اهمیت دنیای ارتباطات و روابط بین عرضهکنندگان و بازار تقاضا در زندگی امروز ما همواره پررنگتر میشود. با افزایش تعداد محصولات و خدمات، مباحثی مانند ارزش افزوده ایجاد شده و مزیتهای رقابتی در قالب ارزشهای طراحی و جایگاهسازی برند از عواملی هستند که با جذب مشتری در نقطه فروش و حفظ او با ابزار تداوم تصویر ذهنی برند، در نهایت به وفادارسازی مشتری منجر میشوند. در سالی که پشت سر گذاشتیم، این رویکرد به طور محسوسی در قالب طراحی بستهبندی مورد توجه قرار گرفت. اکران کمپینهای تبلیغاتی موفق با ایدههای مرکزی جسورانهتر و پذیرش از طرف برندهای صاحبنام به طور ویژهای روی نگاه نو به بستهبندی بهعنوان مهمترین نقطه تماس برند تاثیرگذار بوده است. موضوع اصالت طرحها بیش از پیش مطرح شده و اهمیت انطباق ارزشهای برند و ترجمه تصویری هرکدام برای گروه مخاطبش بیشازپیش مورد بحث است.
با این وجود تحولات شکل گرفته غالبا در سطح بستهبندی، چاپ و متریالها شکل گرفته و در بخش ساختار بستهبندی نیز نیاز به گسترش بیشتر این نگاه تازه حس میشود. در نهایت با توجه به این رویکردهای نو در کشور طرحهای خلاقانه، مخاطب محور و هنرمندانه بسیاری شکل گرفت که انتخاب یک مورد از این بین کاری غیرممکن است. اما به جهت محتوای این مطلب و بهعنوان مثال میتوان از بستهبندی سری جدید آبمیوه همراه سنایچ توسط علی بانی شرکا نام برد.
بستهبندی این محصول در بازاری شکل گرفته که کاملا پویا و فعال است و مرزهای مشخصی بین مخاطبانش وجود دارد. یک لیوان آبمیوه میتواند متعلق به یک ورزشکار، یک کودک، یک بیمار بستری شده، یک خانم آشپز، کافی من و... باشد که هرکدام از این مخاطبان نیازها و علاقهمندیهای خاص خود را دارند که با بسترهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی نیز همراه میشوند. آبمیوه همراه سنایچ با جایگاهسازی خود برای گروه سنی جوان و نوجوان در بازار ایران رابطه بسیار خوبی بین فرم و فضای خود ایجاد کرده است.
از نظر ساختار، حجم آبمیوه بسیار مناسب است و با بدنه شیشهای که به مخاطب اجازه دیدن مایع را میدهد، کاملا صادقانه رفتار میکند. از طرف دیگر شیشهای بودن این محصول به نوعی نگاهی تازه در بین آبمیوههای پاکتی بازار است و به هیجان گروه مخاطب پاسخگوست. اندازه دهانه شیشه، رنگ مشکی خنثی و قدرتمند آن و مکانیزم باز و بسته شدنش همگی به طور هوشمندانهای به نیازهای مخاطبش پاسخگوست.
در بخش طراحی لیبل با تصویرسازی میوهها و رنگ پس زمینه هر طرح حس و حال طعم محصول به مخاطب القا میشود که فرضا نسبت به استفاده از تصویر حقیقی میوهها تاثیرگذارتر است، چرا که در تصویرسازی مانند هنرهای زیبا به هویت و خود حقیقی موضوع نزدیکتر میشویم؛ در کنار اینکه طراح اجازه اعمال نظر و تغییر در موضوع و فضا را پیدا میکند که برای القای حسی مانند طعم و رایحه مناسبتر است. نوشتار فارسی و انگلیسی در دو طرف لیبل به چشم میخورد که با تایپی دوست داشتنی و پویا مانند دست خط و قلم یک آبمیوهفروش کهنهکار نوشته شده است. فضای سفید و لیآوت منظم سایر قسمتهای لیبل به ایجاد تمایز در بازار تصویری پر ازدحام محصول و خوانایی از پشت شیشه یخچالها کمک کرده است.
در آینده صنعت بستهبندی ایران، تاثیر گرفتن و پررنگتر شدن معیارهای جهانی امری قابل پیشبینی است. استفاده از متریالهای تجدیدپذیر یا پایدار در ساختار، استفاده از راهکارهایی که از Over Packaging یا بستهبندی بیش از حد که از اسراف متریالهای تولید جلوگیری میکنند، رویکردهای مخاطب محور و کاربردهای چندگانه از ساختار یک بستهبندی واحد، همه از نگاههای نو با توجه به نیازهای جوامع امروزی و محیط زیست است که خواه ناخواه صنعت بستهبندی کشور هم از آنها تاثیرپذیر است. در نگاهی کلی با توجه نرخ رشد تکنولوژی و تواناییهای تولید متناسب با ساختارهای متفاوت بستهبندی، دیزاین صنعتی این رشته بیش از پیش برای پیشرفت فرصت داشته و به خوبی توانایی حرکت در کنار ارزشهای برند، حین انجام وظیفه حفاظت از کالا را دارد.
* طراح بسته بندی