بازاری که گرم‌تر می‌شود

امروز در دنیا مسئله تغذیه و غذا به یکی از مهم‌ترین مباحث مدیریتی هر کشوری تبدیل شده است، مسئله‌ای که می‌تواند موجب ضعف یا قدرت جوامع مختلف شود. شیوه‌های تولید، ماشین‌آلات متنوع، هزاران نوع بسته‌بندی، سلایق و سنت‌ها همگی از مواردی هستند که در خروجی نهایی بسیار تأثیرگذارند اما در این بین برخی محصولات به‌عنوان محصولات استراتژیک و پایه‌ای شناخته می‌شوند که نیاز به حجم تولید بالایی دارند. مثلاً گندم، برنج، دانه‌های روغنی، جو و... از این دسته‌ شناخته می‌شوند که در برخی کشورها هرکدام از این محصولات قابلیت کشت و توجه بیشتری نسبت به دیگر محصولات دارند.

ایران یکی از کشورهایی است که در تولید محصولی مانند جو عموما مشکلی نداشته است اما به‌رغم مزیت‌هایی بسیاری که جو نسبت به برخی دیگر از محصولات استراتژیک دارد توجه کمتری به آن می‌شود. گروه سرمایه‌گذاری روزنامه «فرصت امروز» در تلاش است درخصوص کاربردهای محصولات استحصالی از جو به علاوه محصولاتی که از فرآوری آن به دست می‌آید داشته باشد تا پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری روی این محصول و چگونگی استفاده هرچه بیشتر از آن را از نظر بگذراند.

مالت جو، نفت‌خام

اصلی‌ترین محصولی که از جو گرفته می‌شود مالت جو است. مالت جو به‌طور خلاصه همان جوانه دانه‌های جو است که با استفاده از وسایل و شیوه‌های صنعتی و به‌وسیله گرم کردن، خشک شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای تهیه مالت جو، پس از جوانه زدن جو با حرارت غیر‌مستقیم رطوبت آن را گرفته و پس از جداکردن جوانه و ریشه، جهت مصارف خوراکی و غیر‌خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مالت جو به پشتوانه طعم خوب و خواصی که دارد به مثابه یک اکسیر همه‌کاره عمل می‌کند به‌طوری که می‌توان موارد بسیاری از استفاده‌های آن را برشمرد که هرکدام خود وجهی از سرمایه‌گذاری را نمایش می‌دهند. محمد اسدی، مشاور و کارشناس، 22 سال است در حوزه طراحی و پیاده‌سازی خطوط تولید عصاره مالت و محصولات جانبی به سرمایه‌گذاران و فعالان این بخش کمک می‌کند تا این محصول را که خود با عنوان «نفت‌خام» از آن یاد می‌کند به همگان معرفی کند. اسدی معتقد است مالت و عصاره آن به دلیل ویژگی‌های آنزیمی، قدرت طعم‌دهندگی، رنــــــگ و ارزش تغذیـــه‌ای آن، در دنیا موارد استفاده فراوانی دارد. مالت سرشار از ویتامین‌B، پروتئین و املاح است. اصلی‌ترین کاربردهای عصاره مالت را در دو بخش صنعت و مصرف خانوار تقسیم‌بندی می‌کنند. به علاوه در بخش علوفه و غذای دام و طیور محصولات جو استفاده می‌شود اما گزارش امروز حول محور مصارف انسانی این محصول می‌چرخد.

ماده‌ای به صرفه برای صنایع

اسدی تصریح می‌کند: در بحث صنعت یکی از مهم‌ترین استفاده‌های مالت، در تولید ماءالشعیر است. بیشتر کارخانه‌های تولید ماءالشعیر، از عصاره مالت به‌عنوان ماده اصلی و پایه تولید محصولات‌شان استفاده می‌کنند و براساس استاندارد، پایه تولید ماءالشعیر باید همین عصاره مالت باشد. همچنین مالت در صنایع مختلف غذایی چون قنادی‌ها، در تهیه بیسکویت، کراکرهای تخمیری، انواع کارامل، شیرینی و حتی تولید سوهان استفاده می‌شود. از دیگر کاربردهای مالت می‌توان به تولید سرکه، الکل، غلات صبحانه‌ای، بسیاری از انواع نوشابه‌ها و شیرهای آشامیدنی و پخت نان به‌صورت ویژه اشاره کرد. البته اگر بخواهیم همه کاربردهای استفاده از مالت را در صنایع برشماریم شاید به بیش از 20 محصول هم برسد که در اغلب آنها مالت را در پایه فرمولاسیون یا به‌عنوان ماده اولیه استفاده می‌کنند و در همه موارد به دلیل سلامت و بحث تغذیه‌ای هم بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد.به علاوه مالت یکی از مواردی است که می‌تواند صرفه اقتصادی مناسبی در صنایع غذایی داشته باشد. اسدی توضیح می‌دهد: استفاده از مالت در بحث صنایع بسیار مفصل است و در تک‌تک موارد باید به‌صورت مجزا مورد بحث و بررسی جهت سرمایه‌گذاری قرار بگیرد اما عصاره مالت در بحث مصرف خانوار خود به‌عنوان یک ماده خام اولیه می‌تواند در این بحث مورد توجه ما باشد.

