در برخی مسائل غفلت شده است

ششمین نشست کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات دستور اصلی خود را به مسئله برنامه ششم توسعه اختصاص داد که هم‌اکنون در دولت در حال تدوین است. بخش خصوصی هم برای نخستین بار به موازات دولت در حال تدوین پیشنهادات و نظرات خود به‌صورت جامع برای ارائه به دولت یا مجلس است. در این نشست ابراهیم بهادرانی، مشاور عالی رییس اتاق تهران و رییس ستاد تدوین برنامه ششم در اتاق ایران به ارائه گزارشی از نظام تدوین ششمین برنامه توسعه‌ کشور پرداخت و اعضای کمیسیون نیز هر کدام نظرات خود را در این مورد بیان کردند. ابراهیم بهادرانی، عضو این کمیسیون با اشاره به اینکه10 سال پیش برنامه چشم‌انداز 20 ساله تدوین شده است، گفت که باید ببینیم در چارچوب این سند چگونه می‌توانیم برنامه ششم را تدوین کنیم.

بهادرانی افزود: «سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه مشتمل بر طیف بسیار گسترده‌ای از موضوعات مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، از رشد اقتصادی تا تقویت بنیه دفاعی و مسائل فرهنگی و بهداشت و درمان است و در نتیجه برنامه ششم یک برنامه جامع خواهد بود.» او افزود: «اهداف کمی حوزه اقتصادی در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه، دستیابی به رشد 8درصدی و ضریب جینی 0. 34 در پایان برنامه است.»

او ادامه داد: «این گونه پیش‌بینی شده که تامین رشد از منابع افزایش عوامل تولید و افزایش بهره‌وری صورت گیرد.» او همچنین با اشاره به عوامل زیرمجموعه منابع تامین رشد و بسترهای مورد نیاز آن گفت: «بررسی مبانی رشد اقتصادی نشان می‌دهد که تحقق این هدف، متاثر از متغیرهایی است که زیرساخت‌هایی به‌شدت غیراقتصادی دارد و بهبود و ایجاد این زیرساخت‌ها نیازمند تعامل سازنده بین قوای سه‌گانه است.» پس از ارائه این گزارش، اعضای کمیسیون تسهیل تجارت دیدگاه‌های خود را در مورد آنچه نظام تدوین برنامه ششم خوانده می‌شد، مطرح کردند.

به بازاریابی جهانی توجه شود

حمیدرضا صالحی، دیگر شرکت‌کننده در این جلسه درخواست کرد که گزارش تدوین برنامه ششم، گام به گام در جلسات کمیسیون‌ها یا نشست هیأت نمایندگان ارائه شود تا این امکان فراهم شود که اعضا نظرات خود را به نمایندگان خود در ستاد اعلام کنند. او در ادامه گفت: «به نظر می‌رسد، یکی از مسائلی که در تدوین برنامه ششم از آن غفلت شده، جلوگیری از هدررفت منابع و صیانت از منابع مشترک انرژی در کشور است. برای مثال، مسئولان به بهانه پرداختن به امری نظیر توسعه مشاغل دانش‌بنیان یا تولید دانش‌بنیان از امور اصلی مربوط به صادرات غافل شده‌اند.»

مهدی شریفی نیک نفس نیز در مورد تحقق هدف جهش در صادرات گفت: «جهش صادرات مستلزم طراحی سازو‌کارهایی در کلاس جهانی است.» او افزود: «در تدوین برنامه ششم ضرورت دارد که در کنار افزایش ظرفیت‌های داخلی به موضوعاتی نظیر بازاریابی و شبکه‌سازی در بازارهای جهانی نیز توجه شود.

برنامه‌ها آرمانی نوشته می‌شوند

سیدرضی آقا میری نیز گفت که برنامه‌های توسعه یا در ایران معمولا به نحوی تنظیم می‌شود که بخشی از اهداف مندرج در آن تحقق پیدا نمی‌کند؛ به این دلیل که در مورد اجرای این برنامه، فکری نشده است. او اضافه کرد: «به‌ظاهر دولت در تدوین برنامه ششم، نسبت به توسعه صنعت گردشگری و رشد درآمدهای ناشی از توسعه این صنعت، حساب ویژه‌ای باز کرده است اما به نظر می‌رسد این صنعت در ایران رونقی نخواهد داشت. در چنین شرایطی، به چه دلیل نسبت به توسعه صنعتی تاکید شود که می‌دانیم محقق نمی‌شود؟» میری در ادامه گفت: «تداوم این شیوه برنامه‌ریزی ما را به آدرسی غلط هدایت می‌کند.»

ولی‌الله افخمی‌راد، رییس سازمان توسعه تجارت هم گفت: «از آسیب‌های تهیه برنامه‌های آرمانی این است که پس از10سال، در می‌یابیم که نه تنها از کشورهای منطقه پیشی نگرفته‌ایم که از آنها عقب هم افتاده‌ایم. بنابراین باید در نحوه نگارش برنامه‌ها تجدیدنظر کنیم.»