گره کور قرارداد رنو سرانجام در حاشیه نمایشگاه خودروی پاریس باز شد؛ قراردادی که قرار بود شش ماه پیش به امضا برسد، اما به دلیلی که مردان صنعتی ایران آن را زیاده خواهی رنو می خواندند و رنویی ها درباره آن سکوت کرده بودند، سرانجام به جای آنکه با یکی از دو خودروساز دولتی ایران به امضا برسد، با سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به امضا رسید.
شکل گیری جوینت ونچری که مالک 60درصد آن یک شرکت خارجی باشد، یکی از راهکارهای کارشناسان برای توسعه صنعت خودروی باسابقه، اما ناکارآمد ایران بود. کارشناسان معتقد بودند تولید مستقل یک شرکت خودروساز اروپایی در ایران که صرفاً به منفعت سازمان خود می اندیشد، موجب رشد فضای رقابت و در نتیجه توانمند شدن صنعت خودروی داخلی خواهد شد.
حالا این اتفاق نه به طور کامل و ایده آل رخ داده است، اما مهم ترین نقدی که از همان ابتدا به شکل گیری این جوینت ونچر وارد بود سهامدار شدن مجدد ایدرو این بار در قطب سوم خودروسازی ایران و آن هم بدون دخالت بخش خصوصی بود؛ موضوعی که از آن به عنوان چاله دولتی دیگر در صنعت خودرویی یاد می شد که سال هاست در کلاف سردرگم خصوصی شدن گیر کرده و به منزل مقصود هم نرسیده است.
حالا اما دبیر انجمن خودروسازان می گوید که ایدرو صرفاً نقش کاتالیزور را داشته و سهام این شرکت در جوینت ونچر با رنو، طی سه سال واگذار خواهد شد. احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان، روزگذشته در نشستی خبری درباره این جوینت ونچر توضیح داد: «ما از ابتدا به آقای وزیرصنعت پیشنهاد کرده بودیم که اجازه دهد یک شرکت خودروساز خارجی به صورت مستقل در داخل کشور اقدام به تولید کند زیرا این تنها راه توسعه صنعت خودرو بود، اما در سایر قراردادهای به امضا رسیده با شرکت های خودروساز داخلی، به دلیل اینکه طرف های ایرانی تمایل به حفظ مدیریت داشتند، جوینت ونچر به صورت
50-50 شکل گرفت.»
او ادامه داد: «رنویی ها پیش از این از نحوه ارائه خدمات پس از فروش ال 90 ناراضی بودند به همین دلیل می خواستند خودشان مدیریت خدمات پس از فروش را در دست داشته باشند که با توجه به تیراژ بالایی که مدنظر دارند اتفاق خوبی خواهد بود و منجر به بستر سازی برای ارائه بهتر خدمات پس از فروش در کشور خواهد شد.
نعمت بخش با اشاره به تولید کوئید در جوینت ونچر رنو و ایدرو نیز گفت: «اگر قرار باشد این شرکت کوئید را تولید کند تیراژ بالایی خواهد داشت که این تیراژ نیاز به خدمات پس از فروش گسترده دارد.»
پیش از این «فرصت امروز» در گزارشی به بررسی ابعاد این قرارداد از منظر کارشناسان صنعت خودرو پرداخته بود. کارشناسان معتقد بودند اگر ایدرو سهام خود را واگذار کند، قطعاً می توان به تأثیر این قرارداد بر صنعت خودروی ایران امیدوار بود.
بهرام شهریاری، کارشناس صنعت خودرو در این زمینه در گفت وگو با «فرصت امروز» بیان می کند: «علت اصلی مشارکت دولت در جوینت ونچر رنو، نبود سرمایه گذار برای مشارکت با رنو بوده است. دولت در مرحله ابتدایی اقدام به این مشارکت کرده تا در طول زمان سهام خود را به بخش خصوصی واگذار کند که در این صورت می توان گفت اقدام منطقی صورت گرفته و تأثیرگذار نیز خواهد بود.»
همچنین امیرحسن کاکایی، استاد دانشگاه علم و صنعت ایران نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» در این باره تصریح می کند: «وقتی 60 درصد سهام متعلق به رنویی هاست، مدیریت برعهده رنویی ها خواهد بود و می توان امیدوار بود ایدرو در طول زمان، سهام خود را به طور کامل به بخش خصوصی واگذار کند که در این صورت می توان به تحول امیدوار بود.»
گرچه ایدرو هنوز در واگذاری سهام خود در ایران خودرو و سایپا اقدام جدی انجام نداده است و با این حساب نمی توان خیلی امیدوار بود که واگذاری سهام جوینت ونچر مشترک با رنو که 40 درصد است به خودروسازان به زودی اتفاق بیفتد، اما در هر صورت سازمان گسترش به عنوان یک سازمان سرمایه گذار شناخته شده و می تواند برای گسترش سرمایه گذاری اقدام کند البته فعالان صنعت خودرو امیدوارند که چنین حمایت هایی موقتی بوده و مردان قدرت از بازار جذاب خودرو به راحتی چشم پوشی کنند.
ارتباط با نویسنده : dadashloo@gmail.com