سرمایهگذاری در ذهن بسیاری از ما به معنای پول درآوردن یا پولسازی است و چندان به اثرات زیستمحیطی که شرکتها در مسیر پولسازی از خود به جای میگذارند اهمیتی نمیدهد. اما خب از آنجایی که دنیا در حال تغییر است، نگاه به سرمایهگذاری هم مدتی است دگرگونیهایی داشته و سرمایهگذاران مهربانتر شدهاند. در این راستا عنوان «سرمایهگذاری سبز» مطرح شده است. سرمایهگذاری که تنها دغدغهاش پولسازی نیست.
یکی از اقدامات برای داشتن یک سرمایهگذاری سبز سرمایهگذاری پول در شرکتهایی است که فعالانه به دنبال اجرای مسئولیتهای زیستمحیطی خویش هستند و در این زمینه دغدغه دارند. در این روش برخی معیارهای سنتی در سرمایهگذاری از این رو به آن رو شده است. در این گذر کوتاه تلاش میکنیم تا سیر سرمایهگذاری سبز را برایتان بازگو کنیم.
***
روشهای سنتی سرمایهگذاری
رویکرد سنتی اقتصادی نسبت به محیطزیست جهانی بهشدت حول محور سودآوری میچرخد. در این رویکرد درختان رشد میکنند تا قطع شوند، قلمروها باید گسترش یابد و حیوانات بهطورکلی باید به دست انسان فروخته شوند. به نظر اکثر کارشناسان کاربلد این رویکرد نسبت به محیطزیست به مشکلات عدیدهای چون گرم شدن زمین، آلودگی، انقراض برخی از گونههای حیوانات، جنگلزدایی و خشکسالی دامن میزند.
روشهای نوین سرمایهگذاری
دغدغههای زیستمحیطی عمدهای که در نتیجه توسعه اقتصادی پدید آمده، اکنون بسیار بیشتر از گذشته به چشم میآیند و کمکم تبدیل به یکی از نگرانیهای اصلی فعالان حوزه سرمایهگذاری در بسیاری از نقاط دنیا شدهاند. سرمایهگذاران حالا دیگر میدانند که محیطزیست نقشی کلیدی در زندگی و سرمایهگذاریشان دارد. به همین دلیل، کسبوکارهای گوناگون یا به فکر یافتن روشهایی در کارشان هستند که دوستدار محیطزیست باشد یا در اندیشه حل و فصل مشکلاتی هستند که صنعت برای محیط طبیعی پیرامون ما بهوجود آورده است.
اقداماتی در راستای احترام به محیطزیست
درحالیکه انجام اقداماتی در راستای احترام به محیطزیست راهی تازه برای بسیاری از شرکتها و کسبوکارها به شمار میآید، برخی از بزرگترین نامها در حوزه سرمایهگذاری و کسبوکار پای ثابت سرمایهگذاری سبز هستند. اگرچه هنوز برای بسیاری از این نامها راه دور و درازی تا سبز شدن پیش رو است اما تلاششان شایسته سپاس است. نامهای چون استارباکس، نایک، جنرالالکتریک و مکدونالد تنها بخش کوچکی از شرکتهای دوستدار محیطزیست هستند که پرچمدار سرمایهگذاری سبز به شمار میآیند. بسیاری از شرکتها اثر کار خود بر بحران جهانی گرم شدن زمین را رصد کرده و میسنجند، اهدافی در راستای کاهش مصرف انرژی برای خود تعریف میکنند و از همه مهمتر راه را برای دسترسی سایر شرکتها و کسبوکارها به دستاوردهای خود درباره سرمایهگذاری سبز و مقابله با مشکلات زیستمحیطی باز میگذارند.
چارهسازی برای مشکلات از مسیر سرمایهگذاری سبز
اگر چرخش به سمت دوستدار محیطزیست شدن و تلاش برای سرمایهگذاری سبز برایتان عجیب به نظر میرسد، به این نکته توجه کنید که حل مشکلات زیستمحیطی بزرگ جهان خود اکنون یک کسبوکار بزرگ است. تلاش برای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی باعث ایجاد هزاران بنگاه اقتصادی شده است؛ تشکیلاتی که در زمینههای گوناگون، از نیروگاههای بادی گرفته تا سوختهای جایگزین فعالیت میکنند. برای نمونه، در سال 2007 شرکت نفتی تیبونپیکنز مزایدهای ترتیب داد تا بزرگترین نیروگاه بادی آمریکا را بسازد. جنرالالکتریک هم در طراحی و تولید توربینهای بادی شرکت کرد.
