جف بزوس، نابغه آمازون

وقتی از کارآفرینان تاثیرگذار تکنولوژی می‌پرسید، نام کسانی مثل استیو جابز، ایلون ماسک، مارک زاکربرگ و بیل گیتس بیشترین پاسخ‌هایی هستند که دریافت می‌کنید، اما عده‌ای زیادی نیستند که به نام جف بزوس (Jeff Bezos) موسس و مدیرعامل آمازون اشاره کنند. بی‌شک سایت آمازون یکی از موفق‌ترین کسب‌وکارها تا امروز بوده است. سایتی که با فروش آنلاین کتاب‌ و محصولات متنوع توانست نقش مهمی در رشد تجارت الکترونیک داشته باشد. با مدیریت بزوس، این سایت به بزرگ‌ترین خرده‌فروش دنیای اینترنت و بهترین الگو برای فروش اینترنتی تبدیل شده است.

جف بزوس در سال 1994 سایت آمازون را راه‌اندازی کرد. او بعد از اینکه متوجه رشد سریع استفاده از اینترنت شد، کارش را در نیویورک که بابت آن حقوق خوبی دریافت می‌کرد رها کرد و به سیاتل رفت و کسب‌وکارش را از گاراژ خانه‌اش استارت زد. در این مطلب به درس‌هایی از فلسفه مدیریتی بزوس اشاره می‌کنیم.

استراتژی کارتان را بر مبنای چیزی قرار دهید که تغییر نمی‌کند

فروختن کتاب‌های الکترونیکی، لوازم آرایشی، صندلی‌های تراکتور و بانک اطلاعاتی، همه اینها می‌تواند بخشی از یک برنامه بزرگ با سه عنصر ثابت مهم باشد: پیشنهاد انتخاب‌های گسترده‌تر، قیمت کمتر، ارسال سریع‌تر و قابل‌اعتمادتر. بزوس همیشه می‌گوید این سوال از او پرسیده می‌شود که: «چه چیزی قرار است در 10 سال آینده تغییر کند؟» هرچند موافق است که این سوال جالبی است، اما اعتقاد دارد که پرسش بهتر این است: «چه چیزی قرار نیست در 10سال آینده تغییر کند؟» بزوس می‌گوید: «وقتی کسب‌وکاری دارید که می‌دانید درست است، حتی در طولانی‌مدت هم می‌توانید انرژی زیادی برایش صرف کنید.»

ریسک کردن را کاهش دهید

بزوس معتقد است بهترین مدیران کسانی هستند که اهل ریسک کردن نیستند و سعی می‌کنند در همان روزهای اول کارشان آن را شناسایی کرده و حذف کنند. به عقیده او، «شروع یک کسب‌وکار» خودش نوعی ریسک محسوب می‌شود، بنابراین شناسایی و حذف ریسک‌های اضافی، زمانی که کمپانی بزرگ‌تر و قوی‌تر می‌شود، به مدیر اجازه می‌دهد ریسک‌ دوباره‌ای آغاز کند.

روی مشتری تمرکز کنید

در آمازون، یک خط فکری متداول وجود دارد: «تشخیص دهید که مشتری‌تان چه نیازی دارد، سپس روی آن کار کنید». پروژه‌های بزرگ آمازون مانند کیندل (Kindle )- پروژه‌ای که در آن کاربران می‌توانند کتاب‌‌ها را بخرند و دانلود کنند یا کتاب‌های الکترونیکی، روزنامه‌ها، مجله‌‌ها و سایر رسانه‌های دیجیتال را از طریق اینترنت بخوانند- براساس آنچه مشتری‌ها می‌خواهند طراحی شده نه سلیقه مهندسان کامپیوتر. اگر مشتری‌ها چیزی را نخواهند، کنار گذاشته می‌شود، حتی اگر به قیمت منحل شدن یک بخش قدرتمند تمام شود. بزوس معتقد است که آمازون بیشتر از اینکه روی رقبایش حساس باشد، نسبت به مشتریانش وسواس دارد. تشخیص نیازهای مشتری و مشکلاتش باید ایده‌ای باشد که استراتژی کسب‌وکارتان را پیش می‌برد.

بلندمدت فکر کنید

افکار بلندمدت صبر زیادی می‌خواهند و جف بزوس هم به همین صفت شناخته می‌شود. صبر لازمه کسب‌وکار است به خصوص وقتی مدیرعامل کسب‌وکاری هستید و باید روی عملکرد هر روز کارتان تمرکز کنید. بزوس مدعی است پایدار ماندن کسب‌وکارش نتیجه تفکر بلندمدتش است. او تفکر بلندمدت را استراتژی کسب‌وکار می‌داند که رشد مداوم کمپانی و طول عمر بیشتر آن را تضمین می‌کند.

سرسخت و انعطاف‌پذیر باشید

بزوس معتقد است که مدیر خوب باید دو ویژگی سرسختی و انعطاف‌پذیری داشته باشد. وقتی درباره آمازون صحبت می‌کند می‌گوید که کارکنانش و حتی خود او « در دیدگاه‌های‌شان سرسخت اما در جزییات انعطاف‌پذیرند.» سرسخت بودن به مدیران این امکان را می‌دهد مدت طولانی به تجربه کردن ادامه دهند و انعطاف‌پذیری به این معناست که راه‌حلی که برای یک مشکل وجود دارد، ممکن است تنها راه‌حل پیش‌بینی شده نباشد. با این حال بزوس معتقد است مدیر باید بداند که چه زمانی سرسخت و در چه موقعیت‌هایی انعطاف‌پذیر باشد.

به تجربه کردن ادامه دهید

تجربه‌ و نوآوری همیشه جزیی از فرهنگ آمازون بوده است. با وجود اینکه بیشتر مدیران می‌گویند تجربه بخش مهمی از کسب‌وکارشان است، مسئله‌ حائز اهمیت این است که چگونه نوآوری‌ها به وجود می‌آیند و چگونه در بازار رقابتی کسب‌وکار باقی می‌مانند. بزوس می‌گوید: «اول از همه، فکر می‌کنم نوآوری دیدگاه اصلی است. باید افرادی را برای کسب‌وکارتان انتخاب کنید که نوآوری را دوست دارند و دنبال کشف کردن هستند. داشتن کسب‌وکاری پیشگام و خلاق مناسب همه افراد نیست. بعضی‌ها وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوند انرژی‌شان را صرف فکر کردن به دوش گرفتن یا برنامه معمول روزانه‌شان می‌کنند، یا حتی در این مورد فکر می‌کنند که کدام شرکت‌ها را باید از سر راه‌شان بردارند.

این تفکر، تفکری رقابتی است، به جای داشتن ذهنیتی که بر مشتری متمرکز شده است. البته این ذهنیت می‌تواند موفق باشد، اما وقتی کسانی را جذب می‌کنید که DNA پیشگام بودن و نوآوری در آنها وجود دارد، کسب‌وکاری را به وجود خواهید آورد که ذهنیت ابتکار دارند و این همان چیزی است که وقتی از خواب بیدار می‌شوند به آن فکر می‌کنند؛ چگونه می‌توانیم محصول فوق‌العاده تولید کنیم و به بهترین شکل به مشتریان‌ خدمات ارائه دهیم؟