حالا وقت حساب پس دادن است

فرار از مالیات از سوی شرکت‌های بزرگ چندملیتی که در پی افشای اوراق پاناما رو شده، حالا اتحادیه اروپا را وادار کرده تا دست به اقدامی قانونی برای سردرآوردن از میزان مالیات‌های شرکت‌های چندملیتی بزند. کمیسیون اروپا تصویب قانونی را در دستور کار قرار خواهد داد که طی آن شرکت‌های بزرگ چندملیتی موظف می‌شوند درآمدهای به‌دست آمده‌، مالیات پرداختی در هر یک از 28 کشور و گریزگاه‌های مالی‌شان را شفاف‌سازی کنند. همه شرکت‌های بزرگی که در اروپا فعالیت تجاری دارند، از جمله شرکت‌های تابعه غیراروپایی باید میزان مالیاتی را که در خارج از اروپا پرداخت می‌کنند با جزییات و شامل تمام کشورهایی که حکم بهشت مالیاتی دارند، منتشر کنند. 

این کمیسیون روی معیارهایی کار کرده که براساس آنها شرکت‌های بین‌المللی باید فهرست درآمدها و مالیات‌های خود را در کشورهای اتحادیه اروپایی شفاف‌سازی کنند. پس از افشای 11/5 میلیون اوراق پاناما که اسرار مالیاتی مقامات بلندپایه کشورهای جهان را افشا کرد، برخی کشورها برنامه‌های خود را برای مقابله با گریزگاه‌های مالیاتی تشدید کرده‌اند.

لرد هیل، کمیسر اروپایی که مسئول خدمات مالی در این کمیسیون است، روز دوشنبه تاکید کرد که طرح‌های پیشنهادی برای تشدید مبارزه با گریزگاه‌های مالیاتی در واکنش به اعتراض عمومی نسبت به افشای اوراق پاناما بیشتر شده است. به‌گفته هیل، این افشاگری گسترده نگرش مردم را نسبت به مقامات عوض کرده است.

ایجاد توازن در پیش‌نویس قانون

طرح پیشنهادی اصلی پس از اعتراض‌های عمومی درباره پرداخت کم مالیات از سوی شرکت‌های بزرگ مثل اپل و استارباکس باوجود داشتن سود بالا تنظیم خواهد شد. براساس گزارش پارلمان اروپا، اتحادیه اروپا به‌خاطر فرارهای مالیاتی 70میلیارد یورو، معادل 56 میلیارد دلار زیان دیده است.

با این طرح تمامی شرکت‌های چندملیتی با گردش مالی بالای 750میلیون یورو موظف به رعایت استانداردهای مربوط به افشای عمومی درآمدها و مالیات‌هایشان می‌شوند. هیل که به‌عنوان کمیسر اتحادیه اروپا از انگلیس از سوی دیوید کامرون منصوب شده، گفت که طرح او به بازیابی اعتماد در کسب‌وکارها کمک خواهد کرد. او می‌گوید: «یک نوع اخلاق ضد کسب‌وکاری در جریان است که به‌نظر من از سلامت لازم برخوردار نیست، چون برای ایجاد شغل و نقش‌آفرینی برای بخش عمومی داشتن یک بخش کسب‌وکاری قدرتمند نیاز است. اگر چنین چیزی داشته باشید، می‌تواند به این فرآیند کمک کند.»

به‌نظر هیل توجیه کردن شرکت‌های کوچک و متوسط برای پرداخت نرخ مالیات موثر بالاتر، کار سختی است. طرح پیشنهادی باید پیش از اجرایی شدن از سوی اکثریت وزرای دارایی اتحادیه اروپا و نمایندگان پارلمان قاره سبز مورد تایید قرار گیرد. یکی از سختی‌های این کار این است که اتحادیه اروپایی فهرستی رسمی از گریزگاه‌های مالیاتی ندارد، هرچند مقامات کمیسیون اروپا قول داده‌اند در شش ماه آینده فهرستی دراین‌باره تهیه کنند.

سال گذشته کمیسیون اروپا یک فهرست 30 تایی از «حوزه‌های قضایی مالیاتی شرکت‌های غیرتعاونی» تهیه کرد. این فهرست پاناما و برخی جزایر بکر بریتانیا را هم دربرمی‌گرفت اما پس از اینکه از سوی برخی دولت‌های عضو کمیسیون مهر بی‌اعتباری خورد، از دور خارج شد. دولت بریتانیا خود فهرستی از گریزگاه‌های مالیاتی ندارد و آن لیست را نیز غیرسازنده خوانده بود. 

پیش از انتشار این طرح، کمپین‌های فعال برای شفاف‌سازی هشدار دادند که این نوع طرح‌ها ممکن است چندان کارساز نباشد. گروه‌های کسب‌وکاری نیز از وادار شدن شرکت‌ها به افشای سودشان برای عموم مردم چندان راضی نیستند. اما هیل بحث‌های پیش‌آمده درباره ضدرقابتی و بد بودن طرح را رد می‌کند. هیل می‌گوید: «همه باید برای توضیح یا تشریح تشکیلاتی که می‌سازند آماده شوند و به‌نظر من این کار سازنده است.» 

طبق اظهارات هیل، سیستم‌ها هرچه پیچیده‌تر باشند، نیاز به داوری‌شان نیز بیشتر می‌شود. بنابراین شفاف‌سازی کمک می‌کند تا اگر نیاز شد سوالی بپرسیدیا بحثی را باز کنید.

* منبع: گا ردین