این در حالی بود که سایر شرکتهای بزرگ انرژی در آمریکا با وزارت انرژی این کشور همکاری کردند تا بتواند فناوریهای نوین تولید زغالسنگ را اجرایی کند. تویوتا و دیگر شرکتهای بزرگ خودروسازی جهان در حال حاضر خودروهای هیبریدی میفروشند. خودروی هیبریدی خودرویی است که برای حرکت کردن از ترکیب دو یا چند منبع مجزای قدرت استفاده میکند. در بیشتر موارد از این نام در اشاره به خودروی برقی دوگانه استفاده میشود که در سیستم پیشرانه آنها یک موتور احتراق داخلی (معمولا بنزینی) در کنار یک یا چند موتور الکتریکی قرار دارد و خودرو این قابلیت را دارد که فقط از یکی از این منابع انرژی یا هر دوی آنها در کنار یکدیگر استفاده کند.
اکثر تولیدکنندگان بزرگ خودرو در رقابت شدید برای گسترش نسل بعدی تکنولوژی سوخت هستند. برای این کار ایدههای بسیار متنوعی وجود دارد. از موتورهایی که میتوانند با کمترین گاز بیشترین مسافت را بپیمایند گرفته تا باتری سوخت هیدروژن که کلا با گازوییل سر و کاری ندارند، در میان این ایدهها وجود دارد. برخی شرکتها هم با اقداماتی چون جایگزینی سایتهای صنعتی «زمینه قهوهای» به جای «زمینه سبز»، طراحی ابزارهایی که انرژی را بهینه مصرف میکنند، تولید محصول از مواد بازیافتی، درگیر شدن در فعالیتهای کشاورزی پایدار و طرح روشهایی برای کاهش آلودگی هوا به دنبال اصلاح خود هستند.
اصطلاح زمینه قهوهای به سرمایهگذاری گفته میشود که شرکتهای خارجی شرکتهای موجود را بهدست میآورند و اصطلاح «زمینه سبز» به شرکتهایی گفته میشود که شرکت خارجی امکانات تولید جدیدی را تاسیس میکنند. این شرکتها همگی به دنبال راههایی برای حل مشکلات، به کار گرفتن روشهای گوناگون و متنوع در راستای دوستی با محیطزیست و در نهایت راهاندازی تشکیلات اقتصادی سودده هستند.
رگ و ریشه سرمایهگذاری سبز
مفهـــوم سرمایهگذاری ســـبز مفهوم رشدیافته جنبـــش «سرمایهگذاری داری مسئولیت اجتماعی» است. سرمایهگذاران دارای مسئولیت اجتماعی اغلب به دنبال پرهیز از سرمایهگذاری در شرکتهایی هستند که محصولاتی چون الکل، تنباکو و سلاح گرم تولید میکنند. سرمایهگذاران سبز در پی صرف پول خود در حمایت از شرکتهایی هستند که از محیطزیست حراست و پشتیبانی میکنند. اگرچه برای رسیدن به نتیجه در این باب هنوز به زمان احتیاج است، اما آینده این جنبش به نظر روشن میرسد، چراکه انرژی و محیطزیست همچنان در حال پررنگتر شدن در میان دغدغههای سرمایهگذاران هستند.
حمایت از سرمایهگذاری سبز
اگر کمربندها را برای سرمایهگذاری سبز بستهاید، در شرکتهایی سرمایهگذاری کنید که دغدغه محیطزیست دارند و روشهایشان دوستدار محیطزیست است. این آسانترین و روشنترین راه برای نشان دادن حمایت از سرمایهگذاری سبز است. این کار نهتنها حس خشنودی شما از سرمایهگذاریتان را به دنبال دارد، بلکه در صورت موفق بودن تشکیلات اقتصادی که در آن سرمایه گذاشتهاید، سود سرمایهگذاری هم نصیبتان خواهد شد. علاوه بر اینکه میتوانید با سرمایهگذاری خود در شرکتهای دوستدار محیطزیست سبز شوید و به محیط پیرامونتان کمک کنید، بلکه میتوانید از محصولات شرکت موردنظر بخرید و از استفاده آن لذت ببرید. هر دلاری که برای این کار هزینه میکنید هم اوضاع محیطزیست را بهتر میکند و هم حمایتی است از سرمایهگذاری که انجام دادهاید. سرمایهگذاری در نیروگاههای بادی، آب، انرژیهای خورشیدی، باتریهای سوختی، بهرهوری، کنترل آلودگیها، کاهش ضایعات و مزارع محصولات ارگانیک از جمله زمینههایی است که میتواند به محیطزیست کمک کند تا آسودهتر از پیش نفسبکشد.