توافقی وجود ندارد که مستلزم تسلیم ایران باشد

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا برای توجیه سنای آمریکا و پاسخگویی به سوالات این مجلس در جلسه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا حضور پیدا کرد. وی در پاسخ به اعتراضات سنا گفت:  پس از حدود دو سال گفت‌وگوهای بسیار فشرده، واقعیت‌ها با صراحت روشن شده است و آن اینکه، طرح اعلام شده در هفته گذشته در وین، واقعا همان توافقی است که سبب بسته شدن مسیرهای مذکور می‌شود و به ما تضمین‌هایی می‌دهد تا در کل حیات ان پی‌تی، بالاترین مشارکت ایران به‌وجود بیاید و ما بدانیم ایران چه کارهایی انجام می‌دهد. این توافق همان توافق خوبی است که به دنبال آن بودیم. براساس مفاد آن، ایران باید 98 درصد از ذخایر اورانیوم غنی شده خودش، دو سوم از سانتریفیوژهای نصب شده و قلب رآکتور آب سنگین خودش را کنار بگذارد.

 براساس این طرح، ایران از تولید اورانیوم غنی شده با خلوص بالا و پلوتونیوم قابل استفاده برای تسلیحات هسته‌ای به مدت 15 سال بازداشته خواهد شد. ایران مشمول جامع‌ترین و گسترده‌ترین اقدامات راستی‌آزمایی و شفاف‌سازی خواهد شد که تاکنون از طریق مذاکره حاصل شده است. در نتیجه، اگر ایران تعهداتش را انجام ندهد، ما به سرعت قادر خواهیم بود به این مسئله پی ببریم و پاسخ متناسب بدهیم. بسیاری از این اقدامات نه برای 10 یا 15 یا 20 سال بلکه برای کل دوره زمانی برنامه هسته‌ای ایران به قوت خود باقی خواهند ماند و درنتیجه ما را قادر خواهند ساخت تا به‌گونه‌ای قابل راستی آزمایی اطمینان حاصل کنیم که این برنامه ماهیت منحصرا صلح‌آمیز خواهد داشت.

کارشناسان می‌گفتند زمان رسیدن ایران به زمان به اصطلاح فرار هسته‌ای یعنی زمان لازم برای داشتن مواد شکاف‌پذیر به اندازه کافی برای ساخت بمب، دو تا سه ماه است. اگر توافق اخیر رد شود، ما بار دیگر به این وضع بازخواهیم گشت و فقط یک تفاوت با گذشته نیز وجود خواهد داشت و آن اینکه، حمایت دیپلماتیکی که در سال‌های اخیر به‌صورت مستمر جمع کرده‌ایم، یک شبه محو خواهد شد. اجازه بدهید تاکید کنم گزینه جایگزین برای توافقی که به آن دست یافته‌ایم، توافق بهتر نیست و توافقی وجود ندارد که مستلزم تسلیم کامل ایران باشد. باید به صراحت و به زبان ساده بگویم که این تصوری، خام است. گزینه پیش‌روی ما انتخاب بین دو گزینه است. گزینه اول اینکه اطمینان حاصل کنیم برنامه هسته‌ای ایران محدود و تحت‌نظر است و اینکه این برنامه کاملا صلح آمیز است. گزینه دوم این است که هیچ توافقی وجود نداشته باشد. نایب رییس کمیته سنا در سخنان اولیه خود گفت که ما با این توافق، هرچه ایران خواسته است به آن داده ایم. (خنده کنایه‌آمیز) اما آنها هرچه می‌خواهند دارند. ایران 10 سال پیش یا قبل‌تر از آن، این توانایی را به دست آورد. ایران به توان تولید سوخت هسته‌ای دست یافته است. وقتی ما مذاکرات را شروع کردیم ایران مواد شکاف‌پذیر به اندازه کافی داشت تا 10 تا 12 بمب اتمی بسازد. ایران 19 هزار سانتریفیوژ داشت. این درحالی است که در سال 2003، فقط 163 سانتریفیوژ داشت یعنی زمانی که دولت قبلی آمریکا با ایران درباره همین مسئله درگیر بود. بنابراین، این سوال درست نیست که بگوییم هرچه ایران می‌خواست به آن داده ایم. سوال مطرح این است که چگونه برنامه هسته‌ای ایران را به عقب می‌راندیم و چگونه برنامه تسلیحاتی آنها را برمی‌چیدیم و نه کل برنامه آنها. باید دانست چه چیزی روی میز است. ما قصد داشتیم توان ایران برای ساخت بمب اتمی را از بین ببریم و به این هدف دست یافتیم.

همه کسانی که در اینجا هستند می‌دانند گزینه‌های مطرح برای جلوگیری از این کار کدامند. این گزینه، اقدام نظامی نامیده می‌شود زیرا در غیر‌این صورت، این فعالیت متوقف نمی‌شد. تسلیم محض ایران، رویاپردازی است. ایران این مسئله را ثابت کرده است. ایران در طول این سال‌ها، این مسئله را ثابت کرد. براساس مفاد این توافق، ایران موافقت کرده است 98‌درصد از ذخایر اورانیوم غنی شده خودش را به‌صورت داوطلبانه برچیند و دو سوم از سانتریفیوژهای نصب شده خودش را برچیند و قلب رآکتور آب سنگین خودش را خارج کند.

ایران موافقت کرده است از تولید و استحصال اورانیوم غنی شده با خلوص بالا و پلوتونیوم قابل استفاده برای ساخت تسلیحات هسته‌ای دست‌کم برای مدت 15 سال خودداری کند. اگر ایران انجام این کارها را آغاز کند، ارنست مونیز و دیگران به ما خواهند گفت و ما بلافاصله مطلع خواهیم شد. در پاسخ به کسانی که با توافق هسته‌ای به آن علت مخالفت می‌کنند که فکر می‌کنند ممکن است در سال پانزدهم یا شانزدهم یا بیستم اجرای این توافق چه اتفاقی رخ بدهد، باید بگویم اگر ما از این توافق خارج شویم، سال پانزدهم یا شانزدهم یا بیستم، همین فردا شروع می‌شود آن هم بدون وجود پادمان‌های راستی آزمایی و شفاف‌سازی که توافق کرده‌ایم.

هدف از این طرح، پرداختن به مسئله هسته‌ای بود. می‌خواستیم فقط به مسئله هسته‌ای پرداخته شود زیرا می‌دانستیم اگر درگیر همه مسائل دیگر شویم، هرگز نمی‌توانیم به هدفی دست پیدا کنیم که عبارت بود از متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران. ما در مذاکرات گیر می‌کردیم. ما برای همیشه در آن وضع می‌ماندیم و به‌صورت مرتب به مسائل مختلف می‌پرداختیم. اصلی‌ترین اولویت رییس‌جمهور اوباما این بوده است که ایران به تسلیحات هسته‌ای دست پیدا نکند. هدف ما به این مسئله محدود می‌شد.