هستند و هم تهدید. 

تبلیغات کار ما نیست

معتمدی در آخر در پاسخ به این سوال که چرا فروشگاه‌های لوازم آرایشی تبلیغات گسترده شهری یا تلویزیونی ندارند، می‌گوید: امروزه در هر فروشگاهی نزدیک به هزار قلم کالای آرایشی- بهداشتی و انواع عطر با ده‌ها برند متفاوت وجود دارد، شما نمی‌توانید همه این محصولات را یکجا تبلیغ کنید از طرفی اگر هم صرفا نمایندگی یک برند مشخص باشید بحث تبلیغات وظیفه شرکت‌های صاحب برند است نه فروشگاهی که فقط فروش محصول را به عهده دارد.

به علاوه به‌صورت کلی هم معمولا فروشگاه‌های لوازم آرایشی هرچند هم به‌صورت گسترده کار کنند، مشتری‌های محلی یا در نهایت منطقه‌ای خود را دارند به این دلیل که افراد سرمایه‌گذار در این حوزه بسیار زیادند و تنوع کالاها هم بسیار بالاست. در مجموع تبلیغات گسترده برای این کسب‌و‌کار برای صاحب سرمایه به صرفه نیست و اصلا تبلیغات گسترده، کار ما نیست و فروشگاه‌های این حوزه به تبلیغات اس‌ام‌اس و تراکتی بسنده می‌کنند.