غذایی که دارو شناخته می‌شود

این کارشناس در ادامه درخصوص استفاده خانوار از عصاره مالت به‌صورت مستقیم می‌افزاید: عصاره مالت به‌عنوان یک مکمل غذایی کامل می‌تواند جایگزین بسیاری از خوراکی‌های بی‌خاصیت و مضر مانند چیپس و پفک در سبد خانوار باشد، در واقع عصاره مالت که به «عسل جو» معروف است به‌صورت طبیعی 60 درصد قند دارد یعنی بدون نیاز به قند مصنوعی قابل خوردن است که به دو شکل پودری و مایع در بازار امروز وجود دارد اما بیشتر توسط پزشکان سنتی به‌عنوان دارو تجویز می‌شود درحالی‌که می‌تواند به‌صورت یک خوراکی یا میان‌وعده مناسب و حتی برای صبحانه هم مورد استفاده خانواده‌ها قرار بگیرد.

از زنان شیرده تا کودکان و ورزشکاران

اسدی درخصوص خواص این اکسیر ناشناخته می‌گوید: مالت یک مکمل غذایی غنی برای استفاده در غذای کودک و همچنین برای افزایش ترشح شیر در مادران شیرده است، چرا که این ماده بسیار مقوی بوده و دارای ویتامین‌های گروه B است که در ترشح غدد مخصوص شیر تأثیر بسزایی دارد. همچنین عصاره مالت به علت خاصیت ملین بودن برای کودکان که دستگاه گوارشی آسیب‌پذیری دارند بسیار مناسب است و برای افزایش اشتهای کودک هم به کار گرفته می‌شود.

از طرفی مصرف عصاره مالت استخوان‌بندی را محکم می‌کند و ضعف و بی‌اشتهایی را از بین می‌برد و برای بدن‌سازان و ورزشکاران یکی از بهترین مکمل‌های غذایی به شمار می‌آید. مالت همچنین در درمان بسیاری از مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه مورد مصرف قرار می‌گیرد. عصاره مالت یکی از ترکیبات غذایی است که طی فرآیندی به نام مالتینگ (فرآیند جوانه‌زنی جو) از این غله به دست می‌آید و سرشار از ویتامین‌های گروه B و جایگزین مناسبی برای بسیاری از مکمل‌های دارویی است. این ترکیب غذایی را هم می‌توان در رژیم غذایی افراد مبتلا به چاقی و هم در رژیم افراد لاغر که قصد افزایش وزن دارند، گنجاند که به ترتیب باید قبل و بعد از غذا استفاده شود.

بازار پرتولید و کم‌مصرف

اسدی به‌عنوان کارشناسی که سال‌هاست در این عرصه فعالیت کرده، می‌گوید: متأسفانه به دلیل عدم آشنایی مردم با این محصول شما هرچقدر هم تولید داشته باشید بی‌مصرف باقی می‌ماند و شرط اول ورود به این باشگاه، پیدا کردن مشتری و بالا بردن انگیزه خرید در مردم است. البته تا دوسال پیش مقدار زیادی عصاره مالت برای استفاده در صنایع وارد کشور می‌شد اما در سال 93 برخی شرکت‌ها عنوان کردند در تولید این محصول به خودکفایی رسیده‌اند.در مجموع بازار تولید عصاره مالت به‌شدت نیاز به توجه و سرمایه‌گذار دارد اما قبل از ورود باید مصرف‌کننده را آماده خرید کرد، همچنین به‌صورت میانگین شما برای تولید یک تن عصاره مالت در ماه نیاز به هزینه‌ای یک‌میلیاردی برای تجهیز خط تولید خود دارید و هرچه این حجم تولید افزایش یابد باید سرمایه خود را برای خرید ماشین‌آلات و راه‌اندازی خطوط جدید تولید افزایش دهید.