شرکت سرمایهگذاری صنایع شیمیایی ایران در 10 اردیبهشت ماه 1363 تأسیس و در 12 اسفند ماه 1375 در سازمان بورس اوراق بهادار تهران با نماد «شیران» پذیرفته شده است. این شرکت نخستین تولیدکننده الکیل بنزن خطی، ماده اولیه صنایع شوینده است. سهامداران این شرکت مطابق با جدول شماره یک است. شایان ذکر است شرکت بازرگانی و خدمات بندری ایران، شرکت زیرمجموعه صنایع شیمیایی ایران است که مالکیت صددرصدی آن در اختیار شرکت سرمایهگذاری صنایع شیمیایی ایران قرار دارد.
آخرین گزارش حسابرسی شده شرکت مربوط به پیشبینی تولید براساس اطلاعات واقعی 6 ماهه است که در این نوشته به بررسی وضعیت شرکت براساس آن میپردازیم. در بررسی وضعیت تولید و فروش شرکت، جدول شماره چهار را بررسی میکنیم. شرکت توانسته است در شش ماهه نخست نسبت به پیشبینی، در محصول الکیل بنزن خطی بیش از 50 درصد تولید کند. این عدد برای نرمال پارافین مازاد بیش از 60 درصد است. در مقدار فروش وضعیت شرکت بهتر از تولید است. به لطف فروش از موجودی انتهای دوره قبل، شرکت توانسته است مقدار درصد پوشش فروش بیش از 52 درصد را برای الکیل بنزن خطی و برای نرمال پارافین مازاد نزدیک به 68 درصد داشته باشد.
اما در مقایسه عملکرد 6ماهه سال مالی جاری شرکت با 6ماهه قبل به نکات خوبی میرسیم. شرکت توانسته است در محصول الکیل بنزن خطی با آنکه مقدار ناچیز 1.2 درصد کاهش در مقدار تولید داشته است، بیش از 21 درصد افزایش فروش داشته باشد. همچنین در نرمال پارافین مازاد شرکت توانسته است 7.6 درصد مقدار بیشتری تولید کند و به میزان چشمگیر 139.3 درصد افزایش در مقدار فروش این محصول را داشته باشد.
مطابق اطلاعات ارائه شده در آخرین پیشبینی شرکت براساس جدول شماره سه تمایل شرکت به صادرات بیشتر شده است که یک نقطه قوت برای شرکت محسوب میشود و میتوان انتظار داشت با برچیده شدن تحریمهای محصول و تحریمهای حملونقلی این نسبت حفظ شود و بهبود یابد. این کاهش فروش داخلی و افزایش فروش صادراتی در گزارش حسابرسی شده 6 ماهه شرکت در جدول شماره پنج در ستون «مقایسهای شش ماهه سالی مالی 94 به سال مالی 93» مشهود است. همچنین در این جدول وضعیت ریالی فروش را نیز بررسی کردهایم.
همانگونه که مشخص است با توجه به اینکه ماده اولیه این شرکت برای تولید محصولاتش نفت سفید و بنزن است، قیمت نهایی محصولات ارتباط مستقیمی با قیمت جهانی نفت دارند. با توجه به افت جهانی قیمت نفت، قیمت محصولات این شرکت نیز نسبت به دوره مشابه کاهش بالایی را تجربه کرده است. شایان ذکر است مقدار کاهش قیمت در فروش محصولات صادراتی بیشتر از محصولات داخلی است که نشان از تلاش شرکت برای رقابتیتر شدن عرضه محصولات و حفظ حضور در بازارهای جهانی است.
در بررسی صورت مالی شش ماهه شرکت در بخش عملیاتی، همانگونه که در جدول شماره دو مشخص است، درآمد عملیاتی شرکت به دلیل فروش از موجودی سال قبل با افزایش 24.8درصدی روبهرو شده است که این موضوع باعث رشد 12.5درصدی سود ناخالص شده است. لیکن به دلیل اینکه بهای تمام شده رشد بیشتری نسبت به درآمد داشته است، حاشیه سود ناخالص شرکت کاهش 10 درصدی را تجربه کرده است و از 32.5 درصد به 29.3 درصد رسیده است.
در بررسی ترازنامه شرکت آیتمهای زیر مورد توجه است. در سرمایهگذاریهای کوتاهمدت شرکت مبلغ94.5 میلیارد تومان در اوراق مشارکت سرمایهگذاری کرده است که دارای سود ثابت بوده و ریسکی از نظر سرمایهگذاری برای شرکت ندارند. در واقع این مبلغ در سال گذشته در دسته سرمایهگذاریهای بلندمدت قرار گرفته بود که به این سرفصل منتقل شده است. این شرکت هیچگونه تسهیلات مالی کوتاهمدت و بلندمدتی ندارد که نکته بسیار پراهمیت و مطلوبی است. شرکت دارای 5987154 میلیون ریال سود انباشته است که بیش از 2.5 برابر سرمایه شرکت است. به همین دلیل شرکت افزایش سرمایه صددرصدی از این محل، به مبلغ 2314494 میلیون ریال را به منظور اصلاح ساختار مالی شرکت و جلوگیری از خروج منابع نقدی موجود شرکت و عمدتا به منظور حفظ سرمایهگذاریهای بلندمدت انجام شده در اوراق مشارکت و سپردههای بانکی و کسب سود مربوطه پیشنهاد داده است که مورد موافقت حسابرس قانونی قرار گرفته است و پس از تأیید بورس در مجمع فوقالعادهای بررسی و به احتمال بسیار زیاد تصویب خواهد شد.
نکته حائز اهمیت دیگری که در گزارشهای این شرکت به چشم میخورد، طرح توسعه افزایش ظرفیت تولید الکیل بنزن خطی به میزان 220 هزار تن در سال است. شرکت در حال حاضر با ظرفیت اسمی تولید الکیل بنزن خطی به میزان 75 هزار تن توانسته است بیش از 100 هزار تن از این محصول را تولید کند (مطابق با گزارش سالهای گذشته) و برای سال مالی جاری نیز 110 هزار تن پیشبینی کرده که به نظر به آن دست خواهد یافت. در فرآیند تولید الکیل بنزن خطی از نرمال پارافین استفاده میشود که شرکت قصد دارد نرمال پارافین مازاد خود را در این طرح توسعه به محصولی با ارزش افزوده بالاتر تبدیل کند.
در شرایطی که قیمت جهانی نفت، اکثر شرکتهای پالایشی و پتروشیمی را با بحران و تعدیلهای منفی روبهرو کرده است، این شرکت توانسته بهرهوری مناسبی را ایجاد کند. افزایش سرمایه صددرصدی از سود انباشته، طرح توسعه پیشرو و نسبت قیمت به درآمد زیر 4 واحد، شیران را به یکی از بهترین گزینههای سرمایهگذاری بلندمدت تبدیل کرده است. این شرکت در 5 سال گذشته بازدهی بیش از 500 درصدی را برای سهامداران خود به ارمغان داشته است. این شرکت با پتانسیلهای ذکر شده در دو تا سه سال آینده و پس از راهاندازی طرح توسعه خود میتواند دوباره بازدهی خوبی را نصیب سرمایهگذاران فعلی سهم کند.