مذاکره با خارجی ها گره استاندارد ساختمان را باز می کند / تلاش برای حبس انرژی در خانه های ایرانی

رشد شهرهای جدید در ایران فرهنگ ساختمان سازی را نیز به طور قابل توجهی تغییر داده است. اگر در فاصله چند دهه قبل خانه های یک یا دو طبقه ساختار اصلی شهرما را می ساختند حالا شهر ما با بسیاری از این خانه ها وداع کرده و آپارتمان های چند طبقه جای آنها را گرفته اند. 

با وجود این تغییر رویه در خانه سازی، اما به نظر می رسد تنها ظاهر خانه های ایرانی تغییر کرده و در بطن آنها روش های سنتی گذشته دنبال می شود. باوجود تمام صحبت ها و برنامه ریزی هایی که در طول سال های گذشته انجام شده هنوز خانه های ایرانی در قیاس با میانگین سن استاندارد خانه در بسیاری از کشورهای جهان عدد پایینی به خود اختصاص داده اند و شاخص کیفیت در خانه های جدید نیز بالا نیست.
هرچند به اعتقاد بسیاری از کارشناسان قوانین موجود در ایران بسیاری از نگرانی ها را در این زمینه پوشش می دهد و تنها مشکل دور زدن قواعد از سوی خانه سازان و برخی مجریان است، اما تغییر جدی در رویکردهای کنونی نیز اهمیت بسیاری دارد.

با توجه به قرار گرفتن ایران در نقطه جغرافیایی خاصی که نتیجه اش دسترسی حداکثری به انرژی های فسیلی ارزان قیمت است، در طول تمام دهه های گذشته بسیاری از خانه سازان نگرانی درباره تامین انرژی ارزان برای خانه های جدید نداشته اند و از همین رو بسیاری از قواعد مربوط به حفظ و صرفه جویی در مصرف آن نادیده گرفته شده است.

در کنار عدم توجه به صرفه جویی، استفاده از نوآوری های جدید در بهره بردن از انرژی های تازه و پاک نیز به طور کلی فراموش شده است تا وزارت راه وشهرسازی در جریان مذاکرات جدید خود پس از لغو تحریم ها با شرکت های خارجی، صرفه جویی در مصرف سوخت و استفاده از انرژی های جدید را نیز به طور جدی پیگیری کند. در ماه های گذشته صحبت از نهایی شدن برخی مذاکرات در این زمینه با کره جنوبی وجود داشت و حالا مذاکرات با آلمان ها در این زمینه ادامه دارد؛ مذاکراتی که می تواند تغییری جدی در رویکردهای ساختمانی در ایران را به همراه آورد.

انتقال فناوری با استفاده از توان داخلی

یک کارشناس مسکن و شهرسازی معتقد است در شرایطی که بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان نیز تصمیم گرفته اند انرژی های گران قیمت را حذف کنند، قطعا افزایش صرفه جویی در ساختمان های ایران و استفاده از شیوه های نوین می تواند به شدت کارگشا باشد.

محمد عدالت خواه در گفت وگو با «فرصت امروز» تاکید کرد: نگاهی به تجربه کشورهای توسعه یافته اروپایی نشان می دهد که آنها نه تنها با بسیاری از سوخت های فسیلی خداحافظی کرده اند که حتی از ساختمان های شان انرژی تولید می کنند.

به گفته وی برخی دولت های اروپایی با توزیع مبدل های انرژی خورشیدی یا بادی، خانه ها را در تولید انرژی مورد نیاز خود مستقل کرده اند و حتی در صورتی که انرژی تولید شده آنها بیش از حد نیازشان باشد، امکان فروش آن به دولت وجود دارد.

این کارشناس با بیان اینکه ارزان بودن انرژی در ایران، استفاده از آن را بی محاسبه افزایش داده است، اظهار کرد: قطعا اگر بخواهیم استانداردهای خانه سازی در ایران را افزایش دهیم یکی از اصلی ترین راهکارها استفاده از روش های نوین مصرف انرژی است و در این حوزه کشورهای توسعه یافته می توانند کمکی جدی به کشور بکنند.

عدالت خواه متذکر شد که این کمک باید به وارد کردن فناوری های نوین اختصاص یابد زیرا درحال حاضر رویکردها به جذب سرمایه های کلان خارجی در مسکن می پردازد که این با توجه به وجود توان داخلی شاید چندان مناسب نباشد اما اگر توانایی های جدید آنها مورد استفاده قرار گیرد و متخصصان داخلی نیز آن را اجرا کنند، قطعا نتیجه برای ما بسیار مثبت است.

ایمان معصومی، کارشناس و فعال بازار مسکن نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» به اهمیت عبور از نگاه سنتی به مصرف انرژی در ساختمان پرداخت و گفت: البته اجرای این برنامه ها نیاز به منابع مالی زیاد و حمایت از ساختمان سازها خواهد داشت.

به گفته وی منابع مالی اصلی باید به نظارت بر اجرای تعهدات در این حوزه برسد؛ موضوعی که در طول سال های گذشته یا فراموش شده یا تلاشی برای اجرای آن صورت نگرفته است.

معصومی تاکید کرد: میزان هدر رفت انرژی در ساختمان های ایران بسیار بالاست و هنوز سوخت های فسیلی اصلی ترین منبع انرژی آن به حساب می آیند. در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان هر دو این عوامل را مدیریت کرده اند. در صورتی که دولت بتواند ازیک سو فناوری های مورد نیاز در این طرح را وارد کشور کند و از سوی دیگر با حمایتی که از خانه سازان می کند هزینه ابتدایی اعمال طرح های جدید در این حوزه را متحمل شود می توان انتظار داشت پس از سال ها درجا زدن لااقل بخشی از اهداف مدنظر در این حوزه اجرایی شود.

وزارت راه و شهرسازی در طول سال های گذشته بارها اعلام کرده که در کنار نیاز به ساخت واحدهای مسکونی جدید، نیاز به کیفی سازی، صنعتی سازی و افزایش بهره وری ساختمان های ایرانی نیز یک اولویت جدی است که باید پیگیری شود. با وجود آنکه هنوز برنامه دقیقی درباره چگونگی رسیدن به این شاخص ها مشخص نشده اما به نظر می رسد استفاده از توان خارجی ها در این حوزه ها یکی از اصلی ترین محورهای این برنامه خواهد بود.

ارتباط با نویسنده : j.hashemi1992@gmail.com